Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω (ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση των Νηπιαγωγείων) τη χριστουγεννιάτικη εκδήλωση, που παρουσίασαν ‘’τα παιδιά του 1ου και του 2ου Νηπιαγωγείου Βελβεντού και οι δασκάλες τους’’ (16-12-2016) στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δημοτικού Σχολείου Βελβεντού.
Το έργο που παρουσίασαν ήταν το θεατρικό παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά ‘’Το ποντικάκι που ήθελε ν’ αγγίξει ένα αστεράκι’’. Όπως εξηγεί ο συγγραφέας σε μία του συνέντευξη: ‘’Πρώτο στοιχείο του παραμυθιού είναι η φαντασία. Η φαντασία χαρτογραφεί τα αχαρτογράφητα νερά. Στη φαντασία συντελούνται τα πιο τολμηρά ταξίδια’’.
Ταξίδια τα οποία – τουλάχιστον στη φαντασία – δεν μπορεί να τα ελέγξει και να τα καθυποτάξει η δύναμη και η λογική της χρησιμοθηρίας ή και του συστήματος.
Πήραν μέρος οι 54 μαθητές των δύο νηπιαγωγείων. Μια από τις τελευταίες φράσεις της γιορτής, που είπαν οι μαθητές ήταν η ευχή: ‘’Νάχετε αγάπη στην καρδιά – γιατί η αγάπη κάνει – τ’ άστρα πιο φωτεινά’’.
Και μου θύμισαν τη φράση του Ιωάννη: ‘’αγαπώμεν αλλήλους, ότι η αγάπη εκ του Θεού εστί’’ (Α’ Ιωάνν. 4,7). Ας αγαπούμε ο ένας τον άλλο, γιατί η αγάπη προέρχεται από το Θεό. Και το λόγο του Χριστού: ‘’Υμείς εστέ το φως του κόσμου’’ (Ματθ. 5,14). Εσείς είστε το φως για τον κόσμο. Κάθε παιδί-άνθρωπος κι ένα αστέρι. Κι όλοι μαζί φτιάχνουμε τον γαλαξία.
Ήταν μια πολύ γλυκιά παράσταση με φαντασία και ακατάβλητο πείσμα, που την γλύκαινε πιο πολύ η παρουσία των νηπίων-ηθοποιών, οι απαγγελίες, οι κινήσεις τους, ο χορός, όλη η σκηνοθετική και μουσική σύνθεση. Ήταν μια ολότητα νηπίων και νηπιαγωγών. Κινούνταν όλοι μαζί σαν ένα σώμα. Συμμετείχαν και υπάκουαν όλοι στο ρυθμό της παράστασης.
Πέρσι είδαμε και απολαύσαμε Οδυσσέα Ελύτη, τώρα Ευγένιο Τριβιζά. Αύριο κάτι άλλο. Προσωπικά απολαμβάνω τις παραστάσεις των Νηπιαγωγείων – μπορούν και με ταξιδεύουν – και συγχαίρω για μια ακόμα φορά τις νηπιαγωγούς για τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλουν. Χαίρεται και επιβραβεύει το έργο τους η Παναγία.
Κάθε γιορτή των Νηπιαγωγείων έχει τη σφραγίδα των νηπιαγωγών, που φροντίζουν με συνεργασία, υπομονή και επιμονή το καλλιτεχνικό (συγχρόνως και παιδαγωγικό) αποτέλεσμα των παραστάσεων. Τα θέματα που ακουμπούν και επεξεργάζονται είναι σοβαρά και έχουν ποιότητα. Και περνούν τα μηνύματα – αυτό θα φανεί πολύ αργότερα – στους μικρούς μαθητές. Σε συνδυασμό με την υπόλοιπη αγωγή, που είναι κοινή σε όλα τα σχολεία τουλάχιστον της δημόσιας Α/θμιας εκπαίδευσης – δεν έχω άμεση γνώση για το χώρο της ιδιωτικής – συνιστούν την ολοκληρωμένη αγωγή, που μορφώνει το παιδί σύμφωνα με το δοσμένο από το Θεό (που είναι ελευθερία, κοινωνία και αγάπη) αρχέτυπό του.
Θέλω να πιστεύω ότι η Πολιτεία συναισθανόμενη την ευθύνη της απέναντι στο λαό στο σύνολό του (την ιστορική του καταβολή, την οικουμενική του ακτινοβολία και τη συνέχειά του) θα ενισχύσει πάση θυσία (κι αυτό πρέπει να είναι ζήτημα άμεσης προτεραιότητας) το δημόσιο σχολείο, για να είναι αυτό ο επαρκής πυρήνας, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του μαθητή, χωρίς να απεμπολείται η ψυχή του και η παράδοσή του. Μια παράδοση που δεν ήταν κλειστή και φοβική, αλλά ανοιχτή στην οικουμένη. Μια παράδοση που ήταν το φως της οικουμένης. Που απηχούσε την κατ’ εξοχήν ενοειδή βίωση του προσώπου και του ανθρώπινου γένους.
Το δημόσιο σχολείο (πρέπει να) είναι (κι αν δεν είναι, να γίνει) πυρήνας και μάλιστα επαρκής πυρήνας πολιτισμού.
Οι μικροί μαθητές έκλεισαν τη γιορτή ψάλλοντας τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα:
Καλήν ημέραν άρχοντες, κι αν είναι ορισμό σας,
Χριστού τη Θεία Γέννηση, να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον, εν Βηθλεέμ τη πόλει,
οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ’ η φύσις όλη.
Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων,
ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων.
Εκ της Περσίας έρχονται, τρεις Μάγοι με τα δώρα,
άστρο λαμπρό τους οδηγεί, χωρίς να λείψει ώρα.
Σ’ αυτό το σπίτι πού ΄ρθαμε, πέτρα να μη ραγίσει,
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χίλια χρόνια να ζήσει.
Όλα είναι έτοιμα για τη μεγάλη γιορτή: ‘’ότι έρχεται Χριστός, ίνα σώση ον έπλασεν άνθρωπον’’ (Και νυν, Αποστίχων Εσπερινού, 20ης Δεκ.).
Καλά Χριστούγεννα, παιδιά!
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας
παπαδάσκαλος
19-12-2016
Απευθύνομαι στον παπαδάσκαλο Πατέρα Κωνσταντίνο για το εξής: συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία CD με τη συνδρομή της τότε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης με ύμνους των εορτών των Χριστουγέννων και κάλαντα από διάφορες περιοχές. Πρόκειται για μοναδική προσπάθεια και δεν υπάρχει χριστουγεννιάτικη περίοδος που να μην το ακούω. Ευχαριστώ πάρα πολύ για την προσφορά αυτή.
(Είναι τελείως δευτερεύον που διαφωνώ μαζί του με όσα προσδοκά από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα… )