Αγγλικά Οξφόρδης ή έργο για την πόλη; (Γράφει ο Χαρίσιος Τσιαΐρης)

Για κάποιους η κριτική έχει γίνει επάγγελμα – και καλά κάνουν. Δημοσιογράφοι είναι και μπορούν να σχολιάζουν τα κακώς κείμενα. Και οι ίδιοι, όμως, δεν παύουν να είναι αντικείμενα κριτικής· άλλωστε, ο καθένας μπορεί να εκφέρει γνώμη, ιδίως όταν η κριτική τους αποκαλύπτει περισσότερα για τους ίδιους παρά για το θέμα που πραγματεύονται. Έτσι λοιπόν, γνωστός δημοσιογράφος κριτικάρει – για πολλοστή φορά – το επίπεδο των αγγλικών του δημάρχου, με αφορμή την εκδήλωση της ολυμπιακής φλόγας στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης. Για κάποιους είναι αδιανόητο ένας δήμαρχος Κοζάνης να μη μιλά αγγλικά τουλάχιστον… Οξφόρδης. Για να δούμε όμως: είναι αυτό πραγματικά που θέλουμε εμείς οι πολίτες;

Ας ξεκινήσουμε από την «πατρίδα της καρδιάς» κάποιων, από ένα κορυφαίο ίδρυμα των ΗΠΑ, όπου το 2004 είναι καλεσμένος ο πρόεδρος της Τουρκίας. Το αμφιθέατρο είναι ασφυκτικά γεμάτο από Έλληνες, Τούρκους, Αμερικανούς και κάθε άλλης εθνικότητας φοιτητές και επισκέπτες. Ο πρόεδρος ανεβαίνει στο βήμα και μιλά άπταιστα… τα τουρκικά – προς μεγάλη χαρά των Τούρκων ακροατών. Οι υπόλοιποι χαμογελούν, εκνευρίζονται ή ξαφνιάζονται με μικρή καθυστέρηση, ακούγοντας τη μεταφράστρια. Διασχίζοντας τον Ατλαντικό, δεκατέσσερα χρόνια μετά, η καγκελάριος της Γερμανίας – που μιλά πολύ καλά αγγλικά – εκφωνεί ομιλία στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός στα γερμανικά, με παράλληλη μετάφραση στα αγγλικά, φυσικά. Και στις δύο περιπτώσεις, όλοι ασχολήθηκαν με το περιεχόμενο των ομιλιών· η όποια κριτική εστίασε σε αυτό.

Ας έρθουμε τώρα στη δική μας κριτική της επιφάνειας, της ασφάλειας που προσφέρει σε κάποιους ένα lower – άντε και κανένα Proficiency. Ένα ενδεχόμενο είναι ότι δεν καταλαβαίνουν τα ελληνικά επαρκώς ώστε να νιώσουν το περιεχόμενο της έκφρασης στα ελληνικά. Ένα άλλο ενδεχόμενο, δυστυχώς πολύ διαδεδομένο στη χώρα μας, είναι το σύμπλεγμα κατωτερότητας επειδή η γλώσσα μας «δεν είναι και τόσο υψηλού επιπέδου» όσο τα αγγλικά (εδώ τι να πει κανείς… απλώς κάνει τον σταυρό του). Τέλος, είναι πιθανό να μη βρίσκουν τίποτα να κριτικάρουν στο περιεχόμενο, οπότε – για να βγει το μεροκάματο – κάτι πρέπει να γραφτεί. Οι δημότες της πόλης μας, πάντως, στα ελληνικά κολυμπούν άνετα· μιλούν όχι απλώς τα κοινά ελληνικά, αλλά σιουρδίτ’κα ή ποντιακά – και με μεγάλη περηφάνια, γιατί αυτή είναι η ταυτότητά τους. Μεροκάματο, δε, δεν βγάζουν με επιφανειακές κριτικές, γιατί τους νοιάζει το μέλλον του τόπου και όχι οι φαιδρότητες.

Τελικά, μπορεί κανείς να κριτικάρει πολλά στη δημοτική αρχή Κοκκαλιάρη, και αυτή η κριτική μπορεί και πρέπει να αποτελέσει αφορμή για βελτίωση. Το να τους στείλουμε όλους σε φροντιστήριο για να μάθουν αγγλικά δε θα λύσει κανένα πρόβλημα – πέρα από ένα βασικό που έχουν κάποιοι, υπαρξιακής ή έστω ταυτοτικής τάξης. Με το τελευταίο, ας ασχοληθούν οι ίδιοι. Από τον δήμαρχο περιμένουμε περισσότερα σε άλλα μέτωπα.

Χαρίσιος Δ. Τσιαΐρης