Πέρασε από τη Βουλή με τις ψήφους ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ελληνική Λύση και Σπαρτιάτες η τροπολογία για «έκτακτη εισφορά» των παραγωγών ηλεκτρικής Ενέργειας από Φυσικό αέριο που ανέρχεται στα 10 ευρώ η μεγαβατώρα (MWh) και η επιδότηση των νοικοκυριών η οποία για τον μήνα Αύγουστο είναι στα 1,6 λεπτά η Κιλοβατώρα (ΚWh).
Επειδή όποιος ενημερώνεται από τα συστημικά ΜΜΕ βγάζει το συμπέρασμα ότι «όλα βαίνουν καλώς» και η καλή μας κυβέρνηση σκέφτεται τους πολίτες αξίζει να δούμε τα πραγματικά στοιχεία με αριθμούς που δε επιδέχονται αμφισβητήσεις.
Τα ερωτήματα πολλά (ρητορικά ασφαλώς) και οι διαπιστώσεις τραγικές.
Σε ότι αφορά τη χονδρική όπως διαμορφώνεται στο χρηματιστήριο ενέργειας των κερδοσκόπων, της Κυβέρνησης και της ΕΕ:
• Η τιμή της μεγαβατώρας τον μήνα Ιούλιο (μ.ο του μήνα) έκλεισε στα 135 ευρώ ανά MWh αυξημένη κατά 37% σε σχέση με τον μήνα Ιούνιο που ήταν αυξημένη κατά 30% σε σχέση με τον Μάιο που ήταν αυξημένη κατά 35% σε σχέση με τον Μήνα Απρίλιο που έκλεισε μ.ο στα 58,5 ευρώ ανά MWh!
• Άρα η αύξηση των τιμών χονδρικής από τον Απρίλη μέχρι σήμερα είναι της τάξης του 150%. Το κόστος παραγωγής όμως για τις μονάδες φυσικού αερίου από τον Απρίλη μέχρι το τέλος Ιουλίου του 2024 ήταν ίδιο με πολύ μικρές διακυμάνσεις. Τα τέλη ρύπων μάλιστα έπεσαν περίπου 8%!
• Οι ωριαίες μεταβολές των τιμών στο χρηματιστήριο δείχνουν το μέγεθος της αισχροκέρδειας και τον τρόπο καταλήστευσης του Λαϊκού εισοδήματος. Αξίζει να αναφερθεί ότι μετά τις 9.00 το βράδυ που κυριαρχούν οι μονάδες φυσικού αερίου οι τιμές εκτινάσσονται στα ουράνια μέχρι και δέκα φορές πάνω φτάνοντας τα 850 ευρώ!!! Σημαντική «λεπτομέρεια»: Οι παραγωγοί αμείβονται με τις ωριαίες τιμές και όχι με τον μέσο όρο του 24ώρου, ούτε με το μ.ο του Μήνα
• Εκτός από την «αγορά της επόμενης ημέρας» που ισχύουν τα παραπάνω υπάρχει και η «ενδοημερήσια αγορά» ((Intra-Day Market) όπου παίζονται ακόμα χοντρότερα παιχνίδια αισχροκέρδειας. Πως λειτουργεί: Κατά τη διάρκεια της ημέρας (αφού έχουν κλείσει οι τιμές από την προηγούμενη) παρουσιάζεται έλλειψη ρεύματος λόγω στοχαστικής λειτουργίας των ΑΠΕ. Τότε οι παραγωγοί, κυρίως μονάδων φυσικού αερίου «προσφέρονται» να συμπληρώσουν το έλλειμμα όμως με τιμές που φτάνουν 20 και 30 και 100 φορές πιο πάνω από τις ισχύουσες. Αξίζει να αναφέρουμε ότι το ρεύμα στην «ενδοημερήσια αγορά» πουλήθηκε μέχρι και 4.800 ευρώ η μεγαβατώρα!!!!
• Ερώτημα 1ον: Πόσο κοστίζει στους παραγωγούς 1 μεγαβατώρα που παράγεται από Φυσικό αέριο; Ποιο είναι το ποσοστό κέρδους και με ποια λογική η Κυβέρνηση τους βάζει έκτακτη εισφορά μόνο 10 ευρώ ανά MWh όταν αυτοί πούλησαν μέχρι 850 ευρώ τη MWh; Όταν τον Απρίλη πούλησαν 58,5 ευρώ τη MWh δεν είχαν κέρδη; Πούλησαν επί ζημία;
• Γιατί φορολογεί μόνο την παραγωγή με φυσικό αέριο αφού όλοι οι παραγωγοί τελικά αμείβονται με την ακριβότερη τιμή στη βάση του γνωστού «τεχνάσματος» της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ); Δηλαδή ορθά η παραγωγή των Υδροηλεκτρικών θα πληρωθεί μ.ο 135 όταν το κόστος δεν είναι ούτε 15 ευρώ; Οι παραγωγοί του «τζάμπα ρεύματος» των ΑΠΕ θα πληρωθούν κι αυτοί μ.ο 135 ευρώ;
• Γιατί η έκτακτη εισφορά γίνεται με βάση πόσο φυσικό αέριο κατανάλωσαν και όχι πόσο ρεύμα πούλησαν;
• Γιατί εξαιρείται της έκτακτης εισφοράς η ΣΥΘΗΑ του Μυτιληναίου που όμως επιδοτείτε από το χαράτσι του ΕΤΜΕΑΡ που το πληρώνουν μόνο οι οικιακοί καταναλωτές;
Στα τιμολόγια λιανικής, που «προσφέρονται» από 14 παρόχους (5 καθετοποιημένους και 9 εμπόρους) γίνεται για δεύτερη φορά το κλέψιμο εις βάρος των καταναλωτών ρεύματος, κυρίως των οικιακών, των αυτοαπασχολούμενων και των μικρών επιχειρηματιών;
• Οι τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι, στα πράσινα τιμολόγια του Αυγούστου που είναι οι περισσότεροι καταναλωτές, παρότι έγιναν συγκρατημένες αυξήσεις, λόγω κυβερνητικής εντολής, οι τιμές κυμαίνονται από 15 έως 30 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
• Η έκτακτη επιδότηση, κοροϊδία, της Κυβέρνησης Μητσοτάκη ανέχεται σε 1,6 λεπτά! Κι αυτό μόνο για οικιακά τιμολόγια, μόνο για τις 500 πρώτες κιλοβατώρες, και άνω των 15 λεπτών που υποχρεωτικά θα τα πληρώσει ο καταναλωτής. Το φθηνότερο επαγγελματικό (τα επαγγελματικά δεν επιδοτούνται) είναι στα 18,5 ευρώ ανά κιλοβατώρα.
• Παρακολουθώντας κάποιος από την αρχή του έτους τις τιμές χονδρικής και τις τιμές λιανικής (δηλαδή τιμή αγοράς και τιμή πώλησης) θα διαπιστώσει ότι το ποσοστό κέρδος στη λιανική ξεπερνάει και το 100%!!!
• Οι αυξήσεις που θα πληρώσουν τελικά οι καταναλωτές, συγκριτικά με τις τιμές του Απριλίου 2024, παρά τη «συγκράτηση» και τη γελοία επιδότηση της Κυβέρνησης θα είναι 50% έως και 100%.
• Υπάρχει κάποιος έλεγχος στην αισχροκέρδεια αυτή; Υπάρχει κάποιος μηχανισμός προστασίας των καταναλωτών από τις ανεξέλεγκτες αυξήσεις;
• Που είναι ο αξιοθρήνητος κύριος Σκυλακάκης για να μας ξαναπεί για «τον ανταγωνισμό που μειώνει τις τιμές» όπως διαλαλούσε σε όλα τα κανάλια την Άνοιξη που συγκυριακά έπεσαν κάπως οι τιμές του ρεύματος;
• Που είναι οι ΑΠΕ που μειώνουν τις τιμές; Άνω του 50% του ρεύματος που παρήχθη το αναφερόμενο διάστημα παρήχθη από ΑΠΕ αλλά οι τιμές αντί να πέσουν πήγαν στον ουρανό.
• Αφού όλοι οι «παράγοντες της αγοράς» εντοπίζουν το «πρόβλημα» στη Χώρα μας στη χαμηλή κατανάλωση γιατί μόλις πάει να ανεβεί λίγο η κατανάλωση, λόγω καύσωνα ή ψύχους, εκτοξεύουν τις τιμές στα ουράνια;
• Το Κράτος, η Κυβέρνηση, η ΕΕ τι ρόλο παίζουν σ αυτά τα κερδοσκοπικά παιχνίδια; Μήπως τα σιγοντάρουν για να παίρνουν κι αυτοί το μερίδιό τους (ΦΠΑ και άλλοι φόροι);
• Ποιος δε γνωρίζει ότι η άνοδος των τιμών ηλεκτρισμού θα εκτοξεύσει ακόμα περισσότερο τις τιμές στα είδη πρώτης ανάγκης πυροδοτώντας έναν νέο κύκλο πληθωριστικών πιέσεων;
Συμπέρασμα: Η πρώτη μεγάλη απάτη γίνεται στο «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας» (ΕΧΕ). Οι πέντε καθετοποιημένοι παραγωγοί [ΔΕΗ, Elpedison (Λάτσης), Motor Oil (Βαρδινογιάννης), Protergia (Μυτιληναίος), ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Ήρων (Περιστέρης)], χειραγωγούν το ΕΧΕ και βγάζουν τεράστια κέρδη (απρόσμενα και ουρανοκατέβατα τα έχουν χαρακτηρίσει οι ίδιοι). Όλοι τους είναι και «πάροχοι» ενέργειας και μέσω των τιμολογίων της Λιανικής ξανά κατακλέβουν τους καταναλωτές ενέργειας.
Όλοι οι καθετοποιημένοι όμιλοι διαθέτουν και ΑΠΕ και μονάδες φυσικού αερίου οπότε αν έχουν χαμηλές, μηδενικές ή και αρνητικές τιμές το μεσημέρι λόγω υπερπληθώρας Φωτοβολταϊκών, θα τα βγάλουν και με το παραπάνω το βράδυ που μπαίνουν αναγκαστικά στο σύστημα οι μονάδες φυσικού αερίου. Αν παρόλα αυτά δεν κερδίσουν πολλά στη χονδρική θα τα βγάλουν από τη λιανική. «Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει» και ο Λαός πληρώνει!
Άμεση λύση που πρέπει επειγόντως να απαιτήσει ο Λαός και το κίνημα είναι η κατάργηση του ΕΧΕ και η επιβολή διατίμησης στο ρεύμα με βάση το κόστος παραγωγής.
Όμως τα αίτια είναι βαθύτερα. Αφοράν τις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων οργανισμών ενέργειας και την «Απελευθέρωση Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας». Με αυτές τις πολιτικές που εκπορεύτηκαν από την ΕΕ μπήκαν στον ευαίσθητο τομέα της Ηλεκτρικής Ενέργειας οι κερδοσκοπικοί, επιχειρηματικοί, ενεργειακοί όμιλοι με μόνο στόχο την άγρια κερδοσκοπία λεηλατώντας ασύστολα τα λαϊκά εισοδήματα αλλά και την νέα μεγαλύτερη καταστροφή των φυσικών και των ενεργειακών πόρων και του Περιβάλλοντος γενικότερα.
Τα «καλά» αυτής της πολιτικής τα είδαμε, τα νιώσαμε στο πετσί μας τα τελευταία 25 χρόνια. Είναι καιρός να τα αλλάξουμε όλα πριν μας γονατίσουν.
Χρειάζεται να «χτιστεί» τώρα ένα Μέτωπο Αγώνα, εργαζόμενων, συνταξιούχων, αυτοαπασχολούμενων, αγροτών, μικρών επαγγελματιών και να παλέψει οργανωμένα:
Για μια Εταιρεία Ηλεκτρισμού αποκλειστικά δημόσια, 100%, ενιαία και καθετοποιημένη με εργατικό και λαϊκό κοινωνικό έλεγχο προσανατολισμένη στα λαϊκά συμφέροντα και μόνο. «Ρεύμα φθηνό για όλο το λαό».
Επανεθνικοποίηση-Κρατικοποίηση ολόκληρου του Ηλεκτρενεργειακού τομέα. Μια και πραγματικά Δημόσια Εταιρεία που θα πρωτοστατήσει στη νέα εποχή της Ηλεκτρικής Ενέργειας χρησιμοποιώντας όλες τις σύγχρονες μορφές ενέργειας με σεβασμό στην αειφορία και την προστασία του Περιβάλλοντος. Στην κατεύθυνση πλήρους κοινωνικοποίησης του αγαθού της Ηλεκτρικής Ενέργειας, του νερού, των τηλεπικοινωνιών κ.α
Κοζάνη 5/8/2024
Στέφανος Πράσσος*
Πρώην Περιφερειακός Σύμβουλος, εκπρόσωπος της «Αριστερής Συμπόρευσης για την Ανατροπή στη Δυτική Μακεδονία»
Τα όσα περιγράφει ο κ. Πράσσος είναι αληθή. Το ζήτημα δεν είναι να καταργηθεί το Χρηματιστήριο Ενέργειας αλλά :
1) Οι παραγωγοί ενέργειας να υπογράψουν συμβόλαια παροχής ενέργειας στο Σύστημα εκτός Χρηματιστηρίου δηλαδή το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας να πουλιέται με μακροχρόνια συμβόλαια όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της ΕΕ
2) Στο Χρηματιστήριο Ενέργειας να λειτουργήσει η Προθεσμιακή Αγορά.
3) Η Ελληνική Κυβέρνηση από το 2019 κάνει τα στραβά μάτια και δεν επιβάλλει την λειτουργία των 2 παραπάνω αγορών.
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, στο target model προβλέπονται τέσσερις αγορές χονδρικής, δηλαδή «χρηματιστήρια», στα οποία εκτελούνται συναλλαγές που αφορούν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας
1. Η προημερήσια αγορά (Day-Ahead Market – DAM): Η αγορά στην οποία δημοπρατούνται οι προσφορές των μονάδων για τον ενεργειακό προγραμματισμό της επόμενης ημέρας.
2. Η ενδοημερήσια αγορά (Intra-Day Market – IDM): Η αγορά στην οποία γίνονται συμπληρωματικές αγορές και πωλήσεις την ίδια μέρα.
3. Η προθεσμιακή αγορά: Εδώ συνάπτονται συμβόλαια παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε προσυμφωνημένες τιμές. Δεν λειτουργεί στην Ελλάδα.
4. Η αγορά εξισορρόπησης: Εδώ οι παραγωγοί ενέργειας καταθέτουν προσφορές σε πραγματικό χρόνο, κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, για πακέτα ενέργειας που μπορούν να διαθέσουν άμεσα, ώστε να καλυφθούν ελλείμματα ή απώλειες του συστήματος, δηλαδή ενεργειακές ανάγκες τις οποίες το σύστημα δεν μπορεί να καλύψει από την ενέργεια που διατέθηκε στην προημερήσια και την ενδοημερήσια αγορά.
Τις τρεις πρώτες αγορές τις διαχειρίζεται το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, ενώ την αγορά εξισορρόπησης ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας).
Το μείζον πρόβλημα της παρούσας κατάστασης είναι ότι το χρηματιστήριο ενέργειας, στις περισσότερες χώρες της ΕΕ αποτελεί ένα μικρό κομμάτι της ενέργειας που εγχύεται στο σύστημα.
Το target model σχεδιάστηκε ως μια αγορά μεταβολών και Όχι ως μια αγορά που ενώ δεν είναι τυπικά υποχρεωτική, καταλήγει να είναι, καθώς το 100% της ενέργειας [στην Ελλάδα] περνάει από εκεί.
Καλά το ΚΚΕ βαράει μεροκάματο στο κοζαν, κάθε μέρα!