Διευθυντής Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης: “Μια δημοτική αρχή, κ. Δήμαρχε, δεν εκπροσωπεί μόνο τον εαυτό της. Δεν μπορεί να αποφασίζει εν κενώ. Είναι κομμάτι μιας ιστορίας και μιας συνέχειας”

Κ. Δήμαρχε Κοζάνης

Τον Ιούνιο του 2017, μετά από ένα μακρύ διάστημα διαβουλεύσεων μεταξύ του Δήμου Κοζάνης και των Δομών που στεγάζονταν στο κτίριο επί της οδού Αιανής 1, δηλ. του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου, του ΚΕΚΑ ΑμεΑ και του ΚΔΑΠμεΑ, αποφασίστηκε ομόφωνα να ξεκινήσει άμεσα η ανακαίνιση του εν λόγω κτιρίου. Επιπρόσθετα, η αλλαγή της εσωτερικής διαρρύθμισης του, ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει αξιοπρεπώς στο εξής, τις δύο από τις τρεις δομές (Ε.Δ.Σ. και ΚΕΚΑ ΑμεΑ). Η Τρίτη δομή (ΚΔΑΠμεΑ), αποφασίστηκε να συνεχίσει τη λειτουργία της σε άλλο χώρο, ο οποίος και θα αναζητούνταν άμεσα.

Η απόφαση που αφορούσε στην παραμονή των δύο εκ των τριών δομών στο παρόν κτίριο υποδείχθηκε από την άμεση ανάγκη, καταρχάς, να αποσυμφορηθεί ο χώρος. Οι τρεις δομές ήταν πολλές σε σχέση με το μέγεθος του κτιρίου, γεγονός που δημιουργούσε σημαντικά προβλήματα, τόσο λειτουργικά όσο και ζητήματα ασφάλειας.

Στο σημείο αυτό ίσως κάποιος εύλογα να αναρωτηθεί. Γιατί και με ποιο κριτήριο επιλέχθηκε να φύγει το ΚΔΑΠμεΑ και να παραμείνουν οι άλλες δύο δομές; Δεν θα ήταν πιο συνετό στο κτίριο να παραμείνουν οι δομές του Δήμου και να αποχωρήσει το Ε.Δ.Σ., το οποίο και διαφοροποιείται από τις άλλες δύο;

– Καταρχάς, το Ε.Δ.Σ. είναι μια δομή της Α/θμιας Εκπαίδευσης, του Υπουργείου Παιδείας, πράγμα που σημαίνει ότι η φοίτηση των μαθητών σ’ αυτό είναι υποχρεωτική – όπως εξάλλου και στα υπόλοιπα σχολεία γενικής αγωγής, που απευθύνονται σε μαθητές αυτής της βαθμίδας εκπαίδευσης. Ως εκ τούτου, θα έπρεπε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του. Βέβαια θα μπορούσε να μεταφερθεί σ’ έναν άλλο χώρο στην πόλη της Κοζάνης, που να πληροί τις προϋποθέσεις, και να συνεχίσει εκεί τη λειτουργία του – έως ότου εισακουστεί και υλοποιηθεί το πάγιο αίτημα μας για την ανέγερση νέου σχολικού κτιρίου. Δυστυχώς, παρά τις κοπιώδεις προσπάθειες, όλο αυτό το διάστημα, δεν βρέθηκε μέσα στη πόλη ο κατάλληλος χώρος.

– Επιπρόσθετα, το ΚΕΚΑ ΑμεΑ και το ΚΔΑΠμεΑ είναι δομές που απευθύνονται σε ενήλικες. Οι υπηρεσίες που παρέχουν οι εν λόγω δομές είναι συναφείς, αν δεν επικαλύπτονται. Το ίδιο και οι χρήστες τους. Θα ήταν λοιπόν πιο λογικό να γίνει προσπάθεια ανεύρεσης χώρου για μια από τις δύο δομές. Εξάλλου, σε περίπτωση που δεν βρισκόταν το κατάλληλο κτίριο θα μπορούσαν να μοιραστούν στο εξής τον ίδιο χώρο στο ανακαινισμένο κτίριο επί της οδού Αιανής, προσαρμόζοντας, τα ωράρια λειτουργίας τους, σε δύο βάρδιες πρωί – απόγευμα. Διευρύνοντας μ’ αυτό τον τρόπο και τον ημερήσιο χρόνο λειτουργίας τους προς όφελος των χρηστών τους.

Για το διάστημα που θα γινόταν η ανακαίνιση και για την διευκόλυνση των εργολαβικών συνεργείων, αποφασίστηκε το Ε.Δ.Σ. να μεταφερθεί προσωρινά στον Τετράλοφο Κοζάνης, στο πρώην κτίριο φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών, αφού δεν βρέθηκε (αν και όπως ήδη αναφέρθηκε, αναζητήθηκε), άλλος χώρος μέσα στην πόλη, ή πλησιέστερα, που να πληροί κάποιες έστω και από τις στοιχειώδης προδιαγραφές για την λειτουργία ενός Ειδικού Σχολείου.

Δυστυχώς, από την πρώτη στιγμή υπήρξε μια μικρή στην αρχή, μεγαλύτερη στη συνέχεια καθυστέρηση στην πορεία του έργου. Μάλιστα, κάποια στιγμή οι εργασίες σταμάτησαν. Η τότε δημοτική αρχή (η οποία θα πρέπει να αναλάβει τις δικές της ευθύνες), μας καθησύχασε ότι η διακοπή θα ήταν προσωρινή, μας διαβεβαίωσε για τη συνέχιση των εργασιών και για την προσήλωση της στο αρχικό σχέδιο και στην ολοκλήρωση του.

Μετά τις εκλογές του καλοκαιριού και την ανάδειξη της νέας δημοτικής αρχής, ως οφείλαμε, επιδιώξαμε μια συνάντηση μαζί σας, ως νέου επικεφαλή του Δήμου, ώστε να αναδείξουμε το θέμα των χρονοδιαγραμμάτων (ήδη διανύουμε το δεύτερο χρόνο παραμονής στον Τετράλοφο – το αρχικό σχέδιο προέβλεπε ένα), και των προβλημάτων που προκαλεί η συνέχιση της παραμονής του σχολείου μας μακριά από την πόλη.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ξεκαθαρίσω το εξής: Η όποια ένστασή μας σε σχέση με την συνέχιση της παραμονής μας στον Τετράλοφο, σε καμιά περίπτωση δεν έχει να κάνει, με τον τόπο και τους ανθρώπους του, οι οποίοι μας αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή και εμάς και τους μαθητές μας και τους οποίους ευχαριστούμε θερμά μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας.

Μια δομή ειδικής αγωγής όμως, εν προκειμένω το Ε.Δ.Σ.Κοζάνης, δεν μπορεί να βρίσκεται, έστω και χωροταξιακά, έξω από τον ιστό της εκπαιδευτικής κοινότητας. Εάν θέλουμε ένα ανοιχτό σχολείο που δίνει ευκαιρίες ένταξης και ενσωμάτωσης στους μαθητές του και δεν γίνεται χώρος απομόνωσης, αποκλεισμού και περιθωριοποίησης. Πόσο μάλλον όταν αναφερόμαστε σε δομές ειδικής αγωγής όπου τα ζητήματα ενσωμάτωσης και κοινωνικοποίησης βρίσκονται πολύ υψηλά στην εκπαιδευτική ατζέντα (ενταξιακά προγράμματα συν-εκπαίδευσης με όμορα σχολεία γενικής αγωγής, ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων με τη συμμετοχή στα κοινωνικά δρώμενα, και πολλά άλλα).

Βέβαια, τα προβλήματα δεν περιορίζονται σε αμιγώς μόνο «εκπαιδευτικά» ζητήματα. Το συγκεκριμένο κτίριο στο οποίο στεγαζόμαστε (παρά τις – σε γενικές γραμμές – καλές υποδομές του), έχει κακές υποδομές θέρμανσης, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία το χειμώνα να είναι αρκετά χαμηλή, γεγονός που δεν δημιουργεί τις ιδανικότερες συνθήκες για τη λειτουργία ενός σχολείου.

Επιπλέον, λόγω της μακρινής απόστασης του από την πόλη η καθημερινή μετακίνηση των μαθητών και ειδικά αυτών που έρχονται από μακριά (Σιάτιστα, Νεάπολη, Σέρβια), γίνεται ιδιαίτερα κουραστική, επίπονη και ενίοτε επικίνδυνη.

Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί επίσης και το γεγονός, ότι το σχολείο βρίσκεται σε απόσταση σχεδόν 25 χιλιομέτρων από το πλησιέστερο Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας. Γεγονός που θα πρέπει να μας ανησυχεί και να μας προβληματίζει ιδιαίτερα ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότεροι από τους μαθητές μας αντιμετωπίζουν πολυαναπηρίες, καθώς και πολλαπλά προβλήματα υγείας.

Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες μας να επικοινωνήσουμε μαζί σας έτσι ώστε να σας μεταφέρουμε τους προβληματισμούς μας και τις ανησυχίες μας, καθώς επίσης και να ενημερωθούμε για τις δικές σας προθέσεις, αυτό δεν κατέστη εφικτό. Δυστυχώς, όχι μόνο δεν πήραμε ούτε μια απάντηση στα αλλεπάλληλα αιτήματά μας (επίσημα, ανεπίσημα), αλλά αντιθέτως εισπράξαμε μια έντονη αδιαφορία και απαξίωση.

Κρίνοντας, λοιπόν, από την μέχρι τώρα στάση σας, αλλά και από κάποιες δηλώσεις άμεσων συνεργατών σας στο Δήμο, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι οι δικές σας αποφάσεις διαφοροποιούνται ως προς αυτές που πάρθηκαν και δρομολογήθηκαν για την υλοποίηση του έργου. Με λίγα λόγια μιλάμε για μια ολική ανατροπή των έως τώρα δεδομένων! Και όλα αυτά χωρίς καμιά προηγούμενη διαβούλευση, δίχως καμιά απολύτως ενημέρωση των άμεσα εμπλεκόμενων φορέων!

Μια δημοτική αρχή, όμως, κ. Δήμαρχε, δεν εκπροσωπεί μόνο τον εαυτό της. Δεν μπορεί να αποφασίζει εν κενώ. Είναι κομμάτι μιας ιστορίας και μιας συνέχειας. Την οποία οφείλει να σεβαστεί και να διασφαλίσει. Διαφορετικά, τίθεται εν αμφιβόλω το κύρος, οι προθέσεις και η αξιοπιστία της.

Μα πάνω απ’ όλα θα πρέπει να σεβαστεί τους ίδιους τους ανθρώπους και τους αγώνες τους. Τον γονιό που καθημερινά αγωνιά όλα αυτά τα χρόνια για την εκπαίδευση του παιδιού του. Τον μαθητή ΑμεΑ και το θεμελιώδες δικαίωμα του για μια ισότιμη και αξιοπρεπή εκπαίδευση. Το δικαίωμα του εργαζόμενου για αξιοπρεπείς συνθήκες δουλειάς.

Εμείς ως Ε.Δ.Σ. ήμασταν οι μόνοι που δείξαμε απόλυτη συνέπεια στη συμφωνία αυτή. Όχι με λόγια, αλλά με έργα. Που σεβαστήκαμε τους συνομιλητές μας. Τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις μας. Που «ξεβολευτήκαμε», παίρνοντας δύσκολες και κάποιες φορές επώδυνες αποφάσεις, προκειμένου να δοθεί μια λύση στο τεράστιο πρόβλημα στέγασης που αντιμετωπίζουμε από την ίδρυση μας.

Γι’ αυτό και απαιτούμε τον ίδιο σεβασμό, απ’ όλους τους υπόλοιπους συνομιλητές μας, το ίδιο αίσθημα ευθύνης και την ίδια συνέπεια στις δικές τους υποχρεώσεις και δεσμεύσεις.

κ. Δήμαρχε,

Όταν το 2017 τέθηκε στο τραπέζι το θέμα της στέγασης του Ε.Δ.Σ. και δρομολογήθηκαν όλες αυτές οι εξελίξεις, δεν σας κρύβω ότι, παρά την απογοήτευση από παρόμοιες προσπάθειες στο παρελθόν που δυστυχώς δεν ευοδώθηκαν, γεννήθηκε για πρώτη φορά, μετά από πολύ καιρό μέσα μου, μια κρυφή ελπίδα ότι το μέλλον μπορεί να είναι καλύτερο. Έκτοτε κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι. Ήδη διανύουμε τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας μας στο πρώην κέντρο κακοποιημένων γυναικών στον Τετράλοφο Κοζάνης, τα έργα ανακαίνισης του κτιρίου επί της οδού Αιανής 1 έχουν σταματήσει, δεν υπάρχει καμία απολύτως μέριμνα για την ανέγερση νέου σχολικού κτιρίου, ο Δήμος φαίνεται να αξιολογεί το όλο ζήτημα ως ήσσονος σημασίας και το μέλλον δυστυχώς προδιαγράφεται το ίδιο αβέβαιο.

Όπως, λοιπόν, αντιλαμβάνεστε ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι!

Γι’ αυτό και σας καλώ δημόσια να πάρετε θέση στα ζητήματα που σας κοινοποιώ μ’ αυτήν μου την επιστολή (δυστυχώς, όπως ήδη ανέφερα, ήταν ο μόνος τρόπος αφού κάθε άλλη προσπάθεια έπεσε στο κενό), να αναλάβετε τις όποιες ευθύνες σας αναλογούν και να δώσετε επιτέλους μια λύση στο χρόνιο πρόβλημα στέγασης του Ε.Δ.Σ. Κοζάνης. Ένα πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζει μόνο το σχολείο μας, αλλά δυστυχώς οι περισσότερες, αν όχι όλες οι δομές ειδικής αγωγής της πόλης μας (σε αντίθεση με τους περισσότερους Δήμους της περιφέρειας μας οι οποίοι έχουν καταφέρει να αντιμετωπίσουν επιτυχώς ή και να επιλύσουν, προ πολλού, παρόμοια ζητήματα). Κάτι που θα πρέπει να μας προβληματίσει όλους μας ιδιαίτερα σε σχέση, αφενός με την κοινωνική πολιτική απέναντι στα ΑμεΑ και την εκπαίδευσή τους που διαχρονικά ασκεί ο Δήμος Κοζάνης, αφετέρου με την κουλτούρα γενικότερα της τοπικής κοινωνίας απέναντι στα άτομα αυτά.

Τέλος, εύχομαι η επιστολή μου αυτή, να γίνει αφορμή ώστε να ξεκινήσει ένας δημόσιος διάλογος για την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των προτεραιοτήτων και των αναγκών της τοπικής κοινωνίας, γιατί καλά και χρήσιμα τα μεγάλα και τρανά (βλ. πανεπιστήμιο, κ.α.), αλλά καλώς ή κακώς ο πολιτισμός μιας κοινωνίας φαίνεται και από τη στάση της και την ευαισθησία της στις ευπαθείς και μειονεκτούσες ομάδες, όταν έρχεται η ώρα να ιεραρχήσει και να δρομολογήσει τις βασικές της προτεραιότητες.

Μανώλης Δάλας

Δ/ντής του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης