Το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώνει την εγγραφή έντεκα νέων στοιχείων, στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, εφαρμόζοντας τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003). Την σύνταξη και την επεξεργασία των στοιχείων ανέλαβε η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού. Εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με τη συμμετοχή των κοινοτήτων και των φορέων που φέρουν αυτή τη ζώσα κληρονομιά.
Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε:
«Η εγγραφή των έντεκα νέων στοιχείων αναδεικνύει την πολιτιστική πολυφωνία των ελληνικών κοινοτήτων, που διατρέχουν όλη την Επικράτεια της πατρίδας μας, ενδυναμώνοντας τη συλλογική μνήμη, την ιστορική συνέχεια και την πολιτισμική βιωσιμότητα. Κάθε στοιχείο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί πολύτιμο φορέα ταυτότητας, εμπειρίας και δημιουργικής έκφρασης, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και ταυτόχρονα διαμορφώνοντας το μέλλον. Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά είναι ζωντανή, βιωματική και μεταβιβάσιμη, τρόπος ζωής, αντίληψης και συμμετοχής στην κοινότητα. Αποτελεί σταθερή προτεραιότητα της πολιτιστικής μας πολιτικής, όχι μόνο ως αντικείμενο προστασίας, αλλά ως ενεργό πεδίο συμμετοχής, εκπαίδευσης και διαγενεακής ανταλλαγής. Η εγγραφή των στοιχείων αντανακλά την σταθερή στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού στις κοινότητες και τους φορείς που εργάζονται για τη διαφύλαξη και την ανάδειξή της, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες τους, διαμορφώνοντας από κοινού, ένα σύγχρονο και βιώσιμο πλαίσιο για τη συνέχιση αυτής της άυλης, αλλά και βαθιά απτής, πολιτιστικής παρακαταθήκης».
Ο Χορός της Γκαχελώνας στο Μικρόκαστρο Βοΐου Κοζάνης
Ο χορός της «Γκαχελώνας» είναι ένα μοναδικό παραδοσιακό έθιμο που τελείται ανήμερα της Πρωτοχρονιάς στο Μικρόκαστρο Βοΐου Κοζάνης. Πρόκειται για έναν κυκλικό, ανδρικό χορό, με έντονο σκωπτικό χαρακτήρα, που συνοδεύεται από τραγούδι χωρίς τη χρήση μουσικών οργάνων. Ο πρωτοχορευτής διακρίνεται για τη θεατρικότητα και το μεράκι του, καθοδηγώντας τους υπόλοιπους χορευτές με σκέρτσα και αυτοσχεδιασμούς. Ένας άντρας στο κέντρο του κύκλου, κρατώντας γκλίτσα, παρακολουθεί και επιβλέπει, ενώ οι συμμετέχοντες μιμούνται τις κινήσεις του πρωτοχορευτή.
Το τραγούδι της «Γκαχελώνας» αφηγείται σκωπτικά περιστατικά με πρωταγωνιστές ζώα, όπως η χελώνα και ο σκαντζόχοιρος. Ο χορός κορυφώνει τις εορταστικές εκδηλώσεις της Πρωτοχρονιάς, με τους άνδρες να φορούν παραδοσιακές φορεσιές και να προσθέτουν ιδιαίτερο χιούμορ και ζωντάνια στο δρώμενο. Η «Γκαχελώνα» είναι σημαντικό στοιχείο της πολιτιστικής ταυτότητας του Μικροκάστρου και διατηρείται ζωντανή μέσα από τις προσπάθειες της τοπικής κοινότητας και του Εκπολιτιστικού Συλλόγου.
Αργείτικο Καρναβάλι
Το 3-ήμερο ετήσιο Καρναβάλι, αυτός ο ευετηριακός αγερμός, λαμβάνει χώρα από την 31/12 ως και την 2/1 εκάστου έτους στο Άργος Ορεστικό του Δήμου Άργους Ορεστικού της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς. Διατηρεί πολλά στοιχεία διονυσιακού χαρακτήρα και συμπίπτει με τις Ρωμαϊκές Καλένδες. Η αρχή του ανάγεται τουλάχιστον στο 19ο αιώνα ως μέσο διασκέδασης κατά την Τουρκοκρατία, που ξεκινά από την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς με ιδιαίτερη υποδοχή του Νέου Έτους, συνεχίζει με Παρέλαση των Παρεών την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, και ολοκληρώνεται με την Πατερίτσα- χορός εθιμικό δρώμενο μεταμφιεσμένων γυναικών την 2α του έτους. Είναι το 1ο Καρναβάλι της χρονιάς, μοναδικό στην Υφήλιο.
