Από την Σιάτιστα ήταν πολλοί όσοι πολέμησαν για την λευτεριά. Ποια είναι όμως η μεγαλύτερη προσφορά της Σιάτιστας στο ‘21;
Για να απαντήσω, θα θυμηθώ από τα απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη: «Η Γαλλική Επανάστασις και ο Ναπολέων έκαμε, κατά την γνώμην μου, να ανοίξει τα μάτια του κόσμου. Πρωτύτερα τα έθνη δεν εγνωρίζοντο, τους βασιλείς τούς ενόμιζαν ως θεούς της γης, και ό,τι και αν έκαμναν, το έλεγαν: καλά καμωμένο.»
Στις 14 Ιουλίου 1789, καταλήφθηκε από τους εξεγερμένους Γάλλους, η Βαστίλη το σύμβολο της τυραννικής εξουσίας. Οι βασικές αρχές της επανάστασης μετουσιώθηκαν στην «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου».
Οι Έλληνες την 22η Αυγούστου 1791 στην «ΕΦΗΜΕΡΙΣ», την πρώτη ιστορικά σωζόμενη ελληνική εφημερίδα, των Σιατιστινών Μαρκίδων Πούλιου διαβάζουν πρώτη φορά στην γλώσσα τους:
«Οι άνθρωποι γενώνται ελεύθεροι και όμοιοι κατά τα δίκαια και μόνων», Όλοι οι άνθρωποι έχουν τα ίδια ακριβώς δικαιώματα, ο πασάς, ο πρόκριτος, ο δεσπότης, ο αγρότης, ο ναυτικός, ο εργάτης.
Δεν υπάρχει ούτε «σκλάβος», ούτε «ραγιάς», ούτε «αφέντης».
Οι Μαρκίδες Πούλιου πρώτοι μετέφρασαν και δημοσίευσαν την «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», το σπουδαιότερο γραπτό μνημείο της Γαλλικής Επανάστασης με κοσμοϊστορική σημασία, που όριζε πως «ιερά» και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη είναι η προσωπική ελευθερία, η ελευθερία του λόγου, η ελευθερία της σκέψης και η αντίσταση στη βία.
Οι Μαρκίδες Πούλιου λοιπόν έριξαν το πρώτο φως, την πρώτη αχτίδα για να αντιδράσουν και να ανοίξουν τα μάτια τους, όπως είπε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, οι σκλαβωμένοι Έλληνες!
Αυτή είναι λοιπόν η μεγαλύτερη προσφορά της πόλης μας!
Χρόνια μας Πολλά!
ΛΑΖΑΡΟΣ Γ. ΚΩΤΣΙΚΑΣ
Πολιτικός Μηχανικός PhD