Tα ζημιογόνα αποτελέσματα της ΔΕΗ αποτέλεσαν κρύο ντους για όσους παρακολουθούν το ενεργειακό τοπίο στην Ελλάδα, αφού αποτύπωσαν πρωτοφανή αδυναμία και πιστοποίησαν ότι η επιμονή εγκλωβισμού της επιχείρησης σε αναποτελεσματικές πολιτικές έχει τεράστιο κόστος με παγίδευση της εταιρίας σε φαύλο κύκλο.
Παράλληλα ότι και αν προαναγγέλεται μέχρι τις εκλογές, δεν πρόκειται να ληφθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο πλην της επιστροφής των ΥΚΩ, που θα ωφελήσει την ΔΕΗ με 250-300 εκατ ευρώ.
Η επόμενη κυβέρνηση είναι εκείνη που θα αναλάβει ουσιαστικά να πιάσει τον ταύρο από τα κέρατα. Η ΔΕΗ όπως είναι σήμερα δεν ενδιαφέρει κανένα επενδυτή κατά συνέπεια για να πουληθεί το 17% θα πρέπει πρώτα να αναδιαρθρωθεί με πρόγραμμα και αποτελεσματικότητα.
Μόνον τολμηρές λύσεις μπορεί να είναι αποτελεσματικές
Αν δεν υπάρξει αύξηση τιμολογίων, όπως και η ΝΔ σκοπεύει να κινηθεί αν πάρει την εξουσία, δηλαδή χωρίς να προχωρήσει σε αυτήν την κατεύθυνση, θα πρέπει οπωσδήποτε να πουληθεί χαρτοφυλάκιο μονάδων που θα φέρει κεφάλαια στην επιχείρηση και παράλληλα η επιχείρηση θα πρέπει να γίνει ανταγωνιστικότερη.
Όταν ο Κώστας Σκρέκας μιλούσε για ζημιές 1 εκατ ευρώ την ημέρα αρκετοί το θεώρησαν υπερβολή.
Όμως η υπέρβαση των 500 εκατ ευρώ σε αρνητικό αποτέλεσμα τον επιβεβαίωσε πλήρως.
Το ενδιαφέρον για τις λιγνιτικές με τις τιμές των CO2 απογειωμένες είναι πολύ δύσκολο να επιβεβαιωθεί και άρα το λογικό είναι να επανέλθουν στο μείγμα πωλήσεων και άλλες μονάδες, που θα το καταστήσουν ελκυστικό από πλευράς όγκου και ανταγωνιστικότητας.
Η εναλλακτική λύση, που θα πρέπει όμως να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, είναι η πλήρης κρατικοποίηση με συμμετοχή κρατικών κεφαλαίων ή αύξηση κεφαλαίου για όποιους κρίνουν σκόπιμο, ότι θα πρέπει να συμμετάσχουν και κάλυψη από το κράτος με άσκηση options του αδιάθετου ποσοστού.
Η ΔΕΗ όπως είναι σήμερα ούτε στις αγορές μπορεί να βγει ούτε και μπορεί εύκολα να αναπτυχθεί όταν δεν έχει κεφάλαια.
Αν λοιπόν το κράτος έβαλε στα τρία μνημόνια τόσα κεφάλαια στις τράπεζες, ήλθε η ώρα να το κάνει για την ΔΕΗ, παράλληλα να την αναδιαρθρώσει και στην συνέχεια να καλέσει ιδιώτη σοβαρό επενδυτή και δει ευρωπαϊκή εταιρία να εισέλθει μετοχικά και στο μάνατζμεντ.
Αν τίποτε από αυτά δεν γίνει, η ΔΕΗ θα κινδυνεύσει σοβαρά με διάλυση και παραχώρηση κομματιών της σε ιδιωτικούς ομίλους.
Τα νούμερα κλειδιά
Η εικόνα της ζημίας των 900 εκατ ευρώ μάλλον είναι υπερβολική, γιατί εμπεριέχει την λογιστική απομείωση των λιγνιτικών μονάδων και κονδύλι για τις προβλέψεις μείωσης του προσωπικού.
Τα νούμερα κλειδιά είναι η μείωση κατά 50% του EBITDA στα 208 εκατ ευρώ.
Η αύξηση της ζημίας από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ κατά 72,2 εκατ στα 223,8 εκατ το 2018 από 151,5 εκατ το 2017.
Η αύξηση της ζημίας από την επιβάρυνση των CO2 στα 279,5 εκατ ευρώ το 2018 από 141,6 εκατ το 2017 σχεδόν 100%.
Το πιο επικίνδυνο στοιχείο που παραδέχθηκε και ο ίδιος ο κ. Παναγιωτάκης στην ανάλυσή των αποτελεσμάτων έχει να κάνει με την μείωση του Ebitda λόγω μείωσης του τζίρου, ο οποίος θα βαίνει μειούμενος με αποτέλεσμα αν η επιχείρηση δδεν προσαρμόζεται ανάλογα να οδηγείται σε μια επικίνδυνη ομηρία.
Οι τιμές των CO2 όμως δεν θα γυρίσουν πίσω ενώ οι λιγνιτικές θα συνεχίσουν να απαξιώνονται.
Κατά συνέπεια η πολιτική θα πρέπει να έχει προτεραιότητα την μείωση θέσεων στους λιγνίτες με παράλληλη αξιοποίηση των Μηχανισμών Ευελιξίας.
Ένα ακόμα μέγεθος κλειδί που επιδείνωσε τα αποτελέσματα έχει να κάνει με την λογιστική απομείωση των λιγνιτικών, που ανέρχεται σε 242,7 εκατ ευρώ.
Η πρόβλεψη για αποζημιώσεις προσωπικού ύψους 164,3 εκατ ευρώ έχουν να κάνουν με δαπάνη οne off άρα επίσης είναι ένα μέγεθος έκτακτο.
Παράλληλα ο τρόπος διαχωρισμού του ΑΔΜΗΕ έχει αποδειχθεί επώδυνος για την ίδια την ΔΕΗ και την αποδυνάμωσε χωρίς να λάβει το πραγματικό αντίτιμο του οργανισμού που είχε υπό τον έλεγχό της.
Κατά συνέπεια οι σχεδιασμοί που αφορούσαν την ΔΕΗ αυτή καθ’ αυτήν στο τελευταίο μνημόνιο σαφέστατα και δεν λειτούργησαν υπέρ της, αφού την κατέστησαν υποζύγιο όλων των προβλημάτων του ενεργειακού κλάδου με δυσμενείς για αυτήν επιλογές όσον αφορά την απελευθέρωση της αγοράς, η οποία επί της ουσίας ελάχιστα προχώρησε.
Οι ευθύνες εντοπίζονται:
– Στην επιλογή των δημοπρασιών ΝΟΜΕ με πρόσχημα την αποφυγή ιδιωτικοποιήσεων, που λειτουργεί καταστροφικά για την ίδια την ΔΕΗ και μη λειτουργικά για το σύνολο της αγοράς.
– Στην μη έγκαιρη προφύλαξη της έκθεσης της επιχείρησης στην άνοδο των τιμών των CO2, την ώρα που ο ιδιωτικός τομέας βοούσε.
– Στον ατυχή τρόπο διαχωρισμού του ΑΔΜΗΕ, για την αποφυγή της ιδιωτικοποίησής του, που ουσιαστικά αφαίρεσε από την ΔΕΗ το πλέον δυναμικό κομμάτι της
Είναι επίσης σκόπιμο η δίοικηση της ΔΕΗ να δώσει τώρα στην δημοσιότητα το πλήρες σχέδιο της Mckinsey ώστε να γίνει σε βάθος γνωστό τι προτείνει για την διάσωση της εταιρίας.
Παρέλαβαν μια κερδοφόρα το 2014 και μέσα σε λίγα χρόνια την κατέστησαν ζημιογόνα! Το 2014 ο κύκλος εργασιών της ΔΕΗ ήταν 5,863 δισ. ευρώ, ενώ η λειτουργική κερδοφορία EBITDA ξεπερνούσε, για τελευταία ίσως φορά, το όριο του 1 δισ. (1,022 δισ. ευρώ). Και μπορεί οι πωλήσεις της ΔΕΗ να άρχισαν να μειώνονται οριακά από το 2012, εντούτοις από το 2015 έως και το 2017 η εταιρεία άρχισε να συνειδητοποιεί με τον πλέον οδυνηρό τρόπο το τι σημαίνει το νέο περιβάλλον αγοράς, η είσοδος σοβαρών ανταγωνιστών και η μείωση του μεριδίου της.
Μέσα σε μία τριετία, με αποκορύφωμα το 2017, η ΔΕΗ απώλεσε πωλήσεις της τάξης των 900 εκατ. ευρώ. Η τελευταία φορά που ο τζίρος της ΔΕΗ έπεσε κάτω από το όριο των 5 δισ. ευρώ ήταν πριν από 12 χρόνια, το 2006.
Η διαφορά σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια η ΔΕΗ έχει μπει σε μια πορεία συρρίκνωσης, χωρίς δρόμο επιστροφής άμεσα: οι πωλήσεις που χάνονται είναι αποτέλεσμα της συμφωνίας με τους δανειστές για μείωση του μεριδίου αγοράς (50% μέχρι το 2020).
Τόσο η ετήσια έκθεση της ΔΕΗ, όσο και ο ορκωτός ελεγκτής ΕΥ, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και κάνουν ρητή αναφορά σε ουσιώδη αβεβαιότητα σε σχέση με τη συνέχιση της δραστηριότητας της ΔΕΗ. Στην επισήμανσή του ο ορκωτός κάνει αναφορά στη μείωση των πωλήσεων, τις υψηλές ζημιές και υποχρεώσεις που υπερβαίνουν σημαντικά τις απαιτήσεις της εταιρείας και υπογραμμίζει υποδηλώνεται η ύπαρξη ρίσκου για τη συνέχιση της δραστηριότητας της ΔΕΗ. Η προσεκτική διατύπωση του ορκωτού δεν κάνει λόγο για κίνδυνο χρεωκοπίας. Το αντίθετο, αφού ο ορκωτός παραπέμπει στις καταστάσεις όπου αναλύονται τα μέτρα που έχουν ληφθεί και εξασφαλίζουν την ορθή λειτουργία της εταιρείας για το επόμενο 12μηνο. Ωστόσο σε περίπτωση που συνεχιστεί η άνοδος των τιμών του διοξειδίου του άνθρακα, υποστηρίζει η ΔΕΗ, θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα.
Εντούτοις δεν παύει η επισήμανση της ΕΥ να είναι εξαιρετικά σημαντική:
“Εφιστούμε την προσοχή σας στη σημείωση 3,1 των οικονομικών καταστάσεων, στην οποία επισημαίνεται ότι η Εταιρεία και ο Όμιλος στην κλειόμενη χρήση παρουσιάζουν μειωμένα έσοδα και υψηλές ζημίες προ φόρων , ενώ κατά την 31 Δεκεμβρίου 2018 οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις της Εταιρείας και του Ομίλου υπολείπονταν κατά € 949 εκ. και €708 εκ. των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών τους , αντίστοιχα. Με βάση τις εκτιμήσεις της διοίκησης οι ανωτέρω συνθήκες οι οποίες αναμένεται να συνεχιστούν κατά τη διάρκεια των επομένων δώδεκα μηνών μεμονωμένα αλλά και στο σύνολό τους μαζί με άλλα θέματα όπως αυτά περιγράφονται στη σημείωση 3,1 υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας η οποία ενδεχομένως θα εγείρει σημαντική αμφιβολία σχετικά με τη δυνατότητα της Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Η γνώμη μας δεν τροποποιείται σε σχέση με το θέμα αυτό”.
Στις καταστάσεις της ΔΕΗ υπάρχει αντίστοιχη αναφορά όπου τονίζεται ότι η βάση της συνεχιζόμενης δραστηριότητας είναι ορθή, αφού έχουν εξασφαλιστεί δανειακά κεφάλαια και έχουν υπάρξει σημαντικές πηγές ρευστότητας (προπληρωμή κατανάλωσης Δημοσίου, μείωση έκπτωσης κλπ).
Ωστόσο και η διοίκηση της ΔΕΗ αναφέρει:
“Η εκτίμηση για συνέχιση ύπαρξης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων που υπερβαίνουν τις βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και η συνέχιση μειωμένων ταμειακών ροών από τη λειτουργία αφήνει λόγω της μη ύπαρξης μηχανισμών ανάκτησης κόστους, εκτεθειμένο τον όμιλο και την εταιρεία σε πιθανές σημαντικές αυξήσεις των διεθνών τιμών εκπομπών αερίων CO2 ή και ΟΤΣ κίνδυνοι οι οποίοι αν επέλθουν θα απαιτήσουν πρόσθετα μέτρα προκειμένου να αντιμετωπιστούν. Τα ανωτέρω δεδομένα υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας η οποία πρέπει να αρθεί με τη λήψη πρόσθετων μέτρων το συντομότερο”.
Τονίζεται τέλος ότι χθες τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων βρίσκονταν σε νέο υψηλό στα 27,38 ευρώ ο τόνος ενώ τα συμβόλαια παράδοσης Δεκεμβρίου ξεπέρασαν το φράγμα των 28 ευρώ στα 28,26 ευρώ ο τόνος.
Και σιγά σιγά φτάνουμε στο σημείο που από την αρχή ήθελαν οι ξένοι παρέα με τους αχυρανθρωπους της δήθεν Ελληνικής κυβέρνησης στην Αθήνα. Να βάλουν στο χέρι τα υδροηλεκτρικα και τα νερά της Ελλάδας. Λειτουργία με σχεδόν μηδενικό κόστος. Αυτό κυνηγούσαν από την αρχή και αυτό πρόκειται να πετύχουν με την ευγενική συνδρομή διοικησεων και κυβέρνησης.