ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ 2025
Μια ανασκόπηση και ένα μεγάλο ευχαριστώ,
Οι φετινές εκδηλώσεις για τα «Ελευθέρια της Σιάτιστας» είχαν ένα διαφορετικό χρώμα, καθώς ακολούθησαν μια νέα λογική σε σχέση με κάθε άλλη φορά. Στο επίκεντρο δεν βρέθηκαν τα γεγονότα της ιστορικής Μάχης της Σιάτιστας της 4ης Νοεμβρίου 1912.· Η ιστορική αυτή επέτειος αποτέλεσε την αφορμή να ανατρέξουμε σε άλλα κεφάλαια της ιστορίας της πόλης μας και σε άλλες σημαντικές προσωπικότητες.
Έτσι, όταν πριν ακριβώς έναν χρόνο μας έγινε η πρόταση από τον Σύλλογο Πανηγυριστών Μεσολογγίου «Ο ΑΗ ΣΥΜΙΟΣ» για την παρουσίαση του θεατρικού δρώμενου «200 Χρόνια Μνήμης — Η Έξοδος του Μεσολογγίου μέσα από το Πανηγύρι τ’ Άη-Συμιού», με αυτό το σκεπτικό, πρότεινα στον Δήμαρχο Βοΐου κ. Χρήστο Ζευκλή ως καταλληλότερη χρονική στιγμή το πρώτο πενθήμερο του Νοεμβρίου 2025 (ακολούθησε και το αίτημα της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου για αδελφοποίηση με τον Δήμο Βοΐου, ενώ αντιπροσωπεία μας προσκλήθηκε για πρώτη φορά να συμμετάσχει στις Γιορτές Εξόδου 2025 στο Μεσολόγγι).
Ο Σιατιστινός Νικόλαος Κασομούλης —μια προσωπικότητα που οι Μεσολογγίτες επισκέπτες μας περιέγραψαν με απέραντο σεβασμό και αγάπη— αποτέλεσε τη «γέφυρα» που ένωσε τους δύο τόπους. Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου, 1 Νοεμβρίου 2025, είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω και άλλα κοινά στοιχεία της ιστορικής μας πορείας με σημαντικότερο, τον ελληνογάλλο Σιατιστινό Δημήτριο Παυλίδη Renauld.
Η τύχη θέλησε η ολοκλήρωση του έργου της ανάπλασης της πρώην Πλατείας Εμπορίου —της οποίας είχα προτείνει τη μετονομασία (κατόπιν ερώτησής μου προς τον αείμνηστο Αναστάσιο Δάρδα) πριν από έναν χρόνο — να συμπέσει με την περίοδο των επετειακών εκδηλώσεων. Έτσι, πρότεινα ότι τα Ελευθέρια της Σιάτιστας θα ήταν μια θαυμάσια χρονική επιλογή για την τέλεση των εγκαινίων της. Στα εγκαίνια της νέας πλατείας, Μεσολογγίτες, Κρήτες και Σιατιστινοί βρέθηκαν μαζί, ενώ παρευρέθηκε και ο Δήμαρχος της Ηρωικής Πόλης Νάουσας με αντιπροσωπία του Δήμου Ιεράς Πόλεος Μεσολογγίου. Όλοι τίμησαν όχι μόνο τον μεγάλο ενθυμηματογράφο Νικόλαο Κασομούλη, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, των οποίων η συμβολή αναδείχθηκε για πρώτη φορά επίσημα από τον Δήμο.
Πολλές και διαφορετικές συγκυρίες διαμόρφωσαν το κατάλληλο πλαίσιο ώστε να γίνει φέτος εφικτό αυτό που δεν κατέστη πέρσι, η συμμετοχή μίας από τις φιλαρμονικές της Κέρκυρας στα φετινά Ελευθέρια. Η ιστορικότητα και το τιμώμενο πρόσωπο του μουσικού συνθέτη —καταγόμενου από τη Σιάτιστα— Σπυρίδωνα Σαμάρα, της Φιλαρμονικής Άνω Κορακιάνας, με οδήγησαν στην απόφαση να προτείνω αυτή να προσκληθεί στη Σιάτιστα. Η Φιλαρμονική αποδέχθηκε την πρόσκληση, παρέλασε στην Σιάτιστα την 3η και 4η Νοεμβρίου και έδωσε την εξαιρετική συναυλία της στις 3 Νοεμβρίου, στο Πολιτιστικό Κέντρο «ΑΡΗΣ ΚΑΙ ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ».
Ζήτησα και φέτος, όπως γίνεται κάθε φορά τα τελευταία τρία χρόνια, να συμμετάσχει το Μουσικό Σχολείο Σιάτιστας στις επετειακές εκδηλώσεις. Αποδέχθηκε με μεγάλη χαρά, όπως και το Ιστορικό Γυμνάσιο Σιάτιστας, που προσκλήθηκε για πρώτη φορά φέτος. Πάντα ζητώ τη συμμετοχή των σχολείων, καθώς τη θεωρώ πράξη εκπαίδευσης και βιωματικής μάθησης, όχι απλή παρουσία σε εκδήλωση. Η συμμετοχή τους με δικαίωσε και ευχαριστώ θερμά τους μαθητές που συμμετείχαν, καθώς και όλους τους καθηγητές με τους οποίους συνεργάστηκα —ιδιαιτέρως τις καθηγήτριες κα Μαρία Κουζιάκη και κα Δέσποινα Σαργκάνα. Οι μαθητές διάβασαν τα κείμενα που τους έδωσα, από τα Στρατιωτικά Ενθυμήματα του Νικολάου Κασομούλη και από μια δημοσίευση στα “ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ” του Μεσολογγίου του Δημητρίου Παυλίδη, δύο μεγάλων ιστορικών προσωπικοτήτων της Σιάτιστας. Ήταν μια βαθιά συγκινητική στιγμή, όπου οι νέες γενιές είπαν ξανά τα λόγια των προγόνων τους, γεφυρώνοντας το παρελθόν με το παρόν.
Ιδιαίτερη χαρά νιώθω που οι μέρες αυτές συνέβαλαν στη σύσφιξη δεσμών, μεταξύ του Συλλόγου «ΜΑΡΚΙΔΕΣ ΠΟΥΛΙΟΥ» της Σιάτιστας και του Συλλόγου Πανηγυριστών «ΑΗ ΣΥΜΙΟΣ» (γι’ αυτό και πρότεινα να συναντηθούν οι δύο σύλλογοι στο Αρχοντικό Δόλγκηρα), καθώς και μεταξύ της Φιλαρμονικής Άνω Κορακιάνας «Ο Σπύρος Σαμάρας» και του Μουσικού Σχολείου Σιάτιστας «Κωνσταντίνος & Ελένη Παπανικολάου» (γι’ αυτό πρότεινα στο Μουσικό μας Σχολείο να ανοίξει τη συναυλία της Δευτέρας).
Η παρουσία των προσκεκλημένων μας στη Σιάτιστα τίμησε τον τόπο μας και μας υπενθύμισε πως η μνήμη και η ελευθερία είναι αξίες που συνεχίζουν να μας ενώνουν ως έθνος.
Με ιδιαίτερη χαρά διαπίστωσα ότι όλοι οι καλεσμένοι ενθουσιάστηκαν με τη φιλοξενία και την πρώτη γνωριμία τους με τον τόπο μας — κάτι που ήδη γνωστοποιούν στα μέσα ενημέρωσης του τόπου τους — εκφράζοντας την επιθυμία να επιστρέψουν, ακόμη και ιδιωτικά, για να γνωρίσουν καλύτερα κάθε γωνιά, κάθε πτυχή της ιστορίας και της παράδοσής μας.
Αισθάνομαι ιδιαίτερα τυχερός που ο Δήμαρχος Βοΐου κ. Χρήστος Ζευκλής αποδεικνύει με κάθε τρόπο πόσο πιστεύει στη δυναμική που μπορούν να δώσουν στο Βόιο η ιστορία, η υλική και η πολιτιστική του κληρονομιά, τα ήθη και τα έθιμα που αναβιώνουμε, καθώς και το μοναδικό φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Είναι το αυτό που σε ωθεί, να εφαρμόσεις τις ιδέες που έχεις και σου δημιουργεί νέες.
Εκφράζω τις θερμότερες ευχαριστίες μου προς όλους όσοι συνέβαλαν στην επιτυχία αυτής της σπουδαίας πολιτιστικής συνάντησης.
——————————————————————
Ιδιαιτέρες ευχαριστίες:
Στον Σύλλογο Πανηγυριστών Μεσολογγίου «Ο ΑΗ ΣΥΜΙΟΣ» (ιδιαιτέρως στον κο Νικόλαο Σταμάτη).
Στη Φιλαρμονική Άνω Κορακιάνας Κέρκυρας «Ο Σπύρος Σαμάρας» (ιδιαιτέρως στον αρχιμουσικό κο Κωνσταντίνο Ζερβόπουλο και στον κο Επαμεινώνδα Κένταρχο).
Στην Αντιδήμαρχο κα Άννα Βερβερουδή, στον Αντιδήμαρχο κο Βασίλη Ώττα και στον εντεταλμένο σύμβουλο καθημερινότητας για την πόλη της Σιάτιστας κο Νικόλαο Ώττα, που ανταποκρίθηκαν άμεσα σε κάθε ανάγκη και φρόντισαν ώστε η φιλοξενία των προσκεκλημένων να είναι αντάξια της παράδοσης του τόπου μας.
Τον κο Βασίλη Σαμαρά για τον μαεστρικό συντονισμό των τριών εκδηλώσεων.
—————————————
Υ.Γ. Θα ευχαριστώ πάντα την ομάδα του siatistanews (ιδιαιτέρως την κα Αικατερίνη Ζωγράφου και την κα Καλλιόπη Μπόντα). Αν δεν είχαν συλλέξει, ερευνήσει και καταγράψει το τεράστιο ιστορικό υλικό από πηγές και μαρτυρίες (όπως αυτές του αείμνηστου Γεωργίου Μπόντα), δεν θα ήμουν σε θέση να γράψω σήμερα αυτά τα λόγια.
Μια ανασκόπηση και ένα μεγάλο ευχαριστώ,
Οι φετινές εκδηλώσεις για τα «Ελευθέρια της Σιάτιστας» είχαν ένα διαφορετικό χρώμα, καθώς ακολούθησαν μια νέα λογική σε σχέση με κάθε άλλη φορά. Στο επίκεντρο δεν βρέθηκαν τα γεγονότα της ιστορικής Μάχης της Σιάτιστας της 4ης Νοεμβρίου 1912.· Η ιστορική αυτή επέτειος αποτέλεσε την αφορμή να ανατρέξουμε σε άλλα κεφάλαια της ιστορίας της πόλης μας και σε άλλες σημαντικές προσωπικότητες.
Έτσι, όταν πριν ακριβώς έναν χρόνο μας έγινε η πρόταση από τον Σύλλογο Πανηγυριστών Μεσολογγίου «Ο ΑΗ ΣΥΜΙΟΣ» για την παρουσίαση του θεατρικού δρώμενου «200 Χρόνια Μνήμης — Η Έξοδος του Μεσολογγίου μέσα από το Πανηγύρι τ’ Άη-Συμιού», με αυτό το σκεπτικό, πρότεινα στον Δήμαρχο Βοΐου κ. Χρήστο Ζευκλή ως καταλληλότερη χρονική στιγμή το πρώτο πενθήμερο του Νοεμβρίου 2025 (ακολούθησε και το αίτημα της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου για αδελφοποίηση με τον Δήμο Βοΐου, ενώ αντιπροσωπεία μας προσκλήθηκε για πρώτη φορά να συμμετάσχει στις Γιορτές Εξόδου 2025 στο Μεσολόγγι).
Ο Σιατιστινός Νικόλαος Κασομούλης —μια προσωπικότητα που οι Μεσολογγίτες επισκέπτες μας περιέγραψαν με απέραντο σεβασμό και αγάπη— αποτέλεσε τη «γέφυρα» που ένωσε τους δύο τόπους. Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου, 1 Νοεμβρίου 2025, είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω και άλλα κοινά στοιχεία της ιστορικής μας πορείας με σημαντικότερο, τον ελληνογάλλο Σιατιστινό Δημήτριο Παυλίδη Renauld.
Η τύχη θέλησε η ολοκλήρωση του έργου της ανάπλασης της πρώην Πλατείας Εμπορίου —της οποίας είχα προτείνει τη μετονομασία (κατόπιν ερώτησής μου προς τον αείμνηστο Αναστάσιο Δάρδα) πριν από έναν χρόνο — να συμπέσει με την περίοδο των επετειακών εκδηλώσεων. Έτσι, πρότεινα ότι τα Ελευθέρια της Σιάτιστας θα ήταν μια θαυμάσια χρονική επιλογή για την τέλεση των εγκαινίων της. Στα εγκαίνια της νέας πλατείας, Μεσολογγίτες, Κρήτες και Σιατιστινοί βρέθηκαν μαζί, ενώ παρευρέθηκε και ο Δήμαρχος της Ηρωικής Πόλης Νάουσας με αντιπροσωπία του Δήμου Ιεράς Πόλεος Μεσολογγίου. Όλοι τίμησαν όχι μόνο τον μεγάλο ενθυμηματογράφο Νικόλαο Κασομούλη, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, των οποίων η συμβολή αναδείχθηκε για πρώτη φορά επίσημα από τον Δήμο.
Πολλές και διαφορετικές συγκυρίες διαμόρφωσαν το κατάλληλο πλαίσιο ώστε να γίνει φέτος εφικτό αυτό που δεν κατέστη πέρσι, η συμμετοχή μίας από τις φιλαρμονικές της Κέρκυρας στα φετινά Ελευθέρια. Η ιστορικότητα και το τιμώμενο πρόσωπο του μουσικού συνθέτη —καταγόμενου από τη Σιάτιστα— Σπυρίδωνα Σαμάρα, της Φιλαρμονικής Άνω Κορακιάνας, με οδήγησαν στην απόφαση να προτείνω αυτή να προσκληθεί στη Σιάτιστα. Η Φιλαρμονική αποδέχθηκε την πρόσκληση, παρέλασε στην Σιάτιστα την 3η και 4η Νοεμβρίου και έδωσε την εξαιρετική συναυλία της στις 3 Νοεμβρίου, στο Πολιτιστικό Κέντρο «ΑΡΗΣ ΚΑΙ ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ».
Ζήτησα και φέτος, όπως γίνεται κάθε φορά τα τελευταία τρία χρόνια, να συμμετάσχει το Μουσικό Σχολείο Σιάτιστας στις επετειακές εκδηλώσεις. Αποδέχθηκε με μεγάλη χαρά, όπως και το Ιστορικό Γυμνάσιο Σιάτιστας, που προσκλήθηκε για πρώτη φορά φέτος. Πάντα ζητώ τη συμμετοχή των σχολείων, καθώς τη θεωρώ πράξη εκπαίδευσης και βιωματικής μάθησης, όχι απλή παρουσία σε εκδήλωση. Η συμμετοχή τους με δικαίωσε και ευχαριστώ θερμά τους μαθητές που συμμετείχαν, καθώς και όλους τους καθηγητές με τους οποίους συνεργάστηκα —ιδιαιτέρως τις καθηγήτριες κα Μαρία Κουζιάκη και κα Δέσποινα Σαργκάνα. Οι μαθητές διάβασαν τα κείμενα που τους έδωσα, από τα Στρατιωτικά Ενθυμήματα του Νικολάου Κασομούλη και από μια δημοσίευση στα “ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ” του Μεσολογγίου του Δημητρίου Παυλίδη, δύο μεγάλων ιστορικών προσωπικοτήτων της Σιάτιστας. Ήταν μια βαθιά συγκινητική στιγμή, όπου οι νέες γενιές είπαν ξανά τα λόγια των προγόνων τους, γεφυρώνοντας το παρελθόν με το παρόν.
Ιδιαίτερη χαρά νιώθω που οι μέρες αυτές συνέβαλαν στη σύσφιξη δεσμών, μεταξύ του Συλλόγου «ΜΑΡΚΙΔΕΣ ΠΟΥΛΙΟΥ» της Σιάτιστας και του Συλλόγου Πανηγυριστών «ΑΗ ΣΥΜΙΟΣ» (γι’ αυτό και πρότεινα να συναντηθούν οι δύο σύλλογοι στο Αρχοντικό Δόλγκηρα), καθώς και μεταξύ της Φιλαρμονικής Άνω Κορακιάνας «Ο Σπύρος Σαμάρας» και του Μουσικού Σχολείου Σιάτιστας «Κωνσταντίνος & Ελένη Παπανικολάου» (γι’ αυτό πρότεινα στο Μουσικό μας Σχολείο να ανοίξει τη συναυλία της Δευτέρας).
Η παρουσία των προσκεκλημένων μας στη Σιάτιστα τίμησε τον τόπο μας και μας υπενθύμισε πως η μνήμη και η ελευθερία είναι αξίες που συνεχίζουν να μας ενώνουν ως έθνος.
Με ιδιαίτερη χαρά διαπίστωσα ότι όλοι οι καλεσμένοι ενθουσιάστηκαν με τη φιλοξενία και την πρώτη γνωριμία τους με τον τόπο μας — κάτι που ήδη γνωστοποιούν στα μέσα ενημέρωσης του τόπου τους — εκφράζοντας την επιθυμία να επιστρέψουν, ακόμη και ιδιωτικά, για να γνωρίσουν καλύτερα κάθε γωνιά, κάθε πτυχή της ιστορίας και της παράδοσής μας.
Αισθάνομαι ιδιαίτερα τυχερός που ο Δήμαρχος Βοΐου κ. Χρήστος Ζευκλής αποδεικνύει με κάθε τρόπο πόσο πιστεύει στη δυναμική που μπορούν να δώσουν στο Βόιο η ιστορία, η υλική και η πολιτιστική του κληρονομιά, τα ήθη και τα έθιμα που αναβιώνουμε, καθώς και το μοναδικό φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Είναι το αυτό που σε ωθεί, να εφαρμόσεις τις ιδέες που έχεις και σου δημιουργεί νέες.
Εκφράζω τις θερμότερες ευχαριστίες μου προς όλους όσοι συνέβαλαν στην επιτυχία αυτής της σπουδαίας πολιτιστικής συνάντησης.
——————————————————————
Ιδιαιτέρες ευχαριστίες:
Στον Σύλλογο Πανηγυριστών Μεσολογγίου «Ο ΑΗ ΣΥΜΙΟΣ» (ιδιαιτέρως στον κο Νικόλαο Σταμάτη).
Στη Φιλαρμονική Άνω Κορακιάνας Κέρκυρας «Ο Σπύρος Σαμάρας» (ιδιαιτέρως στον αρχιμουσικό κο Κωνσταντίνο Ζερβόπουλο και στον κο Επαμεινώνδα Κένταρχο).
Στην Αντιδήμαρχο κα Άννα Βερβερουδή, στον Αντιδήμαρχο κο Βασίλη Ώττα και στον εντεταλμένο σύμβουλο καθημερινότητας για την πόλη της Σιάτιστας κο Νικόλαο Ώττα, που ανταποκρίθηκαν άμεσα σε κάθε ανάγκη και φρόντισαν ώστε η φιλοξενία των προσκεκλημένων να είναι αντάξια της παράδοσης του τόπου μας.
Τον κο Βασίλη Σαμαρά για τον μαεστρικό συντονισμό των τριών εκδηλώσεων.
—————————————
Υ.Γ. Θα ευχαριστώ πάντα την ομάδα του siatistanews (ιδιαιτέρως την κα Αικατερίνη Ζωγράφου και την κα Καλλιόπη Μπόντα). Αν δεν είχαν συλλέξει, ερευνήσει και καταγράψει το τεράστιο ιστορικό υλικό από πηγές και μαρτυρίες (όπως αυτές του αείμνηστου Γεωργίου Μπόντα), δεν θα ήμουν σε θέση να γράψω σήμερα αυτά τα λόγια.
Σιάτιστα 9 Νοεμβρίου 2025
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός, PhD
Ειδικός Συνεργάτης Δημάρχου Βοΐου
