Στους 243.575 κατοίκους εκτιμάται ο μόνιμος πληθυσμός της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας την 1η Ιανουαρίου 2025, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η Περιφέρεια αποτελεί μόλις το 2,3% του συνολικού πληθυσμού της χώρας, γεγονός που την καθιστά μία από τις μικρότερες πληθυσμιακά περιφέρειες της Ελλάδας
Η πληθυσμιακή κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα έχει ως εξής:
-
Π.Ε. Κοζάνης: 131.084 κάτοικοι
-
Π.Ε. Καστοριάς: 43.827 κάτοικοι
-
Π.Ε. Φλώρινας: 42.920 κάτοικοι
-
Π.Ε. Γρεβενών: 25.744 κάτοικοι
Η Κοζάνη συγκεντρώνει πάνω από το 53% του πληθυσμού της Περιφέρειας, επιβεβαιώνοντας τον κεντρικό της ρόλο σε διοικητικό και κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Η ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού καταγράφει μια εικόνα έντονης γήρανσης. Σε επίπεδο χώρας, τα άτομα 65 ετών και άνω αντιστοιχούν στο 23,7%, ενώ ο πληθυσμός 0–14 ετών μόλις στο 12,8%. Ο δείκτης γήρανσης ανέρχεται στο 185,4, δηλαδή σχεδόν διπλάσιοι ηλικιωμένοι από παιδιά. Η Δυτική Μακεδονία, με ήδη περιορισμένο πληθυσμό και έντονη απώλεια νεανικών ηλικιών τα προηγούμενα χρόνια, συγκαταλέγεται στις Περιφέρειες όπου η γήρανση αποκτά δομικά χαρακτηριστικά, επηρεάζοντας άμεσα:
-
την αγορά εργασίας
-
τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων
-
τη λειτουργία σχολικών και υγειονομικών δομών
Με πληθυσμό κάτω των 250.000 κατοίκων, υψηλό δείκτη γήρανσης και περιορισμένη δημογραφική ανανέωση, η Δυτική Μακεδονία εισέρχεται στο 2025 με σαφείς προκλήσεις. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαιώνουν ότι το δημογραφικό δεν αποτελεί απλώς στατιστικό μέγεθος, αλλά κρίσιμο παράγοντα για:
-
τον αναπτυξιακό σχεδιασμό
-
την ενεργειακή και μεταλιγνιτική μετάβαση
-
τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής στην Περιφέρεια
Σε αυτό το πλαίσιο, τα δεδομένα δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Αντιθέτως, αναδεικνύουν την ανάγκη στοχευμένων πολιτικών ειδικά για περιοχές όπως η Δυτική Μακεδονία, όπου οι αριθμοί προειδοποιούν πριν το κάνουν οι συνέπειες.
