Εδώ και καιρό σκεφτόμουν να κάνω μια αναφορά στους δρομείς της ευρύτερης περιοχής της Κοζάνης, που λαμβάνουν μέρος σε αγώνες δρόμου μεγάλων αποστάσεων και συγκεκριμένα στον μαραθώνιο. Αιτία είναι η τεράστια απήχηση που έχει στη ζωή πολλών συμπολιτών μας, η ενασχόληση με διάφορες μορφές άσκησης και ιδιαίτερα με το μαζικότερο άθλημα όλων, το τρέξιμο. Πριν από το 2008, αν κάποιος έτρεχε στο γήπεδο, στον Άη Λια ή στο Κουρί και δεν ήταν δρομέας αθλητικού συλλόγου, χαρακτηρίζονταν τουλάχιστον γραφικός, αν όχι μουρλός, εφόσον δεν αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα υγείας. Τα ονόματα Κρικέλης, Ζιάρας και Φιλημέγκας ήταν άγνωστα στο πλήθος. Εκείνη τη χρονιά-σταθμό, έγινε η σύσταση του Συλλόγου Δρομέων Υγείας Κοζάνης κι άλλαξε το κλίμα στην περιοχή, εναρμονιζόμενο με τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν στην υπόλοιπη χώρα, όπου μια καινούργια μόδα, το δρομικό κίνημα, έκανε δυναμικά την εμφάνισή του.
Λίγοι δρομείς έκαναν την αρχή και με απίστευτο ενθουσιασμό παρότρυναν ολοένα και περισσότερους σε έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Άνθρωποι όλων των κοινωνικών ομάδων, ηλικιακά ευρισκόμενοι είτε στην αυγή της ωριμότητάς τους, είτε αργότερα, αναζητούσαν μια διαφορετική ενασχόληση. Διάφοροι λόγοι, όπως να ανακαλύψουν οι ασκούμενοι τα σωματικά, ψυχικά και πνευματικά όριά τους, να βελτιώσουν την φυσική τους κατάσταση, το βάρος τους και την εξωτερική εμφάνισή τους, να ξεφύγουν από την πιθανώς ανιαρή καθημερινότητά τους, τα όποια προβλήματα τους απασχολούσαν αλλά και να σταματήσουν βλαβερές συνήθειες κι έξεις, τους ενέταξαν στον χώρο. Σαφώς κι υπάρχουν πάμπολλες αθλητικές δραστηριότητες. Το τρέξιμο φαίνεται όμως πως είναι το πιο εύκολο κι αυτό το κάνει εξαιρετικά ελκυστικό και δημοφιλές στο ευρύ κοινό. Οι δρομείς λοιπόν χωρίστηκαν σε 3 μεγάλες κατηγορίες που λειτουργούν όμως ως συγκοινωνούντα δοχεία κι όχι διαχωριστικά. Αυτούς που συμμετέχουν στους λαϊκούς αγώνες στην άσφαλτο, αυτούς που τρέχουν στα βουνά κι αυτούς που λαμβάνουν μέρος σε υπεραποστάσεις. Θα σταθώ λόγω της επικαιρότητας στους αγώνες της ασφάλτου και συγκεκριμένα στον μαραθώνιο δρόμο. Θα αποφύγω τις αναφορές στις μικρότερες αποστάσεις κι ας με συγχωρέσουν οι φίλοι δρομείς που έχουν κατακτήσει πολλές φορές θέσεις στα βάθρα των νικητών λαϊκών αγώνων. Με τα παραπάνω δεδομένα ξεκίνησε η νέα φουρνιά ερασιτεχνών μαραθωνοδρόμων.
Στην αρχή αυτό που τους απασχολούσε ήταν απλώς να τερματίσουν και να κρεμάσουν στο στήθος τους το μετάλλιο της συμμετοχής. Αυτό ισχύει ακόμη και τώρα για την πλειοψηφία κι ορθώς συμβαίνει. Κάποιοι λίγοι όμως, που η συνεχής ενασχόλησή τους με αυτή τη δραστηριότητα, οι συνεχείς προσαρμογές του σώματος με την πάροδο του χρόνου επέφεραν βελτίωση της φυσικής κι αγωνιστικής τους κατάστασής, όπως επίσης η συχνή παρουσία τους σε αγώνες, άρχισαν να μπαίνουν στη διαδικασία της στοχοποίησης χρόνων κι επίτευξης επιδόσεων. Τότε έκαναν την εμφάνισή τους και τα πρώτα τεχνικά ρούχα, τα χρονόμετρα με GPS, προπονητές και προπονητικά προγράμματα, τζελάκια και συμπληρώματα διατροφής, καθώς και προγράμματα διατροφής από διατροφολόγους και κάθετί που θα καλυτέρευε τις επιδόσεις τους. Φτάσαμε έτσι λοιπόν αισίως στο 2014. Ήταν η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που ερασιτέχνες δρομείς της περιοχής τόλμησαν να ονειρευτούν και να στοχεύσουν στο σπάσιμο του τρίωρου. Το τρίωρο αν και είναι ένας απλός αριθμός για τους αδαείς, εντούτοις έχει μια διαφορετική βαρύτητα για τους μαραθωνοδρόμους, ειδικά στη χώρα μας. Όποιος άνδρας το καταρρίπτει εντάσσεται στη λίστα των καλύτερων της χώρας για εκείνη τη χρονιά. Στις γυναίκες το όριο αυτό είναι οι τέσσερις ώρες μιας και μόνο ελάχιστες δρομείς, οι πρωταγωνίστριες των πανελληνίων πρωταθλημάτων, επιτυγχάνουν επιδόσεις κάτω των τριών ωρών.
Το 2014 λοιπόν στη Θεσσαλονίκη, ο Αλέκος Σιαμόγλου το άγγιξε με επίδοση 3:04 και ο Κώστας Κουτζιακουτζίδης τον οποίο εντάσσω στην κατηγορία αν και δεν είναι μέλος του ΣΔΥ Κοζάνης αλλά κατάγεται από την περιοχή, έκανε 3:03. Το κλίμα όμως είχε αλλάξει κι από το Παρίσι μια εβδομάδα αργότερα είχαμε τα πρώτα χαρμόσυνα αποτελέσματα. Ο Νίκος Νεοφώτιστος πέτυχε 2:57 ανοίγοντας το δρόμο στους υπόλοιπους. Την επόμενη χρονιά ο Νίκος το επανέλαβε πετυχαίνοντας ένα εκπληκτικό για τα δεδομένα ερασιτέχνη δρομέα 2:46 και πάλι στο Παρίσι. Πιο πολύ απ΄όλους φάνηκε να πεισμώνουν οι Μπάμπης Πασσαλίδης, ο οποίος για ελάχιστα δευτερόλεπτα μένει εκτός λίστας σε αντίθεση με τον Κώστα Κουτζιακουτζίδη που κατορθώνει επίδοση 2:58. Ίσως ζηλεύοντας τη δόξα του Νίκου αλλά και των συναθλητριών της, με ανταγωνιστικό πνεύμα, αυτοπεποίθηση και δυναμισμό, η Μαρία Μπρέτσα το 2015 το επιτυγχάνει στις γυναίκες δύο φορές με 3:59 στη Θεσσαλονίκη και 3:58 στην Αθήνα. Πραγματικό επίτευγμα και αποτέλεσμα σκληρής προετοιμασίας, αν αναλογιστούμε πως δεν ήταν αθλήτρια προηγουμένως και η ενασχόλησή της με τους αγώνες είχε ξεκινήσει μόλις το 2013. Τη χρονιά αυτή σαν βόμβα πέφτει στην περιοχή το όνομα ενός επαναπατρισθέντα από τη Γερμανία, Παύλου Ασλανίδη, ο οποίος χωρίς καμία καθοδήγηση πέτυχε το 2000 στο Βερολίνο επίδοση 2:37 που τον έχει κατατάξει στους διακόσιους καλύτερους μαραθωνοδρόμους της Ελλάδας όλων των εποχών! Ακολουθεί το 2016 ο Μπάμπης Πασσαλίδης με διπλό σπάσιμο τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη με επιδόσεις 2:55 και 2:56 αντίστοιχα, κάτι που το επιτύγχανε ερασιτέχνης δρομέας για πρώτη φορά στην περιοχή μας τα τελευταία χρόνια. Ο Παύλος Ασλανίδης καταφέρνει να επιτύχει 3:02 και χάνει για πολύ λίγο το τρίωρο δείχνοντας όμως πως είχε επιστρέψει δυναμικά. Καλύτερος όλων όμως ο Νεοφώτιστος που τρέχει για τρίτη φορά στο Παρίσι και συντρίβει την προηγούμενη επίδοση με χρόνο 2:41. Για να αντιληφθούμε το κατόρθωμα να επισημάνω πως ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Εθνικής μας ομάδας στο Ρίο ήταν πιο γρήγορος από το Νίκο περίπου δυο λεπτά, δηλαδή αν έτρεχαν παρέα δεν θα απείχαν περισσότερο από 500 μ. περίπου. Χωρίς επαναλαμβάνω να αναφερθώ ονομαστικά σε πλειάδα δρομέων που έχουν εξαιρετικές επιδόσεις και κατατάξεις στους αγώνες στα βουνά, είτε σε ορεινούς μαραθώνιους, είτε σε μικρότερες ή και μεγαλύτερες αποστάσεις, θεωρώ χρέος μου να μνημονεύσω τη Γεωργία τη Μήτσιου που τερμάτισε πρώτη Ελληνίδα στον επίπονο υπεμαραθώνιο Σπάρταθλο 2016. Το 2017 ξεκίνησε με εξαιρετικούς οιωνούς. Σε αγώνα 42.460 μ. κι όχι 42.195 ο Μπάμπης Πασσαλίδης κατεβαίνει στο 2:49, ο Αντώνης Νήτσιος έκανε 3:01, ο Θανάσης ο Σκόρδας στο Ρόττερνταμ 3:04, ενώ ο Τάσος Ροβυθάκης χρίζεται ο 4ος δρομέας της περιοχής μας που σπάει το τρίωρο. Κι υπάρχουν επιπλέον άλλοι πέντε δρομείς μαζί με τους προαναφερθέντες με επιδόσεις από το 3:10 περίπου και κάτω που έχουν θέσει κι αυτοί με τη σειρά τους υποψηφιότητα να ενταχθούν στη λίστα των καλύτερων. Αν θα το καταφέρουν εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, αλλά είναι στο χέρι τους.
Πάντως η ανάπτυξη του αθλήματος στην περιοχή δεν είναι καθόλου άσχετη με την κατάκτηση του πανελληνίου πρωταθλήματος μαραθωνίου δρόμου το 2010 και το 2012 από τον συντοπίτη μας Μιχάλη Παρμάκη που επέστρεψε στις νίκες φέτος στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος έδειξε πως οι δύσκολες συνθήκες τόσο από άποψη εγκαταστάσεων όσο κι από πλευράς καιρού δεν αποτελούν τροχοπέδη, αν υπερέχουν η επιθυμία, η κατάλληλη προετοιμασία και η σωστή εκγύμναση. Το μόνο σίγουρο είναι πως η βελτίωση των δρομέων είναι εντυπωσιακή και σύντομα θα υπάρξουν και νέες επιτυχίες. Συνάμα η ένταξη πλειάδας αθλουμένων που απλά τρέχουν για την ευεξία και την προσωπική τους ικανοποίηση, μόνο καλό θα επιφέρει στο κοινωνικό σύνολο. Χωρίς μάλιστα να συμπεριλάβω όσους ασκούνται και σε άλλες πιο ήπιες ή διαφορετικού αντικειμένου δραστηριότητες. Μια τέτοια στάση ζωής είναι βέβαιο πως αποτελεί καταλύτη στην αλλαγή νοοτροπίας. Κι ο Λασσάνειος δρόμος που θα πραγματοποιηθεί στην Κοζάνη στις 22-4 έχει κι αυτή την οπτική. Της προσέλκυσης και της παρότρυνσης των φίλων μας να δοκιμάσουν να τρέξουν και να διασκεδάσουν αθλούμενοι, επενδύοντας έμμεσα στο μέλλον. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί» έλεγαν οι σοφοί αρχαίοι ημών πρόγονοι και να που έφτασε το πλήρωμα του χρόνου να τους μιμηθούμε. Και τα θετικά αποτελέσματα, ας έχουμε υπομονή, αργά ή γρήγορα θα φανούν.
