1. Επιπτώσεις στον Πρωτογενή Τομέα της οικονομίας
i. Οι χορτολιβαδικές και οι δασικές εκτάσεις αποτελούν τους κύριους τόπους βόσκησης των αγροτικών ζώων. Η δέσμευση τους για εγκατάσταση Φ/Β, οδηγεί σε αύξηση του κόστους παραγωγής των κτηνοτροφικών προϊόντων και συνακόλουθη μείωση των εισοδημάτων των παραγωγών, δεδομένου ότι για τη διατροφή των ζώων θα πρέπει να αναπληρωθεί η απώλεια φθηνής τροφής από βόσκηση με επιπλέον αγορές ακριβών ζωοτροφών.
ii. Η μείωση εκτάσεων βοσκοτόπου ενδεχομένως να δημιουργήσει σε βάθος χρόνου πρόβλημα στην κάλυψη των δικαιωμάτων των κτηνοτρόφων για τη χορήγηση άμεσων ενισχύσεων μέσω της Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης (ΑΕΕ).
Με δεδομένο μάλιστα ότι οι πλεονάζουσες εκτάσεις βοσκοτόπων της Δυτικής Μακεδονίας διατίθενται, σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, για την κάλυψη δικαιωμάτων παραγωγών και άλλων Περιφερειών που υστερούν σε διαθέσιμες εκτάσεις βοσκοτόπων, το θέμα αποκτά πανελλήνια διάσταση.
iii. Επιπλέον, ανακύπτει ζήτημα ορθολογικής διαχείρισης και εκμετάλλευσης των διαθέσιμων βοσκοτόπων (βοσκοφόρτωση). Σύμφωνα με τις σχετικές εγκύκλιους του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο παραγωγικός βοσκότοπος που θα δηλώνεται για την κάλυψη των δικαιωμάτων δεν θα πρέπει να επιβαρύνεται με περισσότερες από 0,7 Μονάδες Μεγάλων Ζώων ανά εκτάριο (ΜΜΖ/Ηα). Αυτό σημαίνει ότι για κάθε ΜΜΖ είναι απαραίτητος βοσκότοπος τουλάχιστον 14,29 στρεμμάτων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Κοινότητα Λευκάρων για παράδειγμα, δεσμεύονται για Φ/Β 2.000 στρ από τα συνολικά 5.000 στρ του διαθέσιμου δημόσιου βοσκότοπου, όταν στην περιοχή εκτρέφεται Ζωικό Κεφάλαιο μεγέθους 750 ΜΜΖ.
iv. Η συνεχής αναζήτηση και δέσμευση με υψηλά μισθώματα ακόμη και παραγωγικών εκτάσεων για εγκατάσταση Φ/Β, οδηγεί σε αύξηση των τιμών ενοικίασης των αγροτεμαχίων, καθιστώντας απαγορευτική τη χρήση και καλλιέργειά τους από ακτήμονες και νέους γεωργούς της περιοχής, ψαλιδίζοντας δραστικά τα ούτως ή άλλως χαμηλά εισοδήματά τους.
v. Δημιουργείται πρόβλημα στην μελισσοκομία δεδομένου ότι η εκχέρσωση και η εγκατάσταση Φ/Β οδηγεί σε μείωση του πληθυσμού χρήσιμων φυτών για τη διατροφή των μελισσών όπως είναι το φασκόμηλο. Επιπλέον, με δεδομένο ότι η μέλισσα χρησιμοποιεί τον ήλιο για τον προσανατολισμό της, δεν είναι γνωστό και χρήζει περεταίρω διερεύνησης αν και κατά πόσο τα Φ/Β αποπροσανατολίζουν τα μελισσοσμήνη.
2. Επιπτώσεις στο Περιβάλλον & στο Τοπίο
i. Ενδεχόμενα σοβαρές θα είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εγκατάσταση Φ/Β καθώς, θα επηρεαστεί το μικροκλίμα στο χώρο και πέριξ της έκτασης κατασκευής ενώ θα υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα των γεωργικών εκτάσεων και διατάραξη των υπηρεσιών οικοσυστήματος. Το πρόβλημα επιτείνεται ακόμη περισσότερο, αν ληφθεί υπ’ όψη ότι με τον κατακερματισμό των επενδυτικών προτάσεων ως προς τη χρήση των εκτάσεων για Φ/Β, δεν εξετάζονται ουσιαστικά οι σωρευτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από το σύνολο της δυναμικότητας των επενδύσεων.
ii. Σημαντικές αναμένεται να είναι οι επιπτώσεις στο Τοπίο. Η Ελλάδα ήταν μια τις χώρες που υπέγραψαν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο στη Φλωρεντία της Ιταλίας στις 19 Ιουλίου 2000, η οποία κυρώθηκε με το Ν. 3827/2010 (ΦΕΚ 30/Α/25-2-2010). Η σύμβαση έχει σαν στόχο να προάγει την προστασία, διαχείριση και το σχεδιασμό του τοπίου.
3. Επιπτώσεις στην αναπτυξιακή προοπτική της Περιφέρειας
i. Είναι ορατός ο κίνδυνος να επαναληφθεί η πλασματική εικόνα καταγραφής υψηλού ΑΕΠ στην Περιφέρεια, που δεν θα ανταποκρίνονται σε πραγματικό εισόδημα των κατοίκων της ούτε φυσικά σε αυξημένη απασχόληση. Αυτό θα έχει αντίκτυπο στα καθεστώτα ενισχύσεων με μειωμένα ποσοστά ενίσχυσης και ποσά ευρωπαϊκών πόρων.
ii. Υπονομεύεται η αναπτυξιακή προοπτική του πρωτογενή τομέα και ιδιαίτερα του δυναμικού κλάδου της κτηνοτροφίας. Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι ο πρωτογενής τομέας θα πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο στην ‘’μετά λιγνίτη’’ εποχή, οι συνθήκες όμως που τείνουν να δημιουργηθούν αποτελούν αποτρεπτικό παράγοντα ενασχόλησης με τον κλάδο, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους.
Για τους παραπάνω αναφερόμενους λόγους ως προληπτικές – διορθωτικές ενέργειες, προτείνουμε τα εξής:
1. Εκτίμηση των σωρευτικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε περιπτώσεις υπερσυγκέντρωσης έργων. Δεδομένης της συχνής συγκέντρωσης επενδύσεων Φ/Β πάρκων μικρής ισχύος, που εξεταζόμενα μεμονωμένα απαλλάσσονται από την υποχρέωση σύνταξης Μ.Π.Ε. προβάλλεται σήμερα η ανάγκη να διερευνώνται επαρκώς και τεκμηριωμένα τυχόν σωρευτικές επιπτώσεις στο οικοσύστημα από την κατασκευή τους.
Παράλληλα ο αποκλεισμός υπερσυγκέντρωσης Φ/Β πάρκων ή σε οριακές περιπτώσεις η πρόταση λήψης κατάλληλων μέτρων για την προστασία του τοπίου, των οικοτόπων αλλά και συχνά μεμονωμένων ειδών, θα πρέπει να θεωρηθεί ενέργεια υψηλής προτεραιότητας.
2. Προσφυγή των αρμοδίων Τοπικών Αρχών στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του Άρθρου 10 του Νόμου 3827/2010 (ΦΕΚ 30/Α/25-2-2010), υπεύθυνης για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου που υπεγράφη στη Φλωρεντία, προκειμένου να ελεγχθεί η συμμόρφωση των παρεμβάσεων με το πνεύμα και το γράμμα της σύμβασης.
Συγκεκριμένα, αν και κατά πόσο επηρεάζεται η ισορροπημένη και αρμονική σχέση μεταξύ κοινωνικών αναγκών, οικονομικής δραστηριότητας και περιβάλλοντος καθώς και το δημόσιο συμφέρον από πολιτισμική, οικολογική, περιβαλλοντική και κοινωνική άποψη.
3. Να προηγηθεί η έγκριση σύγχρονου, κατάλληλου και επαρκώς επιστημονικά και κοινωνικά τεκμηριωμένου περιφερειακού αλλά και εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού.
4. Προηγούμενη ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης επέκτασης – αύξησης του κτηνοτροφικού κεφαλαίου στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης του πρωτογενούς τομέα στην περιοχή.
5. Σε κάθε περίπτωση και εφόσον καθυστερούν τα σχέδια διαχείρισης βόσκησης, να θεσμοθετηθεί τουλάχιστον να συντάσσονται προηγούμενα και με επιβάρυνση των επενδυτών, μελέτες βόσκησης ανά Δήμο ώστε να διασφαλίζονται οι παρούσες αλλά και οι προβλεπόμενες μελλοντικές κτηνοτροφικές ανάγκες. Συγκεκριμένα, να προβλέπονται ενέργειες αναχλοάσης – βελτίωσης των βοσκοτόπων, με λίπανση και εμπλουτισμό με ποικιλία κτηνοτροφικών φυτών, με καταπολέμηση των ζιζανίων και με εγκατάσταση μελισσοκομικών φυτών.
6. Θα πρέπει να ληφθεί κάθε απαιτούμενη μέριμνα ώστε να υλοποιηθεί, όπου από τα σχετικώς συμφωνηθέντα υφίσταται υποχρέωση, επιμέρους απόδοσης (π.χ. δημόσιες εκτάσεις) πλήρως αποκατεστημένων εδαφών της ΔΕΗ στο δημόσιο ή στους προβλεπόμενους Τοπικούς Φορείς.
Με την προσδοκία ότι οι προτάσεις μας θα συμβάλλουν στην άμβλυνση των ενδεχόμενων επιπτώσεων από την ανάπτυξη Φ/Β αλλά και στην ορθολογική και με σχέδιο ανάπτυξη της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, παραμένουμε στη διάθεση σας για κάθε διευκρίνιση ή συνεργασία επί του θέματος.”
Με τιμή,
Ο Πρόεδρος
της Δ.Ε. ΓΕΩΤ.Ε.Ε. / Π.Δ.Μ.
Θεόδωρος Γ. Σιόγκας
Γιατί ντρέπεστε να πείτε πως τα φωτοβολταϊκά μπορούν και πρέπει να μπουν κατά προτεραιότητα στις σκεπές οικοδομών κι όχι σε βοσκότοπους και χωράφια;
Η αξιοπιστία της έρευνας, αμφισβητείται από τα γραφόμενα σας, διότι δείχνετε διάθεση μεγιστοποίησης ενός προβλήματος (θέλει πολύ συζήτηση αν είναι πρόβλημα ή όχι). Γράφετε ότι ανά ΜΜΖ χρειάζονται 14,29 τμ. και στη συνέχεια λέτε ότι στην κοινότητα Λευκάρων σε έκταση 5000 τμ εκτρέφονται 750 ΜΖ. 14,29 Χ 750 = 10717,50 τμ δηλαδή για 750 ΜΖ χρειάζονται 10717,50 τμ. ΔΕ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΝΟΥΜΕΡΑ…
Επίσης θα είχε ενδιαφέρον να εξετάζατε στη μελέτη σας το εισόδημα που θα φέρει 1 μεγάλο ζώο που χρειάζεται 14,29 τμ βοσκήσιμης γης. Αλλά και το εισόδημα ενός Φ/Π στην ίδια έκταση. Άρα το ζητούμενο ίσως δεν είναι αν αφαιρούνται οι βοσκήσιμες εκτάσεις αλλά αν ο επενδυτής είναι από την περιοχή μας ή όχι.
Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα φίλτατε, ότι δε βγαίνουν τα νούμερα και παρόλα αυτά η διαθέσιμη έκταση θα μειωθεί περαιτέρω.
Απίστευτη η σπουδή σου να υπερασπιστείς τα συμφέροντα κάποιων γερμανικών εταιρειών που θα καταλάβουν δημόσιο χώρο σε βάρος των τοπικών κοινωνιών και θα μεταφέρουν τα υπερκέρδη τους στο εξωτερικό.
Στο κλείσιμο του σχολείου μου αυτό ακριβώς αναφέρω. Ότι δηλαδή ναι στα Φ/Π αλλά από τοπικούς επενδυτές για να μείνουν τα χρήματα στην περιοχή. Όσο για τη διαθέσιμη έκταση εφόσον με την κτηνοτροφία αποφέρει λιγότερα έσοδα σε λιγότερους πολίτες γιατί πρέπει να επιμένουμε σε αυτό το μοντέλο ανάπτυξης;
Κρίμα είστε και επιστημονικός φορέας, τόσο εύκολα προτείνετε ένα παραγωγικό μοντέλο που θα φτωχοποιήσει ακόμη περισσότερο την περιοχή μας. Είναι γνωστό ότι οι οικονομίες των αναπτυγμένων χωρών δεν στηρίζονται στον πρωτογενή τομέα, ο οποίος αποτελεί λιγότερο από το 3 % του ΑΕΠ. Εύκολα μπορείτε να βρείτε τα στοιχεία στο διαδίκτυο. Το μοντέλο που προτείνετε το ακολουθούν χώρες όπως η Αιθιοπία και το Σουδάν (30 % ο πρωτογενής τομέας). Με άλλα λόγια, αν αυτή είναι η πρόταση των επιστημονικών φορέων της περιοχής, όπως και της περιφέρειας, τα νέα δεν είναι ευχάριστα. Αποτιμήστε την πραγματική ζημιά που κάνει η κτηνοτροφία στο περιβάλλον και στη συνέχεια κάντε τις συγκρίσεις που πρέπει. Δείτε ποιο είναι το όφελος της πράσινης ενέργειας στο περιβάλλον και στη συνέχεια μιλήστε για το μικροκλίμα (θυμίζει αυτούς που αποφεύγουν το εμβόλιο γιατί φοβούνται την εξαιρετικά μικρή πιθανότητα των θρομβώσεων, ενώ ο κίνδυνος από τον covid είναι πολλαπλάσιος) . Επιπροσθέτως, το εισόδημα από τα φωτοβολταικά θα μπορούσε να μην είναι πλασματικό, στο χέρι της περιφέρειας ήταν να επιλέξει επενδυτές από την περιφέρεια, ώστε να επανεπενδύονται τα κέρδη στην ίδια την περιφέρεια, γεγονός με πολλαπλασιαστικά οφέλη. Τέλος, μπορείτε να κάνετε μια σοβαρή μελέτη κόστους οφέλους με ποσοτικά συγκρίσιμα στοιχεία για τα εισοδήματα που προκύπτουν από την μια και την άλλη πηγή, ώστε να βγουν αξιόπιστα συμπεράσματα στην τοπική και εθνική οικονομία. Δεν θα το κάνετε γιατί ξέρετε τα αποτελέσματα.
Η εκτροφή ζώων απαιτεί περισσότερο από το ένα τρίτο των καυσίμων που χρησιμοποιούνται στις ΗΠΑ και που εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου, τα οποία έχουν καταστρέψει τα τρία τέταρτα του επιφανειακού στρώματος του εδάφους μας, μια μόνιμη περιβαλλοντική καταστροφή που δεν μπορεί να διορθωθεί.
Για τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα δεν θα μας μιλήσετε που καταστρέφουν τον υδροφόρο ορίζοντα και όχι μόνο
Μεγάλος ο πόνος για τον πρωτογενή τομέα. Μήπως είναι λίγο αργά; Ναι σε λίγο όλοι θα τα εγκαταληψουν. Αρκετά οι βοσκοί και τα κοπάδια στήριξαν πολλούς. Θα ψάχνετε ντόπιο κρέας αρνάκι ελληνικό.
Για τα φέσια που τρώνε οι αγρότες από τους παταχτσηδες θα φροντίσει κανένας πολιτικός;
Συγχαρητήρια στο ΓΕΩΤΕΕ, με την παρέμβαση κατέφερε να αγγίξει τον πυρήνα του προβλήματος. Αν κρίνω και από τις αντιδράσεις των “αναπτυξιολογων” και”οικολόγων” πρέπει να ενοχλήθηκε πολύ η συντεχνία των ΑΠΕ.
Η κάθε συντεχνία προσπαθεί να προμοτάρει τα συμφέροντα της. Οι γεωπόνοι φυσικά τον αγροτικό τομέα όπου είναι οι πελάτες τους και όσο περισσότεροι, τόσο περισσότερες οι δουλειές, χωρίς να τους νοιάζει για τους άλλους κλάδους. Όσον αφορά τα φωτοβολταικά, διαβουλεύσεις να γίνονταί μόνο όταν αφορά δημόσιες εκτάσεις. Στα ιδιωτικά χωράφια η γνώμη σας περισσεύει. Ούτε ο Στάλιν δε επενέβαινε σε ιδιώτες.