Η γεωργία μετά το 2023 (της Μάγδας Ανδρονικίδου)

Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΕ ΜΟΝΙΜΗ ΚΡΙΣΗ – Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΝΟΣΕΙ ΒΑΘΥΤΑΤΑ

ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΜΕΣΟΝ ΜΕΛΛΟΝ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ – Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΓΙΝΕ ΚΡΙΣΙΜΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ Ε.Ε – ΝΕΑ ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ (ΚΑΠ)

            Το 2022 ήταν μια χρονιά που χαρακτηρίσθηκε από δυναμικές εξελίξεις και αβεβαιότητες . Μετά από δύο χρόνια πανδημίας και ενώ η καθημερινότητα στις αρχές του 2022 άρχισε να επανέρχεται στους κανονικούς ρυθμούς, ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας στις αρχές Φεβρουαρίου προκάλεσε παγκόσμιες αναταράξεις με υψηλές πληθωριστικές πιέσεις, την ενεργειακή κρίση αλλά και τις προκλήσεις – φόβους για επισιτιστική ασφάλεια. Η Γεωργία έχει πληγεί αφάνταστα. Δραματική αύξηση του κόστους παραγωγής με συνέπεια να μειωθεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα των εκμεταλλεύσεων. Δραματική έλλειψη εργατών γης, ζήτημα αιχμής για την γεωργία και την κτηνοτροφία .

            Η ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία) στην απογραφή για το 2009 – 2020 (11ετία) λέει ότι ένας στους πέντε εργαζόμενους απασχολείται στον πρωτογενή τομέα. Ο ένας  στους τρεις  αγρότες μειώνει τις εκτάσεις, ο ένας στους δυο σφάζει ζώα. Κάθε χρόνο κλείνουν 1700 εκμεταλλεύσεις.  Η καλλιεργήσιμη γη μειώθηκε κατά 18% και οι αρδευόμενες εκτάσεις μειώθηκαν κατά 7,5%. Στην Ε.Ένωση 900 αγροκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις κλείνουν κάθε μέρα. Στην Ελλάδα τοπικοί φορείς μιλούν για δυσοίωνο μέλλον στη γεωργία, το 30% θα κλείσουν, η παραγωγή θα μειωθεί κατά 20% σε δημητριακά – γάλα – κρέας λόγω κόστους .

            Η Γενική Δ/νση Ευρ. Επιτροπής δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή της  για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές 2022 – 2023 του πρωτογενή τομέα της Ε.Ε με τη λέξη << αβεβαιότητα >> για το άμεσο μέλλον. Μείωση του ρυθμού ανόδου στην αξία της γεωργικής παραγωγής και στο γεωργικό εισόδημα, αύξηση του κόστους παραγωγής και των εισροών, πληθωριστικές πιέσεις στις τιμές των τροφίμων, αναταράξεις στο διεθνές εμπόριο που απειλούν την επισιτιστική ασφάλεια και τον εφοδιασμό της Ε.Ε σε λιπάσματα, σε εισροές, σε ζωοτροφές. Ολοένα και συχνότερα τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα πλήττουν την παραγωγή. Ήδη ο χειμώνας που διανύουμε φέτος σε όλη την Ευρώπη είναι αναπάντεχα ζεστός. Η ανομβρία, οι υψηλές  θερμοκρασίες, η παντελής έλλειψη χιονοπτώσεων απειλούν τις επερχόμενες σοδειές με συνέπεια νέο ράλι ανόδου των τιμών στα αγροτικά εμπορεύματα. Ο  φυσικός καθηγητής κ. Ζερεφός ήδη είπε το ½ του ψύχους του χειμώνα έχει χαθεί για δένδρα και καλλιέργειες, τα οποία  κινδυνεύουν από παράσιτα – ασθένειες – έντομα. Ζεστός καιρός τον χειμώνα φτωχός αγρότης λέμε.

            Στο οικονομικό φόρουμ του Νταβός το σλόγκαν ήταν <συνεργασία σε έναν κατακερματισμένο κόσμο>. Όλα τα παραπάνω και όχι μόνο ανησυχούν την οικονομική ελίτ. Ο Γ.Γ του ΟΗΕ είπε στο Νταβός: Ο κόσμος μας ζει έναν τυφώνα κατηγορίας 5, οικονομική κρίση – ύφεση – ανισότητες – διακοπή στην εφοδιαστική αλυσίδα – κλιματική αλλαγή –  πόλεμος – υψηλά κόστη – πανδημία. Η ομοσπονδία αγροτών  Γερμανίας από την άλλη φώναζε για προστασία στο περιβάλλον – στην βιοποικιλότητα – στην διατροφική επάρκεια .

            Από την άλλη μεριά ξεκίνησε ήδη το 2023 η εφαρμογή της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023 -2027. Μία ΚΑΠ με μειωμένο προϋπολογισμό, με στόχευση την οικονομική, την περιβαλλοντική και  την κοινωνική βιωσιμότητα. Μία ΚΑΠ που για την χώρα μας αποτελεί το σημαντικότερο χρηματοδοτικό μέσο στήριξης στον αγροδιατροφικό τομέα. Μία ΚΑΠ με το ΕΣΣΚΑΠ ( Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο ) για πρώτη φορά για κάθε Μέλος/Κράτος, βάση της οποίας θα επιτευχθούν οι στόχοι της νέας ΚΑΠ. Μία ΚΑΠ με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας και της δράσης για το κλίμα και με το 25% των πόρων του Α΄Πυλώνα και το 35% του Β΄Πυλώνα για χρηματοδότηση. Μία ΚΑΠ χωρίς επί πλέον χρηματοδότηση να συμμετάσχει στην επιτυχία της ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ. Μία ΚΑΠ ιδιαίτερη – δύσκολη – γραφειοκρατική. Μία ΚΑΠ με νέες πολιτικές, νέους στόχους, νέες υποχρεώσεις, νέες δράσεις φιλικές για το κλίμα και το περιβάλλον. Ξεκίνησε λοιπόν  το νέο πρασίνισμα – αναδιανεμητική – ενισχυμένη αιρεσιμότητα – νέες συνδεδεμένες – η πράσινη αρχιτεκτονική – τα νέα αναπτυξιακά και τομεακά προγράμματα.

            Είναι σαφές βέβαια ότι η γεωργία του πλανήτη και της χώρα μας αποσκοπεί:

1) Να παράγει τρόφιμα για τον παγκόσμιο πληθυσμό που θα αγγίξει τα 10 δις στόματα.

2) Να προσφέρει εισόδημα στα πάνω από 550 εκ. αγρότες του πλανήτη και στους 650χιλ. της χώρα μας.

3) Να συμβάλλει στη μείωση της κλιματικής αλλαγής μειώνοντας εισροές – φυτοφάρμακα – λιπάσματα – αντιβιοτικά και να αποθηκεύει άνθρακα στο έδαφος .

            Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ  βρίσκεται σήμερα σε μια από τις κρισιμότερες καμπές της και στη παραγωγή θα μείνουν όσοι δείξουν μεγάλη προσαρμοστικότητα. Επιβάλλεται η ανανέωση της δομής των εκμεταλλεύσεων, η αξιοποίηση των αναπτυξιακών προγραμμάτων και η χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων. Έχει ανάγκη από αγρότες με επιχειρηματική αντίληψη, αναπτυξιακό πλάνο, γνώση του αντικειμένου,  να χρησιμοποιούν  τις νέες τεχνολογίες, όπως την ευφυή γεωργία – ρομπότ -ψηφιακή καινοτομία και να έχουν διάθεση για δουλειά. Γιατί η γεωργία  είναι η κοιμώμενη ελληνική υπερδύναμή μας. Πως γίνεται η Ολλανδία στο μέγεθος της Πελοποννήσου να μπορεί να είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγέας τροφίμων, η μεγαλύτερη εξαγωγέας αγροτικής τεχνολογίας και τεχνολογίας τροφίμων, πρωτοπόρος στην ρομποτική –  στην τεχνολογία σπόρων – στη μείωση χρήσης νερού – στη κάθετη γεωργία και σε τόσα άλλα? Σήμερα που επιτρέπεται από την κομισιόν η στήριξη των αγροτών μας με κρατικές ενισχύσεις λόγω κρίσεων, ας μην ακούμε τους πολιτικούς -υπουργούς μας να λένε ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος στα ανάγκες ή στη στήριξη  των αγροτών .

                                                                                ΚΟΖΑΝΗ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2023

                                                                                      ΜΑΓΔΑ ΑΝΔΡΟΝΙΚΙΔΟΥ

                                                                                         ΓΕΩΠΟΝΟΣ