Nα τι σημαίνει η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ (Γράφει ο Νικόλαος Χρ. Κωτίδης)

«Όποιος ξεχνά το παρελθόν του είναι αναγκασμένος να το ξαναζήσει.»

Λίγα χρόνια ΠΡΙΝ… οι ειδήσεις πάλι αναφέρονταν σε ενδεχόμενη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Βρισκόμαστε στο 2014 και στην ερώτηση για το αν θα μειωθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ κ. Αρθούρος Ζερβός σε συνεδρίαση της Βουλής, όταν σε ερώτηση Βουλευτή κατά πόσο η ιδιωτικοποίηση σημαίνει και μείωση της τιμής για τον καταναλωτή, είχε απαντήσει: «Δεν το έχουμε δει σε καμία χώρα. Το έχουμε δει μόνο εν μέρει αυτή τη στιγμή στη Μεγάλη Βρετανία, δηλαδή τις τιμές να πηγαίνουν προς τα κάτω. Αφού ανέβηκαν αρκετά, άρχισαν να πηγαίνουν προς τα κάτω, μόνο στη Μεγάλη Βρετανία. Σε όλες τις άλλες χώρες, με την απελευθέρωση έχουμε δει αύξηση τιμολογίων. Άρα αναμένεται αύξηση των τιμολογίων και στη χώρα μας μέσα από αυτή τη διαδικασία».

Το ίδιο διάστημα μάλιστα η εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» αναφέρει ότι «η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού στην Ε.Ε. δεν έφερε τα πολυπόθητα αποτελέσματα της μείωσης των τιμών του ρεύματος για τους καταναλωτές. Αντίθετα μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Commission οδήγησε σε αυξήσεις τιμολογίων έως και 89 %». Αλλού, οι ιδιωτικοί όμιλοι εκμεταλλεύτηκαν το άνοιγμα της αγοράς και λειτούργησαν σαν καρτέλ, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία, όπου αύξησαν ταυτόχρονα τις τιμές…. Όπως αναφέρει η εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» στο ίδιο δημοσίευμα, είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Νορβηγίας, όπου το 2000 ένα μέσο νοικοκυριό πλήρωνε 0.0720 ευρώ την κιλοβατώρα, ενώ σήμερα πληρώνει 89% περισσότερο. Στη Σουηδία 71% αύξηση, στην Ιρλανδία 84%, στη Δανία 63% και στη Φινλανδία 36%».

Επειδή όπως τότε έτσι και σήμερα πολλοί ισχυρίζονται ότι είναι μνημονιακή μας δέσμευση η απάντηση έρχεται από τον τότε πρωθυπουργό της χώρας Αντώνη Σαμαρά στις προγραμματικές του δηλώσεις τον Ιούνιο του 2012. «Θα προωθήσουμε και αποκρατικοποιήσεις που δεν αποτελούν άμεσες συμβατικές μας υποχρεώσεις. Αλλά πρέπει να γίνουν για να φέρουν επενδύσεις, θέσεις εργασίας και Ανάπτυξη».

Βέβαια δύο χρόνια μετά (το 2014) η τότε κυβέρνηση ισχυριζόταν ότι είναι ευρωπαϊκή μας δέσμευση, έτσι ο ευρωβουλευτής τότε Γ.Κατρούγκαλος έθεσε το ερώτημα ζητώντας την γραπτή απάντηση της επιτροπής.

Κοινοβουλευτικές ερωτήσεις

8 Ιουλίου 2014

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης

προς την Επιτροπή

Άρθρο 130 του Κανονισμού

Georgios Katrougkalos (GUE/NGL)

Θέμα: Ιδιωτικοποίηση ΔΕΗ ΑΕ και Ευρωπαϊκό Δίκαιο

Η ελληνική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι έχει δεσμευτική υποχρέωση να προβεί στην πώληση σε ιδιώτη του ενός τρίτου της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), κατ’ επιταγή του ευρωπαϊκού δικαίου.

Όμως, η Ελλάδα έχει ήδη προβεί στην ενσωμάτωση των διατάξεων της Οδηγίας 2009/72/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουλίου 2009 «σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και για την κατάργηση της Οδηγίας 2003/54/ΕΚ» (ΕΕ L 211 της 14.8.2009) και της Οδηγίας 2009/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουλίου 2009 «σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά Φυσικού Αερίου και την κατάργηση της Οδηγίας 2003/55/ΕΚ» (ΕΕ L 211 της 14.8.2009) με το νόμο 4001/2011 (ΦΕΚ Α’ 179).

Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 345 της ΣΛΕΕ (πρώην άρθρο 209 ΣΕΚ) «η συνθήκη δεν προδικάζει µε κανένα τρόπο το καθεστώς της ιδιοκτησίας στα κράτη µέλη».

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται η Επιτροπή:

α) Αποδέχεται την ερμηνεία της ελληνικής κυβέρνησης ότι η πώληση του ενός τρίτου της ΔΕΗ αποτελεί υποχρέωση της χώρας κατ’ επιταγή του ευρωπαϊκού δικαίου;

β) Θεωρεί ότι οι σχετικές ανωτέρω οδηγίες έχουν ενσωματωθεί ελλιπώς στην ελληνική έννομη τάξη;

ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ :

Η πώληση τμήματος της ΔΕΗ συμφωνήθηκε με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής για την Ελλάδα, ως σημαντικό βήμα στη διαδικασία μεταρρύθμισης της αγοράς ενέργειας. Επομένως, η εν λόγω απόφαση, δεν σχετίζεται με την μεταφορά και ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο διατάξεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ενέργεια, όπως η προαναφερθείσα οδηγία για την ηλεκτρική ενέργεια. Η οδηγία 2009/72/ΕΚ για την ηλεκτρική ενέργεια αποσκοπεί στην απελευθέρωση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και την εισαγωγή του ανταγωνισμού μέσω, μεταξύ άλλων, του διαχωρισμού των διαχειριστών των συστημάτων μεταφοράς από τις κάθετα ολοκληρωμένες επιχειρήσεις. Ωστόσο, η οδηγία σε καμία περίπτωση δεν απαιτεί τη μερική ή πλήρη ιδιωτικοποίηση δημόσιων εταιρειών.

Όμως από τότε μέχρι και σήμερα οι οπαδοί του νεοφιλελευθερισμού αλλά κυρίως η κυβέρνηση με τα «δεκανίκια της» (ΜΜΕ και άλλους) προσπαθεί να επιβάλει την άποψη ότι «ότι ιδιωτικοποιείται είναι προς όφελος του Έλληνα πολίτη». Δεν ξεχνώ τις δηλώσεις του κ.Χατζιδάκη με την πώληση της Ολυμπιακής το 2009, «Πως κάθε μήνα θα έχουμε ένα νέο νοσοκομείο και 200 νέα σχολεία», όσο τα είδατε εσείς τα είδα και εγώ.

Πάμε τώρα στα ηλεκτρικά δίκτυα στον λεγόμενο ΔΕΔΔΗΕ.

Στις 22-10-2013 εκδόθηκε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου υπέρ της νομοθετικά κατοχυρωμένης απαγόρευσης της ιδιωτικοποίησης του διαχειριστή δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος στις Κάτω Χώρες. Στη Γερμανία έχουμε σταδιακή επαναφορά του ενεργειακού τομέα υπό τον έλεγχο των Δήμων και των Κοινοτήτων. Έπειτα από μια δεκαετία εφαρμογής του διπόλου «ιδιωτικοποιήσεις / ανταγωνισμός», τμήματα του τομέα ενέργειας της Γερμανίας ανακτώνται σήμερα από την τοπική αυτοδιοίκηση. Από το 2007 ειδικότερα, έχουν ιδρυθεί 44 νέες δημοτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας («stadtwerke») ενώ περισσότερες από 100 συμβάσεις παραχώρησης σε ιδιώτες στον τομέα της διανομής και παροχής τελικών υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας έχουν ανακτηθεί από το δημόσιο.

Τα ηλεκτρικά δίκτυα είναι στρατηγικής σημασίας και ταυτίζονται με την εθνική κυριαρχία της κάθε χώρας.

Στις Σκανδιναβικές χώρες (Δανία, Σουηδία, Νορβηγία και Φινλανδία), τα δίκτυα ανήκουν σε ανεξάρτητες αλλά 100% κρατικές επιχειρήσεις των οποίων οι μετοχές ανήκουν είτε στο υπουργείο Οικονομικών είτε στα Δημόσια Ασφαλιστικά Ταμεία. Η κρατική ιδιοκτησία των δικτύων μεταφοράς είναι Συνταγματικά κατοχυρωμένη. Τα δίκτυα μεταφοράς είναι κρατικά στις περισσότερες Ανατολικοευρωπαϊκές χώρες (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία), με ή χωρίς Συνταγματική κατοχύρωση. Σε χώρες όπως η Γαλλία αλλά και στους δύο μεγαλύτερους διαχειριστές του γερμανικού συστήματος, τα δίκτυα ανήκουν σε επιχειρήσεις που είναι θυγατρικές καθετοποιημένων εταιριών και οι οποίες τελούν υπό άμεσο κρατικό έλεγχο (υπουργείο οικονομικών ή τοπική Αυτοδιοίκηση) σε ποσοστό άνω του 90%.

Στην Ελλάδα ο κ.Μητσοτάκη και η κυβέρνηση του, όλα τα πιο πάνω δεν τον ενδιαφέρουν καθόλου, εκποιεί ότι μπορεί από τις δημόσιες υπηρεσίες σε τιμές που εμφανίζει ότι πέτυχε συμφέρον για το ελληνικό δημόσιο, ενώ το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι τι θα πάρουν τα golden boys (που και η προηγούμενη κυβέρνηση χάϊδευε), με μπόνους και μισθούς σε όλες τις θέσεις υψηλόβαθμων στελεχών της ΔΕΗ, που θα ζήλευαν ακόμη και πρόεδροι Δημοκρατικών χωρών. Ενδεικτικά μια ματιά στους πιο κάτω πίνακες και θα καταλάβετε.

Συμπερασματικά: Με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ, χάνεται η οποιαδήποτε παρέμβαση της κυβέρνησης στην διαμόρφωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, κατά συνέπεια ο μικροκαταναλωτής που σήμερα με δυσκολία πληρώνει το οικιακό του ρεύμα, θα αδυνατεί στο μέλλον να πληρώσει. Και κλείνω με τις δηλώσεις του κ.Μυτιληναίου «Πλέον η ΔΕΗ δεν έχει τον κοινωνικό ρόλο που είχε πριν, καθώς η τωρινή διοίκηση τη λειτουργεί περισσότερο με τη λογική της επιχείρησης, με την προσοχή της στραμμένη στους μετόχους της και στα αποτελέσματά της και λιγότερο ως μια εταιρεία κοινής ωφέλειας» https://sentra.com.gr/ey-mytilinaios-proori-i-katargisi-ton/

Μήπως τελικά γυρνάμε στην δεκαετία του 50 με την γκαζόλαμπα;;;

Νικόλαος Χρ. Κωτίδης

(Ένας αθεράπευτος, ελεύθερος και αδέσμευτος

ενεργός πολίτης του Δήμου Εορδαίας)