Η παγκόσμια οικονομία υπό την απειλή του στασιμοπληθωρισμού (Γράφει ο Αναστάσιος Σιδηρόπουλος, Οικονομολόγος, Διευθυντής Αναπτυξιακής Μετάβασης ΑΝΚΟ Δυτικής Μακεδονίας Α.Ε.)

3 Μαΐου 2022
13:35

Ήταν η περίοδος της πετρελαϊκής κρίσης μετά το 1973, όταν οι αλματώδεις αυξήσεις στην τιμή του πετρελαίου από τις χώρες του ΟΠΕΚ οδήγησαν την Αμερικανική αλλά και τις υπόλοιπες οικονομίες – εισαγωγείς σε συνθήκες στασιμοπληθωρισμού (stagflation), δηλαδή σε οικονομίες με ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού και παράλληλα υφεσιακή πορεία.

Συγκεκριμένα, ο διπλασιασμός των τιμών του αργού πετρελαίου κατά την 3ετία 1973-1075 είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ σε ποσοστό άνω του 10%, την ύφεση της οικονομίας κατά 6% και ως άμεση επίπτωση την αλματώδη αύξηση της ανεργίας κατά 5 μονάδες περίπου. Για τον ίδιο λόγο ανάλογες επιπτώσεις υπήρξαν και κατά την περίοδο 1980-1982.

Επεξεργασία στοιχείων: https://www.thebalance.com/unemployment-rate-by-year

Εν συντομία, η ραγδαία αύξηση των τιμών του πετρελαίου οδήγησε τις επιχειρήσεις σε αύξηση του κόστους παραγωγής με αποτέλεσμα αφενός να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων τους μετακυλώντας το κόστος στην ενδιάμεση ή τελική κατανάλωση και ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό τις πληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία και αφετέρου είτε να περιστείλουν είτε να αναστείλουν την παραγωγική τους δραστηριότητα. Οι άμεσες και επαγόμενες επιπτώσεις από την μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας ήταν η πτώση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ύφεση) και η αύξηση της ανεργίας.

Το παράδοξο του στασιμοπληθωρισμού είναι η συνύπαρξη υψηλού πληθωρισμού, ύφεσης της οικονομίας και υψηλής ανεργίας, ενώ υπό κανονικές συνθήκες ο «υγιής» και ελεγχόμενος πληθωρισμός προκαλεί αύξηση της ζήτησης, των εισοδημάτων, των κερδών των επιχειρήσεων και μείωση της ανεργίας.

Στις σημερινές συνθήκες με τα δεδομένα της πανδημίας, η οποία άφησε το αποτύπωμά της μεταξύ άλλων και στις οικονομίες των χωρών και ο πόλεμος στην Ουκρανία με την εκτόξευση των τιμών της ενέργειας (φυσικό αέριο, πετρέλαιο) και λοιπών καταναλωτικών αγαθών (δημητριακά, ορυκτά, ελαιούχα προϊόντα κ.λπ.) διαμορφώνεται ένα ανάλογο τοπίο με τους περισσότερους οικονομολόγους να οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι δημιουργούνται συνθήκες στασιμοπληθωρισμού στις οικονομίες των χωρών.

Ουσιαστικά οι πραγματικοί ρυθμοί ανάπτυξης του 2021 που διαδέχθηκαν την ύφεση του 2020 λόγω πανδημίας, φαίνεται να εξανεμίζονται όπως προδιαγράφεται από τους δείκτες του 1ου τριμήνου του 2022, ενώ παράλληλα οι πληθωριστικές πιέσεις εντείνονται.

Επεξεργασία στοιχείων: https://www.thebalance.com/unemployment-rate-by-year

Επεξεργασία στατιστικών στοιχείων EUROSTAT

Επεξεργασία στατιστικών στοιχείων EUROSTAT

Η κλασσική μέθοδος για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού είναι η αύξηση των επιτοκίων.

Στην περίπτωση όμως του στασιμοπληθωρισμού η αύξηση των επιτοκίων θα οδηγήσει σε στενότητα δανεισμού και στη μείωση του ρυθμού υλοποίησης επενδύσεων και θα επιβαρύνουν μια ήδη στάσιμη οικονομία αυξάνοντας περαιτέρω τα ποσοστά ανεργίας.

Αντίθετα, η διατήρηση χαμηλών επιτοκίων μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη αλλά και στην περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού, που ουσιαστικά εξανεμίζει τα κέρδη των επιχειρήσεων και το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.

Για το λόγο αυτό και ο στασιμοπληθωρισμός αποτελεί εφιάλτη για τους ασκούντες οικονομική πολιτική.

Στην παρούσα συγκυρία μια αύξηση των επιτοκίων ενδεχομένως να έπεφτε στο κενό, δεδομένου ότι οι αιτίες που διαμορφώνουν τις πληθωριστικές πιέσεις δεν είναι νομισματικής φύσης αλλά προέρχονται κατά κύριο λόγο από τους περιορισμούς στις εφοδιαστικές αλυσίδες, στην ενεργειακή κρίση και στις μεταφορικές δαπάνες. Αντίθετα, μια αύξηση των επιτοκίων θα διαμόρφωνε ακριβότερα δάνεια και μείωση των επενδύσεων οδηγώντας σε ανάσχεση μιας ανάκαμψης που ήδη είχε ξεκινήσει για τις περισσότερες χώρες το 2021.

Συνεπώς, μια συνετή οικονομική πολιτική με έμφαση στην ανάπτυξη είναι η καταλληλότερη πρακτική, ελπίζοντας σε σύντομο τερματισμό του πολέμου, στο πέρας της πανδημίας και κατ’ επέκταση στην εξάλειψη των παραγόντων που τροφοδοτούν τον υψηλό πληθωρισμό.

23 σχόλια

  • Στη Δυτική Μακεδονία είμαστε πρωταθλητές της ανεργίας σε όλο την Ευρώπη, και αντί να υπάρξει κάποιος τρόπος αντιμετώπισης, κλείνουν τα εργοστάσια και οδηγούν επιπλέον χιλιάδες εργαζομένων στην ανεργία.

    • Και με τα εργοστάσια ανοιχτά πάλι πρώτοι ήμασταν αγαπητέ μου . Ας σταματήσει αυτό το κλαψούρισμα από όλους τους ΔΕΗΤΖΗΔΕΣ .Η Δ,Μακεδονία έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά αεργίας και αυτό οφείλετε στους παχυλούς μισθούς και τις συντάξεις των υπαλλήλων της ΔΕΗ.

      • Αφού έβγαλες τη χολή σου ως φανατικός του Κούλη, εξήγησε μου γιατί κανένα νέο παιδί δε μπορεί να βρεί δουλειά εδώ και φεύγουν στο εξωτερικό!

        • Ασε ρε ΤΣΥΡΙΖΑΙΕ τις φανφάρες και τις μπούρδες και ψάξε τα στατιστικά στοιχεία τα τελευταία 20 χρόνια για τα ποσοστά ανεργίας στην Δ.Μακεδονία και μετά έλα να με ειρωνευτείς .

        • Ψάξε να δεις ποτέ περισσότεροι για εργασία στο εξωτερικό επι Τσίπρα ή επι Μητσοτάκη. Επίσης ψάξε να δεις πόσοι επέστρεψαν επι Μητσοτακη .

      • Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΑΕΔ το σύνολο των ανέργων στον Ν. Κοζάνης για τον Ιούνιο του 2020 ανέρχονται στους 20.000 και στην Δυτική Μακεδονία στους 35.000. Μόνο εξαιτίας της απολιγνιτοποίησης υπολογίζονται ότι τα επόμενα χρόνια θα χαθούν από τη περιοχή μας 24.000 θέσεις εργασίας. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος, η συνολική απώλεια των θέσεων εργασίας θα είναι ίση με τον ενεργό πληθυσμό του νομού Κοζάνης, του μεγαλύτερου, της δυτικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με τα δικά μας στοιχεία υπολογίζουμε ότι η ανεργία σήμερα στο νομό Κοζάνης ξεπερνάει το 35%.

        • Ασε τα δικά σας στοιχεία και μιλά με τα επίσημα . Πόση ήταν η ανεργία πριν δεκα χρόνια και πόση ειναι σήμερα ? Η απολιγνιτοποιηση εξάλλου ήταν κάτι που είχε αποφασιστεί εδώ και καιρό , δεν είναι κάτι καινούργιο .Επισης την στηρίζουν όλα τα κόμματα πλην Βελόπουλου και ΚΚΕ.Επίσης να είσαι σίγουρος ότι θα γίνουν νέες επενδύσεις και θα έρθουν νέες επιχειρήσεις .

          • ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΑΛΛΑ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΔΟΥΜΕ, ΜΟΝΟ ΚΑΜΙΑ ΔΕΚΑΡΙΑ ΦΥΛΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΆ!

          • Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το ποσοστό ανεργίας ανέρχεται στο 17,2 στην Δ.Μακεδονία.

  • Αγαπητέ κ. Σιδηρόπουλε. Σε ποια οικονομική ανάπτυξη αναφέρεστε στην περίπτωση της χώρας μας σε συνθήκες στασιμοπληθωρισμού; Υπάρχει η απαραίτητη πραγματική παραγωγική βάση που θα υποστηρίξει την οικονομική ανάπτυξη; Αν εννοείτε κι εσείς τον τουρισμό, θα σας πω ότι πρέπει να εξασφαλιστεί η διατροφή των Ελλήνων και των εκατομμυρίων επισκεπτών με ελληνικά κι όχι εισαγόμενα τρόφιμα, πράγμα αδύνατο στις σημερινές συνθήκες του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού. Δεν βλέπετε τι γίνεται στον τομέα της ενέργειας, όπου η χώρα μας θα πρέπει να ανταγωνιστεί τη γειτονική Τουρκία που έχει λιγότερο από το μισό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας ως προς τη χώρα μας; Τι θα γίνει στη Δ. Μακεδονία με την απολιγνιτοποίηση

  • Αγαπητέ κ….. έχετε απόλυτα δίκαιο με την τοποθέτησή σας αναφορικά με την περίπτωση της Ελλάδας και το ισχνό της από κάθε άποψη παραγωγικό της σύστημα. Ασφαλώς και μια κατάσταση στασιμοπληθωρισμού θα είχε δυσμενέστερες επιπτώσεις σε μια χώρα με τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας. Ο στόχος του άρθρου είναι να επισημάνει ότι σε μια τέτοια περίπτωση και με συγκεκριμένες τις αιτίες του στασιμοπληθωρισμού θα ήταν παρακινδυνευμένο οι χώρες να προχωρήσουν σε μια πολιτική αύξησης των επιτοκίων που θα χειροτέρευε την κατάσταση αλλά να προσπαθήσουν να κινηθούν σε αναπτυξιακή τροχιά με ενίσχυση των επενδύσεων.

    • Καλησπέρα και συγχαρητήρια για το άρθρο σας. Η Χώρα μας ανήκει στην ΟΝΕ (Οικονομική και Νομισματική Ένωση) και ως εκ τούτου είναι αδύνατη να μονομερής λήψη και εφαρμογή νομισματικής πολιτικής. Σε ότι αφορά την αύξηση ή μή των επιτοκίων πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η FED Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε και πρόκειται να αυξήσει περεταίρω το επιτόκιο δανεισμού. Αυτό, σε συνδυασμό με την πίεση της ισοτιμίας του Ευρώ οδηγεί σε μεταφορά κεφαλαίων από την Ευρώπη στις ΗΠΑ.

      • Ευχαριστώ πολύ! Σαφέστατα η Ελλάδα ως χώρα της ΟΝΕ δεν έχει αυτόνομη νομισματική πολιτική αλλά ακολουθεί τις αποφάσεις της ΕΚΤ. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να εξαντλήσει τις αναπτυξιακές της δυνατότητές με πολιτικές που έχει να κινηθεί αυτόνομα προκειμένου να αντιπαρέλθει ενδεχόμενες αρνητικές εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ. Όσον αφορά στις ΗΠΑ οι οικονομολόγοι παραμένουν επιφυλακτικοί για περαιτέρω αύξη επιτοκίων από την FED λόγω φυσικά του “αμαρτωλού” παρελθόντος. Ίδωμεν…

  • Κρινοντας απο τα σχολια οι περισσοτεροι δεν εχουν καταλαβει τι θελετε να πειτε! Καλο αρθρο αλλα οχι για εδω!

  • Η ΑΝΚΟ δεν φέρει καμία ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση στον Νομό Κοζάνης; Πόσοι μηχανικοί μείνανε άνεργοι, πόσοι δεν μπόρεσαν να αναβαθμίσουν τα πτυχία τους, εξαιτίας της τακτικής των Δήμων να δίνουν όλα τα έργα με προγραμματικές παχουλές συμβάσεις απευθείας στην ΑΝΚΟ; Δουλευόμαστε κύριοι; Ακόμα και τώρα; Άξιοι της μοίρας μας.

    • Δεν υπερασπίζομαι την ΑΝΚΟ αλλα ειμαι σίγουρος ότι ακόμη κι αν δεν έκανε μελέτες για τους δήμους -άλλωστε γι αυτό την έφτιαξαν οι αυτοδιοικητικοι πριν πολλά χρόνια – κάποιοι άλλες εταιρείες εξ Αθηνών ή εκ Θεσσαλονίκης θα έπαιρναν οποιαδηποτε μελέτη με εξευτελιστικές εκπτώσεις γιατι έτσι ακριβως κινείται η αγορά.Αλλωστε η ΑΝΚΟ απασχολεί ντόπιους επιστημονες και δίνει στην αγορά πολλές μελέτες χρόνια τώρα.

  • Στην Ελλάδα όλοι προσπαθούν να “βρουν” δουλειά.
    Κανένας δεν προσπαθεί να “φτιάξει”.

Αφήστε μία απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

*

Προσοχή!!! Για να δημοσιεύονται, από 'δω και στο εξής, τα σχόλιά σας, θα πρέπει να επιλέγετε, την παρακάτω επιλογή  "Διάβασα και αποδέχομαι τους Πολιτική απορρήτου  " που σημαίνει ότι διαβάσατε κι αποδέχεστε την πολιτική απορρήτου του kozan.gr. Αν, κάποια φορά, ξεχάσετε να το κάνετε θα λάβετε μια ειδοποίηση ότι δεν το πατήσατε (αρα δεν αποδεχτήκατε την πολιτική απορρήτου). Σε αυτή την περίπτωση, για να μη χαθεί το σχόλιο σας, πατήστε να γυρίσετε πίσω  και ξαναπατήστε "δημοσίευση", τσεκάροντας, προηγουμένως, την προαναφερόμενη επιλογή. Η συμπλήρωση των πεδίων όνομα, Ηλ. διεύθυνση και ιστότοπος, της παραπάνω φόρμας, δεν είναι υποχρεωτική.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.