«Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος»
Η τοποθέτηση μου στην ολομέλεια για το δομημένο περιβάλλον και για την αναδιαμόρφωση του άρθρου 147 (τροποποίηση του ν. 3937/2011 Ά 60) που αφορά την μετεγκατάσταση του οικισμού της Ακρινής και Αναργύρων .
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, η όποια κριτική θεώρηση στο παρόν νομοσχέδιο καλό θα είναι να στηρίζεται σε διαπιστώσεις και γεγονότα που λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουμε. Είμαστε μια χώρα -μάλλον η μοναδική στην Ευρωπαϊκή Ένωση- που δεν έχει κτηματολόγιο, δεν έχει δασικούς χάρτες, δεν έχει παραλίες, δεν έχει πολεοδομικά σχέδια, δεν έχει, δεν έχει. Δηλαδή, δεν έχει αναπτυξιακό βάθρο.
Επιπρόσθετα και εξ αυτού του λόγου, σε τακτές περιόδους έρχεται αντιμέτωπη με ένα τεράστιο πρόβλημα περιβαλλοντολογικών, χωροταξικών και κυρίως κοινωνικών διαστάσεων, που είναι η αυθαίρετη δόμηση.
Υπήρξαν σημαντικές προσπάθειες, είναι η αλήθεια, στη μεταπολίτευση, αλλά δεν ήταν αρκετές για να θεραπεύσουν το πρόβλημα.
Προσπαθούμε, αναγνωρίζοντας τα προηγούμενα, να λύσουμε τα συσσωρευμένα προβλήματα με έναν ενιαίο τρόπο, διότι αλλιώς το πρόβλημα δεν θεραπεύεται. Συγκροτούμε τις διαδικασίες για να υπάρξουν τα κατάλληλα χωροταξικά εργαλεία στις χρήσεις γης, ειδικά χωροταξικά και περιφερειακά χωροταξικά προγράμματα.
Στο πλαίσιο αυτό η λογική του νομοσχεδίου είναι η διευκόλυνση της τακτοποίησης με ισχυρά εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Με λίγα λόγια,
απέναντι στις στρεβλώσεις και στο πελατειακό δίκτυο που αναπτύχθηκε στο παρελθόν, ερχόμαστε να προσθέσουμε ένα ακόμα παζλ που εδραιώνει, πρώτον, τον εκδημοκρατισμό των σχέσεων πολιτών και δομών και του δομημένου περιβάλλοντος και, δεύτερον, την οικονομική ανάπτυξη με προοπτική.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο κάνει δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι αποφασίζει πώς θα γίνεται πλέον η αδειοδότηση των κτηρίων. Κάνει μια βαθιά τομή και διαχωρίζει τις πολεοδομίες των δήμων από τον έλεγχο από τις περιφέρειες. Εισάγεται ο θεσμός του ιδιώτη ελεγκτή μηχανικού, όπως ήδη υπάρχει από το μητρώο ελεγκτών. Επιπλέον, οι δήμοι κάνουν τα τοπικά χωροταξικά σχέδια που τώρα πια είναι στο 100% της ελληνικής επικράτειας.
Βέβαια, για να γίνουν αυτά τα χωροταξικά σχέδια απαιτούνται ορισμένα πράγματα όπως, πρώτον, η οριοθέτηση των δασών, δεύτερον, η διευθέτηση παραλιών και αιγιαλών και τρίτον, το κτηματολόγιο να υπάγεται σε νέο φορέα μαζί με υποθηκοφυλακεία, ώστε να μπορέσουμε το 2020 να έχουμε ένα ισχυρό κτηματολόγιο τουλάχιστον στο 70% της επικράτειας.
Το ενιαίο κτηματολόγιο στην επικράτεια προσδίδει ασφάλεια και μια νομική βάση πάνω στην οποία θα επιλυθούν αναπτυξιακά ζητήματα, όπως όλοι γνωρίζουμε. Αυτό είναι ένα πραγματικό πλαίσιο, ένα ευκρινές,
απλοποιημένο, λιγότερο γραφειοκρατικό, αλλά ταυτόχρονα αξιόπιστο πλαίσιο που αφορά την αδειοδότηση, τον έλεγχο και τον ρόλο της παρακολούθησης όλης της οικοδομικής δραστηριότητας, αυτήν τη φορά και από ιδιώτες μηχανικούς.
Το δεύτερο που προσπαθεί να κάνει το νομοσχέδιο αφορά αυτήν καθ’ εαυτήν την αυθαίρετη δόμηση. Για πρώτη φορά, λοιπόν, ξεχωρίζουν οι απλές παραβάσεις από τα αυθαίρετα κτήρια σε δύο κατηγορίες. Υπάρχει μια ισχυρή μέριμνα – υποβοήθηση – τακτοποίηση. Προσπαθούμε και επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε ασφάλεια σε μια σειρά θεμάτων που προκύπτουν.
Επίσης, μια σημαντική τομή του νομοσχεδίου είναι αυτή που αναφέρεται στους κοινόχρηστους χώρους και στο περιβαλλοντικό ισοζύγιο που αποτελεί ένα σημαντικό κριτήριο για να προχωρήσει αυτή η διαδικασία.
Τα άρθρα για τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης και την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινοχρήστων Χώρων δεν έρχονται για να εξυπηρετήσουν κανένα μεγάλο κεφάλαιο, αλλά τις αυθαιρετουπόλεις. Υπάρχει δυνατότητα για μια προφανή αναβάθμιση του δημόσιου χώρου μέσω ενός αξιόπιστου περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Ο νόμος, επίσης, δεν μπορεί να λύσει ιδιοκτησιακά θέματα, διότι ακριβώς δεν μπορεί να επεμβαίνει σ’ αυτά. Τέλος,
τα πρόστιμα είναι τέτοια που είναι πραγματικά αποτρεπτικά για μελλοντικές αυθαιρεσίες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ και στο άρθρο 147 που αφορά την περιοχή μου κυρίως, το ενεργειακό λεκανοπέδιο, τα Λιγνιτικά Πεδία Δυτικής Μακεδονίας και τις υποχρεωτικές μετεγκαταστάσεις οικισμών που απαιτούνται προς τούτο, ακριβώς για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η εξορυκτική διαδικασία.
Με το άρθρο 147, που αφορά την απαλλοτρίωση των οικισμών Αναργύρων και Ακρινής, τροποποιούμε το ν. 3937/2011 που προέβλεπε την εξ ημισείας ανάληψη του βάρους των απαλλοτριώσεων και των μετεγκαταστάσεων ανάμεσα στη ΔΕΗ και στο ελληνικό δημόσιο. Ήταν, όμως, πάντα –επί πολλά χρόνια δηλαδή- ένα κλασικό παράδειγμα διαχρονικής εξαπάτησης και κοροϊδίας όλων των κατοίκων της περιοχής του λεκανοπεδίου για έναν πολύ απλό και βασικό λόγο: Δεν προχώρησε ποτέ η διαδικασία απαλλοτρίωσης ή μετεγκατάστασης, διότι πρώτη προϋπόθεση ήταν να πληρώσει το ελληνικό δημόσιο κάποια εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Η δεύτερη προϋπόθεση ήταν πως έπρεπε να πράξει το ίδιο και η ΔΕΗ ΑΕ, μόνο που αυτοί που τότε, το 2011, νομοθέτησαν αυτόν ακριβώς το νόμο είχαν ήδη υπογράψει το πρώτο μνημόνιο και ήταν αδύνατο να εκταμιεύσουν
αυτά τα ποσά από τον προϋπολογισμό, τουλάχιστον σε κοντινό ορίζοντα. Για τη ΔΕΗ βέβαια είχαν ήδη δρομολογήσει τη διαδικασία εκποίησής της, την ιδιωτικοποίησή της και την απαξίωσή της, άρα ποιος θα πλήρωνε και για τι; Με λίγα λόγια, γνώριζαν από πρώτο χέρι πως δεν επρόκειτο να χρηματοδοτηθεί απολύτως τίποτα, στηριζόμενοι στο γεγονός ότι ο συγκεκριμένος νόμος, ο ν. 3837/2011, δεν είχε κανένα χρονοδιάγραμμα, ούτε καμμία χρονική δέσμευση.
Εμείς, λοιπόν, αφενός δημιουργήσαμε κάποιο δημοσιονομικό χώρο στα κρατικά ταμεία και αφετέρου διασώσαμε την ίδια τη ΔΕΗ ως επιχείρηση, αλλά και τον δημόσιο χαρακτήρα της.
Ως εκ τούτου, μπορέσαμε να ανταποκριθούμε σ’ αυτήν την κρίσιμη απόφαση της μετεγκατάστασης και της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης μετά το τέλος του 2016, δηλαδή αφού σταθεροποιήσαμε αυτά τα πράγματα που μόλις προανέφερα.
Έτσι, κινηθήκαμε πολιτικά ώστε να ενεργοποιήσουμε τις πρόνοιες του νόμου μ’ ένα πραγματικό αίσθημα ευθύνης. Η κατολίσθηση του ορυχείου του Αμυνταίου και η τραγωδία που επέφερε στον οικισμό των Αναργύρων επέσπευσαν πράγματι αυτήν τη διαδικασία.
Φέρνουμε, λοιπόν, την παρούσα τροποποίηση του ν. 3937 για την αναγκαστική απαλλοτρίωση στον οικισμό των Αναργύρων υπέρ του ελληνικού δημοσίου και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, όπως θα έπρεπε ακριβώς να είναι και ο προηγούμενος νόμος του 2011, εάν ήταν πράγματι να εφαρμοστεί.
Ορίζουμε, επιπλέον, τον χρόνο για την απαλλοτρίωση της Ακρινής στο ένα εξάμηνο, ανταποκρινόμενοι στην πρόταση της πρόσφατης λαϊκής συνέλευσης των κατοίκων της κοινότητας, αλλά και των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είμαστε συνεπείς στις δεσμεύσεις μας, γιατί εν τω μεταξύ έχουμε δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να είμαστε συνεπείς. Έχουμε εργαστεί γι’ αυτό.
Οι ίδιοι οι πολιτικοί που συνεπώς και συνεχώς μας εξαπατούσαν σε μια κίνηση σπάνιας αγοραίας πολιτικής, κατέθεσαν τροπολογία όπου ζητούσαν να αλλάξουμε εμείς τον νόμο που αυτοί είχαν θεσπίσει. Είναι ένα μνημείο αμοραλισμού και άγνοιας κινδύνου για το κακό που έκαναν στον τόπο μας.
Όμως, οι δυνατότητες στον πολιτικό της αξιοπρέπειας είναι ακαταμάχητες και ο αγώνας μας για έξοδο από την κρίση με όλη την κοινωνία όρθια είναι μπροστά μας.
Σας ευχαριστώ
Ένταξη αυτή την φορά δεν ξέχασε το κείμενο με τον λόγο του