Πώς κρατήθηκε «ζωντανό» το φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη, ισχύος 204 μεγαβάτ, που αγόρασαν τα ΕΛΠΕ από τη juwi – Το παρασκήνιο για το μεγαλύτερο έργο ΑΠΕ στην Ελλάδα

Πέραν όμως από τα ενδιαφέροντα νούμερα, το έργο αυτό έχει μια εξίσου ενδιαφέρουσα ιστορία.
Στην εκδήλωση που έλαβε χώρα σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών, πριν λίγες μέρες,  ο εκπρόσωπος της Γερμανικής εταιρείας Τάκης Σαρρής, θέλησε να ευχαριστήσει τον άνθρωπο που όπως είπε, ανέπτυξε και κράτησε ζωντανό το έργο, τον Βαγγέλη Ζαγοράκη.
Αναζητήσαμε τον κ Ζαγοράκη ο οποίος μας διηγήθηκε την πραγματικά πολυ ενδιαφέρουσα ιστορία του έργου.

Το έργο αρχικά αναπτύχθηκε από την Endergy μια εταιρεία ανάπτυξης έργων ΑΠΕ που ίδρυσαν το 2006 δύο καλοί φίλοι και συνεργάτες ο Βαγγέλης Ζαγοράκης και ο Δημήτρης (Μίμης) Μουρίκης που γνωρίστηκαν κατά την διάρκεια των μεταπτυχιακών τους σπουδών, στο ΕΜΠ το 1999. Πως ξεκίνησαν όμως τα πράγματα;

Η αμερικανική εμπλοκή

Πρώτος κύριος του έργου ήταν η Αμερικάνικη πολυεθνική εταιρεία SunEdison, η οποία το 2009 είχε έρθει σε επαφή με την κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου για την ανάπτυξη ενός κολοσσιαίου ΦΒ έργου 200MW εντός των εγκαταστάσεων του λιγνιτωρυχείου Πτολεμαϊδας. Αρχικά οι συζητήσεις πήγαιναν καλά και μάλιστα ο τότε πρωθυπουργός ανακοίνωσε το έργο στην ΔΕΘ. Όμως οι αντιδράσεις από το εσωτερικό της ΔΕΗ ήταν ισχυρές και καθώς δεν στερούνταν νομικού υποβάθρου, τελικά η ιδέα αυτής της συνεργασίας εγκαταλείφθηκε στα τέλη του 2010 από την πλευρά της κυβέρνησης. Όχι όμως και από την πλευρά της Αμερικάνικης εταιρείας η οποία είχε πειστεί από την δυναμική του έργου σε μια περιοχή με εξαιρετικές υποδομές δικτύου και με την μεταλιγνιτική εποχή της Δυτ. Μακεδονίας να είναι πια ορατή.
Έτσι το 2011 η SunEdison ανέθεσε στην Endergy την ανάπτυξη ενός ΦΒ έργου 200MW στην ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης. Πράγματι η Endergy με την βοήθεια του στενού συνεργάτη της, τοπογράφου Γ. Κάλφα, εντόπισε μια κατάλληλη έκταση 8.000στρ περίπου, 11χλμ δυτικά του λιγνιτωρυχείου Πτολεμαϊδας.

Η Αμερικάνικη εταιρεία επέμενε στον τεμαχισμό του έργου σε 18 τμήματα. Κάθε κομμάτι και μια διαφορετική εταιρεία, γεγονός που δυσχέραινε σημαντικά την αδειοδοτική πορεία του έργου. Παρόλα αυτά η εταιρεία των Β. Ζαγοράκη και Δ. Μουρίκη κατόρθωσε να λάβει όλες τις απαιτούμενες άδειες (Άδειες Παραγωγής, ΑΕΠΟ και Όρους Σύνδεσης) για όλες τις εταιρείες μέχρι το 2014. Η τελική ισχύς του έργου ήταν 204,3MW.

Όμως στα τέλη του 2014 είχαν αρχίσει οι κλυδωνισμοί στην Αμερικάνικη εταιρεία και το 2015 πέρασε σε καθεστώς αναδιάρθρωσης, εγκαταλείποντας πλήρως το υπό ανάπτυξη έργο στην Κοζάνη.

Την ίδια περίοδο τα ΑΠΕ στην Ελλάδα και ειδικότερα τα ΦΒ περνούσαν ίσως την πιο σκοτεινή εποχή τους από το 2006, με πρακτικά μηδενικές νέες εγκαταστάσεις και με το New Deal να έχει καταρρακώσει την όποια εμπιστοσύνη των επενδυτών που ούτως ή άλλως δεν είχαν πλέον κανένα κίνητρο για νέες επενδύσεις ειδικά σε ΦΒ. Δεν θα ήταν υπερβολή, όπως παρατηρούν πολλοί του χώρου, ότι δεν συνέβαινε τίποτα στην Ελλάδα αναφορικά με τα ΦΒ εκείνη την περίοδο.

Μια τολμηρή απόφαση

Από τα τέλη του 2015 όμως, ο Βαγγέλης Ζαγοράκης άρχισε να κλίνει σε μια φαινομενικά «τρελή» ιδέα. Μη θέλοντας να εγκαταλείψει σε βέβαιο θάνατο (λόγω της επικείμενης λήξης της ισχύος των αδειών), ένα τόσο σημαντικό έργο το οποίο η εταιρεία του είχε δημιουργήσει από το μηδέν, σκεφτόταν να πάρει αυτός τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις του έργου και να το κρατήσει ζωντανό μέχρι να βρεί κάποιον δυνατό επενδυτή που θα το υλοποιούσε. Από την μια πλευρά γνώριζε από πρώτο χέρι την πραγματική αξία του έργου και την δυναμική του και από την άλλη αισθανόταν ότι η Ελλάδα, δεν θα μπορούσε να πορεύεται για πολύ καιρό ακόμα, αντίθετα με την λογική που πλέον είχε γίνει παγκόσμιος μονόδρομος και που δεν ήταν άλλη από την εκθετική ανάπτυξη των ΑΠΕ.

Πράγματι λοιπόν ήρθε σε διαπραγματεύσεις με την υπό αναδιάρθρωση πια Αμερικάνικη εταιρεία και κατέληξαν σε συμφωνία, η οποία εν τέλει εγκρίθηκε και από το πτωχευτικό δικαστήριο της Ν. Υορκης.

Ο Βαγγέλης Ζαγοράκης πήρε τα δικαιώματα του έργου μέσω εταιρείας του και ήρθε σε επαφή με αρκετούς παίκτες της ενεργειακης αγοράς, εγχώριους και μη, για την μεταβίβαση του έργου που έπρεπε να λάβει χώρα πριν να λήξει η ισχύς των αδειών του. Η συντριπτική πλειοψηφία των συνομιλητών του, έδειχναν πως δεν μπορούσαν να διακρίνουν την αξία του έργου. Ακόμα και μετά τον πιλοτικό διαγωνισμό της ΡΑΕ που έδωσε μια μικρή ανάσα στην αγορά, το συγκεκριμένο έργο είτε δεν γινόταν πλήρως αντιληπτό, είτε φόβιζε εξαιτίας του μεγέθους του.

Εν τέλει όμως στα τέλη του 2016 παρουσίασε το έργο στον Διευθύνοντα Σύμβουλο της juwi Ελλάδας Τάκη Σαρρή και αμέσως αντιλήφθηκε ότι βρήκε έναν ειλικρινή συνομιλιτή που εκτιμούσε την αξία του έργου και την προοπτική του, όπως αναφέρεται σχετικά από τον ίδιο το  κ. Ζαγοράκη.

Ήταν φανερό ότι θα μπορούσαν να μοιραστούν το ίδιο όραμα. Οι διαπραγματεύσεις ήταν επίμονες και επίπονες αλλά υπήρχε η θέληση και από τις δύο πλευρές να ολοκληρωθεί η συμφωνία και να κρατηθεί το έργο ζωντανό. Η τελική συμφωνία υπογράφτηκε το Δεκέμβριο του 2017, ενώ το τέλος για την διατήρηση των αδειών (κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ) έληγε έναν μήνα αργότερα τον Ιανουάριο του 2018 και πληρώθηκε εξ ολοκλήρου από την juwi.

Νέα σχέδια και επενδύσεις

Ρωτήσαμε τον Βαγγέλη Ζαγοράκη πως συνεχίζει τη δική του πορεία. Μας λέει ότι έχει σε ανάπτυξη πάνω από 1200MW νέων φωτοβολταϊκών έργων για την juwi και άλλη μια γερμανική εταιρεία, ενώ σε αρκετά από αυτά τα έργα συμμετέχει και ο ίδιος.
Παράλληλα, ακολουθώντας άλλη μια “τρελή” ιδέα, έχει ιδρύσει την MPLE water airports και έχει ήδη κατασκευάσει το πρώτο υδατοδρόμιο στο Αιγαίο, στο νησί της Πάτμου. Ενώ σειρά για την MPLE έχουν τα υδατοδρόμια Σκοπέλου, Αλοννήσου και Τήνου. Όπως φαίνεται, η επιμονή και η πίστη στο σχέδιο, δεν αποκλείεται να φέρουν και το πολυθρύλητο σχέδιο για τα υδροπλάνα σε φάση υλοποίησης.