Πρόταση του Βουλευτή Π.Ε. Κοζάνης Στάθη Κωνσταντινίδη «για την απόδοση κοινοβουλευτικών συζητήσεων στην ελληνική νοηματική γλώσσα», κατά την ομιλία του στο σ/ν του Υπουργείου Επικρατείας με τίτλο: «Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας, Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής» (Βίντεο)

.

Κάθε νομοσχέδιο συνήθως αναφέρεται ή έχει αντίκτυπο σε μία ή κάποιες πληθυσμιακές ομάδες. Τα ζητήματα όμως που εμπίπτουν στα πεδία αρμοδιοτήτων της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής μας αφορούν όλους.

Και μας αφορούν, όχι στη βάση μίας αφηρημένης ή δυνητικής κατάστασης, αλλά κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων στη ζωή μας.

Σε σχέση με την πρώτη, την Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας, το πεδίο αναφοράς της εκτείνεται στις πολιτικές πρόσβασης των ΑΜΕΑ σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας στο φυσικό, στο δομημένο και στο ψηφιακό περιβάλλον.

Δηλαδή όχι μόνο σε κάποιες κρατικές δομές, αλλά και στις συγκοινωνίες, στις αθλητικές εγκαταστάσεις, σε χώρους μόρφωσης, πολιτισμού ή ψυχαγωγίας, σε φυσικές και διαδικτυακές υπηρεσίες, τελικά, σε όλα αυτά που συνθέτουν την έννοια της ισότιμης συμμετοχής στην κοινωνία.

Όμως, εμπόδια στην προσβασιμότητα αντιμετωπίζει ένας ευρύτερος αριθμός ατόμων. Άνθρωποι με κάποιον προσωρινό τραυματισμό, ηλικιωμένοι, μετακινούμενοι με αμαξίδια, νήπια, γυναίκες σε εγκυμοσύνη, γονείς με βρεφικά καρότσια, όλοι αυτοί εμπίπτουν στην έννοια των Εμποδιζόμενων Ατόμων.

Είναι, δηλαδή, άνθρωποι που για κάποιο χρονικό διάστημα της ζωής τους έχουν δυσκολία στην κίνηση, την ακοή, την όραση, την αντίληψη, την επικοινωνία ή την προσαρμογή (σύμφωνα με τον ορισμό του παγκόσμιου οργανισμού υγείας).

Εκτιμάται χαρακτηριστικά ότι ένας στους δύο πολίτες της Ε.Ε. είναι πιθανόν να μην μπορεί να χρησιμοποιήσει την υπάρχουσα αστικη υποδομή, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανισότητες και κίνδυνοι περιθωριοποίησης. Συνεπώς, η προσβασιμότητα στο δομημένο περιβάλλον, σε υπηρεσίες και σε βασικά αγαθά, αποτελεί όρο και προϋπόθεση για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ανθρώπινα Δικαιώματα τα οποία καλείται να υπηρετήσει η άλλη Εθνική Επιτροπή, αυτή που προβλέπεται από το άρθρο 10 του νομοσχεδίου. Όπως ακριβώς τα ζητήματα της προσβασιμότητας δεν αναφέρονται μόνο σε Α.Μ.Ε.Α, έτσι και τα ανθρώπινα δικαιώματα και η παραβίασή τους δεν αφορούν μόνο έγκλειστους, πρόσφυγες, ή κάποιες πληθυσμιακές μειοψηφίες, αλλά όλους εμάς που στην καθημερινότητά μας αναζητούμε υπηρεσίες και παροχές της Πολιτείας και την εγγυητική λειτουργία των θεσμών του κράτους δικαίου. Πεδίο, λοιπόν, έκφρασης της προστασίας αυτών των δικαιωμάτων μας μπορεί να αποτελέσει ένα νοσοκομείο, μία αίθουσα ενός δικαστηρίου, ή ενός σχολείου. Αλλά και το κατάστημα ή το e shop, όπου ο πωλητής οφείλει να τηρεί το πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών μας δεδομένων. Ή το εργαστήριο, όπου ο γιατρός πρέπει να κάνει συνετή χρήση του βιολογικού μας υλικού. Και τέλος ο διαχειριστής ενός μέσου κοινωνικής δικτύωσης, αναφορικά με την αξιοποίηση των προτιμήσεών μας, της θρησκευτικής πίστης μας και των πολιτικών πεποιθήσεών μας. Στα τελευταία παραδείγματα οι αρμοδιότητες της δεύτερης επιτροπής συναντούν εκείνες της τρίτης, για την Βιοηθική και την Τεχνοηθική, της οποίας η σύσταση και αποστολή προβλέπεται από το άρθρο 30 του Σ/Ν.

Αρχικά το αντικείμενό της φαντάζει το ίδιο απόμακρο και τελικά είναι τόσο κοντινό στις ζωές μας όσο και των δύο άλλων επιτροπών. Κάθε φορά που ενεργοποιούμε το κινητό μας, ή τον υπολογιστή, ή ανοίγουμε μία έξυπνη τηλεόραση, ή κάνουμε ενδεχομένως τη χρήση μίας ηλεκτρονικής κάρτας για μία πληρωμή, για μία αγορά ή έστω μία ανάρτηση στο facebook, στην πραγματικότητα κινητοποιούμε μία αλληλουχία ενεργειών και καταχωρίσεων που δημιουργούν τα λεγόμενα big data. Δηλαδή, μία τεράστια δεξαμενή δεδομένων, που καταγράφουν και μαρτυρούν τις επιθυμίες μας, τις αγοραστικές ή και πιο προσωπικές συνήθειές μας, το σημείο όπου βρισκόμαστε. Κάποιες άλλες εφαρμογές της καθημερινότητας μετρούν και αποθηκεύουν τους παλμούς μας, τους σφυγμούς μας, το οξυγόνο μας, εκτιμούν την ψυχολογική μας διάθεση και μας λένε ότι ήρθε η ώρα να γυμναστούμε.

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι πλέον σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Είναι στοιχείο της καθημερινότητάς μας, από τις πιο απλές εφαρμογές: όπως το αυτόματο λεξικό στο πληκτρολόγιο και η αναγνώριση του προσώπου μας στο κινητό μας, μέχρι τις πιο σύνθετες που πλησιάζουν στην απόκτηση αυτόνομης νοημοσύνης από κάποιο ρομπότ. Βρισκόμαστε, λοιπόν, στην αρχή μιας νέας βιομηχανικής επανάστασης, που ήδη προκαλεί σημαντικές αλλαγές στις παραγωγικές δομές, στο εργασιακό περιβάλλον, στο βιοτικό μας επίπεδο και στις κοινωνικές σχέσεις μας.

Ζούμε σε μία εποχή όπου ένας τύπος κωρονοϊού μειώνει το προσδόκιμο της ζωής του αμερικάνου πολίτη κατά 1,13 χρόνια, η επιστημονική κοινότητα ανακαλύπτει τάχιστα το εμβόλιο, κι όμως μεγάλα μέρη της κοινωνίας δυσπιστούν. Ο κόσμος αισθάνεται ότι λείπει το στοιχείο της ηθικής από τα τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα. Τον ρόλο αυτό καλούνται να επιτελέσουν η Βιοηθική και η Τεχνοηθική, εξασφαλίζοντας ότι ο σκοπός της βελτίωσης του επιπέδου ζωής των ανθρώπων από την πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας δεν θα οδηγήσει στην απειλή της ανθρώπινης φύσης και του πολιτισμού μας. Οι δημιουργούμενοι φορείς, με προφανή συγγένεια στη δομή, στη λειτουργία και τα διακριτά αντικείμενά τους έχουν σημαντικό πεδίο δράσης, είναι απολύτως αναγκαίοι για το θεσμικό μας πλαίσιο και επαρκώς εξοπλισμένοι για να υπηρετήσουν τους τιθέμενους στόχους, γι’ αυτό και έτυχαν ευρύτατης αποδοχής στο στάδιο του κοινοβουλευτικού διαλόγου από τους κοινωνικούς φορείς, εκπροσώπους των κοινωνικών ομάδων.

Κλείνοντας, κ. Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να κλείσω την τοποθέτηση αυτή με μία πρόταση προς τον παριστάμενο Υπουργό, το σώμα και το Προεδρείο (είναι εδώ κι ο κ. Πρόεδρος). Επειδή μιλούμε σήμερα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις νέες τεχνολογίες και την προσβασιμότητα, ίσως μπορούμε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να υποστηριχθούν κάποιες κοινοβουλευτικές διαδικασίες, όπως η σημερινή με την απόδοση της συζήτησης στην ελληνική νοηματική γλώσσα ή έστω το οπτικοακουστικό υλικό της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Βουλής να συνοδεύεται από υπότιτλους, κάτι που θα βοηθούσε πολύ τους ανθρώπους με προβλήματα ακοής. Σας ευχαριστώ θερμά.