Η επανάσταση των μπολσεβίκων (του Απόστολου Παπαδημητρίου)

Συμπληρώθηκαν εκατό έτη από την επανάσταση των μπολσεβίκων οι οποίοι ανέτρεψαν την προσωρινή κυβέρνηση της Ρωσίας, που σχηματίστηκε υποχρεώνοντας τον τελευταίο τσάρο σε παραίτηση. Το συμβάν υπήρξε ένα από τα πιο σημαντικά, κατά τις συνέπειές του, του 20^ο αιώνα. Ο κομμουνισμός από επαναστατικό κίνημα ανατροπής του αστικού καθεστώτος, αναλάμβανε πλέον εξουσία και οι λαοί θα διαπίστωναν, αν το όραμα της κοινωνικής δικαιοσύνης είναι δυνατόν να υλοποιηθεί σε κάποιο, έστω, μέρος του πλανήτη. Ο Β΄ μεγάλος πόλεμος συνετέλεσε, ώστε κομμουνιστικά καθεστώτα να επικρατήσουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όχι βέβαια με επανάσταση αυτή τη φορά, αλλά μετά τη διανομή της «λείας» μεταξύ των ισχυρών «νικητών» του πολέμου. Ακόμη έδωσε ο πόλεμος αυτός την ευκαιρία να επικρατήσουν οι κομμουνιστές στον γίγαντα της Ασίας, την Κίνα, και, αργότερα και σε άλλες χώρες. Ισχυρά κομμουνιστικά κόμματα αναπτύχθηκαν στον ευρωπαϊκό νότο με συνέπεια εμφύλιες συγκρούσεις (Ισπανία, Ελλάδα).

Ο ψυχρός πόλεμος, που άρχισε ευθύς μετά την κατάρρευση της ναζιστικής Γερμανίας, χρησιμοποίησε ως κύριο όπλο την προπαγάνδα, τη διασπορά δηλαδή ψευδών ειδήσεων εκατέρωθεν. Οι μεν κομμουνιστές θεωρούσαν το σύστημά τους παραδείσιο, οι δε αντίπαλοι του καπιταλιστικού κόσμου «σιδηρούν παραπέτασμα». Τελικά ο κομμουνισμός ή «υπαρκτός σοσιαλισμός», όπως τον αποκαλούσαν οι ασπασθέντες τις ιδέες του, κατέρρευσε ως σύστημα εξουσίας. Κατέρρευσε ως χάρτινος πύργος! Βρήκαν τότε μοναδική την ευκαιρία οι οικονομικά ισχυροί του πλανήτη και οι με το αζημίωτο ή όχι υποστηρικτές τους να πανηγυρίσουν την κατάρρευση ως θρίαμβο της ελευθερίας! Και ο καπιταλισμός, ως μονοκράτωρ, εισήλθε σε νέα φάση εκμετάλλευσης, αγριότατη πλέον, αφού εξέλιπε το αντίπαλο δέος. Πολλοί οπαδοί του κομμουνισμού στις δυτικές κοινωνίες υπέστησαν αρχικά καταπληγία, σοκ στα ελληνικά, μη μπορώντας να ερμηνεύσουν το συμβάν. Οι περισσότεροι συμβιβάστηκαν και υπέκυψαν στην ισχύ των κρατούντων. Οι λίγοι που απόμειναν επιχειρούν ακόμη να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. Μεταξύ των γραφόντων κατά του κομμουνισμού υπάρχουν και χριστιανοί, οι οποίοι αναφέρονται στους αριθμούς των μαρτύρων της πίστεως, ιδίως στη Σοβιετική Ένωση επί Στάλιν, και απαριθμούν τις καταστροφές ναών και μονών κατά την ίδια περίοδο. Και είναι αναμφισβήτητα αυτά.

Η προσέγγιση του κομμουνισμού από πλευράς χριστιανών (αυτή είναι που με ενδιαφέρει), όπως γίνεται δεν συντελεί στην άσκηση αυτοκριτικής, που θα μας βοηθούσε να κατανοήσουμε τα συμβάντα. Μου προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το ότι σε εργασίες χριστιανών της Γαλλίας δεν βρήκα ίχνος αυτοκριτικής κατά την περιγραφή των συμβάντων, εχθρικών ενεργειών κατά της χριστιανικής πίστης, μετά την επικράτηση της γαλλικής επανάστασης. Σε αντίθεση χριστιανοί της Ρωσίας προβάλλουν με τρόπο θαυμαστό την κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα τους πριν από την επανάσταση των μπολσεβίκων. Παραθέτω αποσπάσματα από γραπτά τους.

Ο Μπερντιάγεφ (1874-1948), που αποκαλεί τον κομουνισμό συμφορά, δεν διστάζει να γράψει: «Το μεγαλύτερο μέρος των χριστιανών της παρακμής του 19^ου αιώνα έδιναν δείγματα πολύ περιορισμένου πνεύματος θυσίας. Προσκολλημένοι στα υλικά αγαθά και στην άνετη ζωή, ετοιμάζονταν να δοκιμάσουν τις παρηγοριές της μέλλουσας ζωής. Οι αδυναμίες τους άλλο δεν έκαναν παρά να ενισχύσουν τις αντιχριστιανικές και αντιθρησκευτικές τάσεις τους. Είχαν συνδεθεί με την αδικία της γήινης ζωής και με τον πρακτικό υλισμό». Και μετά τη φυγή του στη Γαλλία έγραφε: «Για να αγωνιστούμε κατά της αντιχριστιανικής προπαγάνδας και κατά του αθεϊσμού των εργατικών μαζών, είναι απαραίτητο να κοπούν τα δεσμά που ενώνουν τον χριστιανισμό με τα συμφέροντα της κεφαλαιοκρατίας και του κοινωνικού αστισμού, δεσμά που αποδεικνύουν την παραμόρφωση και τον εκφυλισμό της χριστιανικής πίστης και την εφαρμογή της στ’ ανθρώπινα συμφέροντα, τα τόσο πρόσκαιρα και εφήμερα».

Ο ιερομόναχος Αρσένιος (1894-1975), κριτικός τέχνης πριν μονάσει, έγκλειστος σε σταλινικό στρατόπεδο, όταν καλείται από συγκρατουμένους του, που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς, να τοποθετηθεί επί των δεινών, που συσσώρευσε στη χώρα του ο κομουνισμός απαντά με τα ακόλουθα: «Σας άκουσα να κατηγορείτε την εξουσία, το σύστημα, τους ανθρώπους. Κι εμένα με κουβαλήσατε εδώ μόνο και μόνο για να βρείτε έναν σύμμαχο, που θα σας βοηθήσει να ενοχοποιήσετε την άλλη πλευρά. Λέτε, λοιπόν, πως ο κομμουνισμός γκρέμισε εκκλησίες, φυλάκισε πιστούς, πολέμησε την Εκκλησία. Ναι, έτσι είναι. Ας εξετάσουμε όμως τα πράγματα συνολικότερα και βαθύτερα. Ας ανατρέξουμε σε όσα προηγήθηκαν. Πολύ πρωτύτερα ο λαός μας είχε χάσει την πίστη του, είχε περιφρονήσει την παράδοσή του, είχε λησμονήσει την ιστορία του, είχε αρνηθεί τα ιερά και τα όσιά του. Ποιος φταίει γι’ αυτό; Η τωρινή εξουσία; Εμείς φταίμε. Και τώρα θερίζουμε ό,τι σπείραμε. Ας θυμηθούμε, τι παράδειγμα έδιναν στον λαό οι διανοούμενοι, οι ευγενείς, οι έμποροι, οι δημόσιοι υπάλληλοι και προπαντός τί παράδειγμα δίναμε εμείς, οι κληρικοί. Ήμασταν οι χειρότεροι απ’ όλους! Γι’ αυτό και τα παιδιά των παπάδων, βλέποντας μέσα στις οικογένειές τους την ανηθικότητα και τη φιλοχρηματία, γίνονταν οι πιο φανατικοί άθεοι, οι πιο μαχητικοί επαναστάτες». Η τοποθέτηση αυτή εξαγρίωσε τους συνεργάτες του εχθρού της Ρωσίας, αλλά ο π. Αρσένιος σώθηκε χάρη στην παρέμβαση ενός ειδεχθούς εγκληματία, η ψυχή του οποίου συγκινήθηκε από την σε βάθος εξομολόγηση του ιερέα.

Αυτά είναι εισαγωγικά για να προχωρήσουμε στο κυρίως θέμα μας. Οι σοσιαλιστές εμφανίστηκαν αμέσως μετά την επικράτηση του αστικού καθεστώτος, το οποίο ανέτρεψε την φεουδαρχική εξουσία των ευγενών, την «ευλογημένη» από τη δυτική θρησκευτική ηγεσία! Ποιος ο λόγος εμφάνισης των σοσιαλιστών; Προφανώς η κοινωνική αδικία, η οποία εντάθηκε, καθώς οι αστοί αποδείχθηκαν πιο άπληστοι από τους φεουδάρχες και άπληστοι παραμένουν ώς σήμερα. Τον υλισμό διέσπειρε η αστική τάξη κατά την περίοδο του «διαφωτισμού» ως αντίδραση στη σύμπλευση των θρησκευτικών ηγετών της Δύσης με τους ευγενείς. Αν στη συνέχεια επήλθε νέος ιστορικός συμβιβασμός και η αστική τάξη ανέχθηκε τη χριστιανική πίστη, αυτό οφείλετο πέρα από τον συμβιβασμό των ηγετών της και στην πραγματιστική, ρεαλιστική στα ελληνικά, θεώρηση των πραγμάτων. Συνειδητοποίησαν οι νέοι κυρίαρχοι ότι το θρησκευτικό αίσθημα δεν εξουδετερώνεται με διοικητικής φύσεως μέτρα. Θεώρησαν πολύ πιο αποδοτικό τον εκμαυλισμό των λαών με τον ηθικό εκτροχιασμό τους. Και αυτή τη μέθοδο το κρατούν καθεστώς εξακολουθεί να εφαρμόζει.

Από τους σοσιαλιστές, μετά τη διάσπαση του κινήματος και τον συμβιβασμό των πλειόνων με το αστικό καθεστώς, προήλθαν οι κομμουνιστές. Διέθεταν επαναστατικό ζήλο και απύθμενο αντιθρησκευτικό μένος. Δεν είναι υπερβολή να γράψουμε ότι η αθεΐα (διαλεκτικός υλισμός) είναι το θεμέλιο της ιδεολογίας τους. Σε αντίθεση με τους πανέξυπνους αστούς, οι οποίοι καταφέρνουν ακόμη και σήμερα να εξαπατούν τους λαούς εμφανιζόμενοι ως προασπιστές της πίστης του και των ιδανικών του, οι κομμουνιστές πολέμησαν την πίστη με πάθος και διακήρυξαν ότι οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα. Αγνοούσαν ότι πρωτίστως οι κεφαλαιοκράτες δεν έχουν πατρίδα; Με ιδεολογικά παραληρήματα ξεκίνησαν να αλλάξουν τον κόσμο. Τι πέτυχαν θα αναλύσουμε στο επόμενο άρθρο.

«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»