Τη δύσκολη και πολυπαραμετρική άσκηση της επιστροφής εδαφών που έχουν παραχωρηθεί στη ΔΕΗ για την δραστηριότητα της λιγνιτικής παραγωγής στο δημόσιο προσπαθούν να επιλύσουν ΔΕΗ και ΥΠΕΝ για να προχωρήσουν στην υπογραφή της προβλεπόμενης από το νόμο μεταξύ τους προγραμματικής σύμβασης για την αξιοποίησή τους στη συνέχεια στο πλαίσιο του master plan της Δυτικής Μακεδονίας.
Η συντονιστική επιτροπή Απολιγνιτοποίησης υπό τον κ. Κωστή Μουσουρούλη βρίσκεται εδώ και μήνες σε διαπραγματεύσεις με τη ΔΕΗ, αιχμή των οποίων είναι το κόστος αφενός των εδαφών που θα επιστρέψει η ΔΕΗ στο δημόσιο και αφετέρου της αποκατάστασης που η ΔΕΗ υποχρεούται να υλοποιήσει στη βάση της ευρωπαϊκής αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Το κόστος που θα προκύψει μεταξύ της αξίας των εδαφών που θα πρέπει να πληρώσει το δημόσιο και της αξίας της αποκατάστασης που επιβαρύνει τη ΔΕΗ δεν διαφοροποιείται σημαντικά σύμφωνα με τις πρώτες αποτιμήσεις των δύο πλευρών, κάτι που διευκολύνει την άσκηση τουλάχιστον σε σχέση με την έγκρισή της από την DGcomp, η οποία για να δώσει το πράσινο φως θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι δεν προκύπτει μέσα από αυτή την διαδικασία κρατική ενίσχυση υπέρ της ΔΕΗ.
Ενδεικτική της αυστηρότητας της Κομισιόν σε αυτό το θέμα είναι ο όρος που επέβαλλε για την ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης της χρηματοδότησης έργων αποκατάστασης παλαιών ορυχείων της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η χρηματοδότηση της εν λόγω δράσης από το Ταμείο Ανάκαμψης διασφαλίστηκε υπό τον όρο ότι τα χρήματα δεν θα περάσουν από τη ΔΕΗ αλλά θα κατευθυνθούν απ ευθείας στους εργολάβους της επιχείρησης που θα αναλάβουν τα έργα αποκατάστασης.
Μια σύνθετη άσκηση
Ζητήματα ωστόσο φαίνεται να εγείρονται και για τις εκτάσεις που θα παρακρατήσει η ΔΕΗ για την ανάπτυξη των έργων ΑΠΕ που έχει δρομολογήσει στην περιοχή. Το κατά πόσο η ΔΕΗ μπορεί να αξιοποιήσει εκτάσεις που της παραχωρήθηκαν όντας μονοπώλιο για την ανάπτυξη λιγνιτικής δραστηριότητας, για επενδύσεις σε μια άλλη δραστηριότητα όπως είναι οι ΑΠΕ, είναι ένα ερώτημα που απασχολεί συνολικότερα την αγορά ηλεκτρισμού, παράγοντες της οποίας διαβλέπουν ότι τίθεται ζήτημα κρατικής ενίσχυσης.
Κάποιοι μάλιστα εντοπίζουν και ζήτημα ζημίας του δημοσίου, υπό την έννοια ότι το δημόσιο θα μπορούσε να πάρει πίσω τις εκτάσεις και να τις δημοπρατήσει εισπράττοντας ανταγωνιστικό τίμημα.
Αντίστοιχες εκτιμήσεις εκφράζονται και από φορείς της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες με τη συνδρομή νομικών διερευνούν τη δυνατότητα προσφυγής στα Δικαστήρια.
Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση επιστροφής των εδαφών από τη ΔΕΗ στο δημόσιο αποδεικνύεται στην πράξη ιδιαίτερα δύσκολη άσκηση. Στο βαθμό που ολοκληρωθεί πάντως και σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο κυβερνητικός σχεδιασμός, τα εδάφη θα μεταβιβαστούν σε ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV) το οποίο θα συστήσει η ίδια η ΔΕΗ και στη συνέχεια το δημόσιο θα εξαγοράσει της μετοχές του για να αποκτήσει τον έλεγχο των εκτάσεων.
Το συγκεκριμένο σενάριο εξασφαλίζει μια ομαλή μετάβαση, καθώς θα στηριχθεί σε απόσχιση κλάδου που έχει ξαναγίνει στο παρελθόν, με πιο πρόσφατη την απόσχιση των λιγνιτικών μονάδων Μελίτης και Μεγαλόπολης 3 και 4 από τη ΔΕΗ. Τα εδάφη αυτά θα αξιοποιηθούν στη συνέχεια για άλλες χρήσης στο πλαίσιο του master plan για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της περιοχής.
Οι υποχρεώσεις και ο τρόπος κάλυψης των δαπανών και τα σχετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς και ο τρόπος μεταβίβασης στο Δημόσιο της κυριότητας των υποκείμενων εκτάσεων που είναι στην κυριότητα της ΔΕΗ και οι οποίες θα διατεθούν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ θα περιγράφονται με σαφήνεια στην προγραμματική συμφωνία μεταξύ ΔΕΗ και υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η οποία αφού υπογραφεί στη συνέχεια θα κυρωθεί από τη Βουλή.
www.worldenergynews.gr
