Ο Jose Luis Morial Vozquez πιάνει μία ζελατίνη και αρχίζει να την τσαλακώνει στη χούφτα του. Αρκεί να βγάλει αυτό τον περίεργο ήχο. «Ακούγεται σαν το νερό», εξηγεί. Παράλληλα σφυρίζει με τα χείλη του, προσπαθεί να κελαηδήσει. Απέναντί του, δύο καναρίνια μέσα στα κλουβιά τους, διστακτικά τον ακολουθούν. Ύστερα από λίγα λεπτά «γνωριμίας» στο περιβάλλον, απλώνουν τις χάρες τους. O Jose Luis Morial Vozquez είναι Ισπανός, ειδικός να ακούει καναρίνια Tibrado. Κάθεται σε ένα δωμάτιο του πρώην δημοτικού σχολείου στο Προάστειο Πτολεμαΐδας. Στην πόρτα γράφει “Juez, κριτής”. Ήρθε από τη χώρα του για να κρίνει τα ωδικά καναρίνια, στον διαγωνισμό που διοργάνωσε ο Όμιλος Καναρινόφιλων Φωνής Ελλάδας.
«Το επίπεδο εδώ είναι μέτριο», απαντάει στο ερώτημα-προτροπή των μελών της οργανωτικής επιτροπής, που αναζητούν τρόπους να βελτιωθούν. Οι καναρινόφιλοι έχουν αφήσει τα πουλιά τους και ενημερώνονται τηλεφωνικά για τα αποτελέσματα του διαγωνισμού. Όποιος θέλει μπορεί να παρακολουθεί μέσω τηλεόρασης τη διαδικασία της κρίσης των καναρινιών του. Ο διαγωνισμός είναι η ηθική δικαίωση ότι κατάφεραν και επέλεξαν το πιο μελωδικό πουλί ή ότι εκτρέφουν καναρίνια-δασκάλους που εκπαιδεύουν καλύτερα τα μικρότερα.
Οι καναρινόφιλοι είναι μία κοινωνία ολόκληρη. Αγαπούν τα ζώα, ξοδεύουν πολλά χρήματα για την εκτροφή τους, καθώς ο καθένας έχει πολλά πουλιά. «Η μελωδία τους μ’ αρέσει. Με ηρεμούν όταν τ’ ακούω», λέει στο VICE ο Χρήστος Τόσκας, που είναι ένα μέλος της μεγάλης παρέας των καναρινόφιλων. Η Ελληνική Ορνιθολογική Ομοσπονδία μετράει στις τάξεις της 15 συλλόγους και περίπου 700 μέλη, ενημερώνει ο γενικός γραμματέας της και αντιπρόεδρος του συλλόγου κριτών φωνής καναρινιών, Δημήτρης Καραδαγλής. «Μέσω αυτών των εκδηλώσεων προωθείται η καναρινοφιλία», υποστηρίζει και αναλύει τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου διαγωνισμού. Ότι δηλαδή αφορά μόνον καναρίνια Tibrado που είναι ισπανικά και το χαρακτηριστικό τους είναι η μεταλλική φωνή στο κελάηδημά τους. Υπάρχουν ακόμη τα Harz Roller, που είναι περισσότερο μπάσα, αλλά και τα Mallinois, η φωνή των οποίων είναι κοντά στο νερό που κυλάει. Πέρα από τα καναρίνια φωνής υπάρχουν διαγωνισμοί για την εμφάνιση και τα χρώματα, μέχρι και για τη θέση.
Πίσω στο παλιό δημοτικό σχολείο του Προαστείου, δίπλα στο δωμάτιο του κριτή, υπάρχει άλλο ένα. “Jueces Asistentes, βοηθοί κριτή”, γράφει και τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής ετοιμάζουν τα καναρίνια που θα διαγωνιστούν και έχουν βγει από τη Sala de Aves, την αίθουσα των πουλιών. Όλα γράφονται στα ισπανικά, καθώς αυτή είναι η μητρική γλώσσα του συγκεκριμένου τύπου καναρινιού, αυτή καταλαβαίνει και ο κριτής. «Το πρώτο που ακούω είναι η φωνή του, πρέπει να είναι καθαρή και μεταλλική», λέει βάζοντάς μας στα μυστικά του επαγγέλματος. «Η προφορά του είναι σημαντική, να “μιλάει” καθαρά», συνεχίζει ο Ισπανός κριτής. «Όταν είναι με τον λαιμό κλειστό δεν προφέρει καλά τις λέξεις». Μιλάει σαν να αναφέρεται σε άνθρωπο που τραγουδάει. Αναφέρεται σε ποικιλίες φωνών, σε καθαρόαιμα καναρίνια και τεχνικές εκτροφής. Ο ίδιος δηλώνει διεθνής κριτής από το 1992 και έχει συμμετάσχει σε διαγωνισμούς σε όλη την Ευρώπη.
Βγαίνουμε από το δωμάτιο για να μη σοκάρουμε τα καναρίνια και να τα αφήσουμε να κελαηδήσουν στο 15λεπτο που έχουν. Βλέπουμε ένα κενό έντυπο αξιολόγησης των πουλιών, μία φίσα όπως τη λένε οι διαγωνιζόμενοι. Αναφέρονται η μία μετά την άλλη 12 «νότες», δηλαδή 12 διαφορετικοί τύποι κελαηδήματος του καναρινού – τα πάντα στα ισπανικά. Κουδούνισμα, στολίδια, καμπάνα, κλακέτες, κελάρισμα νερού. Και από κάτω τρεις «νότες» αρνητικές. Γρατσούνισμα, οξύτητα, μπουκωμένο – από τη μύτη.
Η αγωνία κορυφώνεται κάθε φορά που μία δυάδα καναρινιών μπαίνει την αίθουσα του διαγωνισμού. Κάποιοι παρακολουθούν από την τηλεόραση, ακούγοντας τις επιδόσεις του κάθε ζευγαριού. Ο πρόεδρος του Ομίλου Καναρινόφιλων Φωνής, Κώστας Κιουρτίδης, είναι και ο ίδιος κριτής. Μπαινοβγαίνει στους χώρους του σχολείου που χρησιμοποιεί εκτάκτως ο όμιλος για τον διαγωνισμό στον οποίο συμμετέχουν περίπου 50 καναρινόφιλοι, όπως μεταφέρει. Ο καθένας με δύο έως τέσσερα πουλιά. «Είναι κουλτούρα, όπως έχουν όλοι οι ζωόφιλοι. Εμείς ασχολούμαστε με το τραγούδι των καναρινιών», αναλύει. Στην αυλή διαγωνιζόμενοι και μέλη της επιτροπής συζητούν περί καναρινιών. Τις εκτροφές, τις επιδόσεις, πόσα αρσενικά δώρισαν. «Βλέπεις το ρεπερτόριο», λέει ο Απόστολος Μπαμπανάρας. Δικηγόρος από τη Θεσσαλονίκη έχει μεγάλη αγάπη για τα καναρίνια. Έχει 30 πουλιά και μόλις γεννήσουν δωρίζει τα υπόλοιπα. Κρατάει τους επόμενους πρωταθλητές στη φωνή, αυτά τα πουλιά που μπορούν να γίνουν «δάσκαλοι» για τα επόμενα. Ο Δημήτρης Χατζηβαγγέλης ήρθε από τη Χαλκίδα και συμμετέχει με τέσσερα πουλιά στον διαγωνισμό. Διαθέτει περίπου 40 και έχει δημιουργήσει ένα ξεχωριστό δωμάτιο δίπλα στο γραφείο του. Μόνο με καναρίνια.
Ο «πρωταθλητής» του διαγωνισμού φαίνεται ότι δεν έχει σημασία ποιος θα είναι. Μάλλον ο «εκτροφέας» του θα κεράσει τους υπόλοιπους για τη νίκη. Η μελωδία και η παρέα είναι αυτά που τους σμίγουν. Κι όπως λέει στο VICE ο Νικόλαος Μούζας, που πήγε στο Προάστειο από τον Αλμυρό Βόλου όπου ζει, «το καναρίνι σε συναρπάζει. Ότι είναι να πουν θα το πουν. Όταν καταλαβαίνουν ότι το άτομο είναι γνωστό αρχίζουν και λένε. Είναι φίλοι μου».
Πηγή vice.com