Ένα ισχυρό κέντρο προϋποθέτει μια ισχυρή περιφέρεια. Τα χωριά του Δήμου Σερβίων είναι οι βραχίονες της ανάπτυξης για τα Σέρβια. Είναι αυτά που κράτησαν τα μαγαζιά μας ανοιχτά και είναι αυτά που θα εδραιώσουν τα Σέρβια ως το εμπορικό κέντρο του Δήμου. Τους χρωστάμε.
Στην προσπάθεια πάντα να αναδειχθεί η τοπική ιδιαιτερότητα, αναφέρω ενδεικτικά για τα Καμβούνια:
- Καμβούνια
5.1. Σχολείο μαρμαροτεχνίας και γλυπτικής
(10 – 15 θέσεις εργασίας)
Η περιοχή των Καμβουνίων είναι γνωστή για το εξαιρετικής ποιότητας μάρμαρο. Σε ένα πολυλειτουργικό μοντέλο ανάπτυξης λείπει κατά την γνώμη μου στην περιοχή των Καμβουνίων ένα προπαρασκευαστικό και επαγγελματικό σχολείο καλών τεχνών για καλλιτεχνική μαρμαροτεχνία και σπουδές γλυπτικής στα πρότυπα αυτού της Τήνου37. Ακόμη καλύτερη θα ήταν η πιο φιλόδοξη ιδέα ως παράρτημα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών (βλ. πολυλειτουργικό μοντέλο ανάπτυξης, σύμπραξη εξορυκτικής οικονομίας και εκπαίδευσης).
Το σχολείο της Τήνου ανήκει διοικητικά στην διεύθυνση καλών τεχνών του υπουργείου πολιτισμού και η φοίτηση είναι δωρεάν. Μπορεί η Τήνος να είναι η πατρίδα του Γιαννούλη Χαλεπά, αλλά και τα Καμβούνια είναι η πατρίδα του μαρμάρου. Είναι μεγάλη παράλειψη, κατά την γνώμη μου, που δεν υπάρχει ένα τέτοιο σχολείο στα Καμβούνια.
Αυτό που δεν γνώριζα είναι ότι οι Έλληνες γλύπτες είναι σήμερα κορυφαίοι στον κόσμο, διατηρώντας πραγματικά μία παράδοση αιώνων. Σε αυτήν την τέχνη, είμαστε, παγκοσμίως μέχρι και σήμερα, πρωτοπόροι.
Ο λόγος όμως που προτείνω την δημιουργία μιας τέτοιας σχολής, δεν είναι τόσο το προφανές άμεσο όφελος από τις θέσεις εργασίας και τους δεκάδες σπουδαστές που θα συρρεύσουν (όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά από ολόκληρο τον κόσμο) και τις υποδομές με απασχόληση μόνιμου προσωπικού, όσο η αξία της τιμής του μαρμάρου για τους επιχειρηματίες της περιοχής.
Σε κάθε έργο γλυπτικής, ειδικά στα έργα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας, αναφέρεται η προέλευση του μαρμάρου. Η δημοπράτηση ενός ακριβού γλυπτού εγνωσμένου καλλιτέχνη της σχολής μπορεί να εκτοξεύσει την τιμή του μαρμάρου της περιοχής στα ύψη, από την μια μέρα στην άλλη.
Βεβαίως, δίπλα στην σχολή θα μπορούσε να συνυπάρξει gallery για τα εκθέματα των σπουδαστών της σχολής, πράγμα βέβαια που θα έφερνε κόσμο από μακριά.
Μια πρωτότυπη ιδέα είναι ίσως και η δυνατότητα να συνδυαστούν τα παραπάνω με ένα καλλιτεχνικό φεστιβάλ γλυπτικής για φοιτητές σχολών καλών τεχνών. Καλλιτεχνικό φεστιβάλ αποκλειστικά για σπουδαστές καλλιτέχνες ή μόνο για γλυπτική δεν υπάρχει πουθενά. Ψάχνουμε πάντα τον τρόπο που θα μας κάνει μοναδικούς. Αυτό που θα «ακουστεί» σε όλον τον κόσμο ως η δική μας μοναδικότητα.
Αυτά τα τρία στοιχεία, η σχολή, η gallery38 και το φεστιβάλ, καθώς και η δυνητική διάκριση άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς39, θα μπορούσαν να αναδείξουν την τοπική ενότητα Καμβουνίων από μία παραμελημένη γωνιά της ελληνικής επαρχίας, σε ένα ζωντανό κύτταρο πολιτισμού στην Ελλάδα.
Αυτό είναι όραμα.
5.2. Ιατρικός τουρισμός
(Ανάλογα με το μέγεθος 15-40 θέσεις εργασίας)
Ακόμη μία μορφή εναλλακτικού τουρισμού που δεν επηρεάζεται από τους περιορισμούς της εποχικότητας είναι ο ιατρικός τουρισμός. Βέβαια σε μία τέτοια περίπτωση δεν αναφερόμαστε για παράδειγμα σε ένα γενικό κρατικό νοσοκομείο, διότι τότε δεν θα μιλούσαμε για τουρισμό. Προσωπικά τον θεωρώ αδόκιμο όρο, αλλά δυστυχώς θα αναγκάζομαι να τον χρησιμοποιώ μέχρι να βρεθεί κάποιος καλύτερος. Τον λέμε «ιατρικό τουρισμό» διότι συνήθως τέτοιες κλινικές δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως εμφύτευση μαλλιών, οδοντική αισθητική και πλαστική αισθητική χειρουργική. Οι ασθενείς συνδυάζουν τις επεμβάσεις με τις διακοπές τους.
Όμως υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις κλινικών που επιλέγουν τουριστικού ενδιαφέροντος μέρη, μακριά από αστικά κέντρα, διότι η επαφή με την φύση έχει ευεργετικές ιδιότητες για την εξέλιξη των ασθενών. Τέτοιες είναι rehab clinics, alcohol clinics, health resorts ή κλινικές για φυσιοθεραπευτική αποκατάσταση μετά από ατύχημα και κέντρα ψυχικής αποκατάστασης παιδιών και εφήβων από μετατραυματικό stress.
Μία πολύ ιδιαίτερη περίπτωση κλινικής που θα ταίριαζε, κατά την γνώμη μου, γάντι στα Καμβούνια, κοντά στην περιοχή των Αναβρυκών, θα ήταν μία κλινική ψυχικής αποκατάστασης νευρικής ανορεξίας. Αυτή η διαταραχή είναι μία μάστιγα ειδικά για νεαρές κοπέλες της Δυτικής Ευρώπης.
Το αναφέρω, διότι γνωρίζω ότι μια τέτοια κλινική, η οποία συγκεντρώνει μάλιστα κοπέλες ακόμη κι από την Ευρώπη και ειδικά από την Γερμανία, βρίσκεται σε ένα μακρινό μέρος στα δάση του Καναδά.
Τέτοιες περιπτώσεις, νευρικής ανορεξίας, αντιμετωπίζονται με την επαφή με την φύση και με ζώα, συνήθως με εκπαιδευμένα σκυλιά και άλογα (σε άλλες περιπτώσεις, με δελφίνια).
Φράση κλειδί εδώ είναι η ψυχική αποκατάσταση με ζώα.
Τους ασθενείς δεν ενδιαφέρει η απόσταση και το κόστος. Πληρώνουν οι ασφαλιστικές τους εταιρίες. Στην δική μας περίπτωση (σε σχετικά κοντινή απόσταση από τα Αναβρυκά) θα μπορούσε να είναι μία υποδομή κλινικής με σαλέ (σε αυτήν την περίπτωση η κλινική θα ήταν μία ιδιαιτερότητα) και φάρμα ζώων.
Σε ένα από τα μεγάλα 20 projects της μεταλιγνιτικής εποχής αναφέρεται η δημιουργία «υπερσύγχρονης κλινικής φυσικής αποκατάστασης στην Δυτική Μακεδονία».
Η απορία μου είναι, γιατί μόνο μία; Μας καταϋποχρέωσαν. Και γατί να μην υπάρξει και μία η οποία να απευθύνεται σε ασθενείς του εξωτερικού, εφόσον θέλουμε να εκμεταλλευτούμε το brand name της ομορφιάς του ελληνικού τοπίου και την ιδιαιτερότητας μιας περιοχής, όπως είναι τα Καμβούνια και η Ελάτη, με το πιο κατάλληλο προφίλ προϋποθέσεων που θα απαιτούσε ειδικά μια τέτοια κλινική.
Αυτό είναι όραμα.
Κορυφαία χώρα στον κόσμο στον ιατρικό τουρισμό είναι η Τουρκία! Το μπορούν οι Τούρκοι και δεν το μπορούμε εμείς. Αιδώς! Γιατί θεωρούμε τόσο ουτοπικό και δύσκολο να έρχονται σ’εμάς οι ασθενείς, αλλά θεωρούμε καθόλα λογικό να πηγαίνουν στον Καναδά και στην Τουρκία; Πετάνε από πάνω μας για να φτάσουν ως εκεί.
Για το Λιβαδερό άφησα στο τέλος το πιο φιλόδοξο και μεγαλόπνοο project απ’όλα, αλλά και αυτό στο οποίο θα έδινα ιδιαίτερη βαρύτητα. Πρόκειται για ένα προϊόν της αγροτικής οικονομίας εξαιρετικά υψηλής προστιθεμένης αξίας που μπορεί να επιφέρει κύκλο εργασιών πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Δυστυχώς, ούτε αυτό υπάρχει στην Ελλάδα. Για την μεταλιγνιτική εποχή θα το πρότεινα ως επένδυση non plus ultra.
(Συνεχίζεται…)
Ανδρέας Τσιφτσιάν
Οικονομολόγος
Παραπομπές: