Επιστολή του Χρήστου Παπαγεωργίου, τ. Δ/ντη ΛΚΔΜ/ΔΕΗ, δημότη Δήμου Σερβίων, προς τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Σερβίων, ενόψει της σημερινής συνεδρίασης του Δ.Σ. με θέμα «Συζήτηση για τη δημιουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής Αμιάντου (ΧΥΤΑΜ)»

ΠΡΟΣ: Τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Σερβίων κ. Μπουκουβάλα Νικ.

ΚΟΙΝ/ΣΗ: -Δήμαρχο Σερβίων κ. Ελευθερίου Χρ.

  Αξιότιμε κ. πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου Σερβίων

Ενόψει της συζήτησης στο Δ.Σ. του Δήμου Σερβίων στις 13/01/2021 για τη δημιουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής Αμιάντου (ΧΥΤΑΜ) επιτρέψτε μου να σας κοινοποιήσω τις απόψεις μου, ως δημότη του Δήμου Σερβίων.

Ειδικότερα, σε ανάρτησή του στο διαδίκτυο με ημερομηνία 23/10/2020 και θέμα «Προτάσεις για ανάπτυξη του Δήμου Σερβίων», οκ. Κων/νος Γρίβας, Πολ. Μηχ/κος, Αν. Διευθυντής της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, αναφέρεται και στη δυνατότητα εγκατάστασης ΧΥΤΑΜ για την εξυπηρέτηση των αναγκών όλης της χώρας, δηλ. τη μεταφορά και ενταφιασμό των αμιαντούχων απορριμμάτων στο χώρο εξόρυξης του μεταλλείου αμιάντου της πρώην ΜΑΒΕ ΑΕ στο Ζιδάνι Κοζάνης με την ακόλουθη επακριβώς διατύπωση:

..« Στην περιοχή των ΜΑΒΕ υπάρχει ανοικτή επιφανειακή εξόρυξη μεγάλου μεγέθους, που είναι γεμάτη με νερό, το οποίο περιέχει υψηλές ποσότητες αιωρούμενων σωματιδίων αμιάντου αλλά και λάσπη αμιάντου στον πυθμένα της. Εφ όσον είναι δυνατή η πλήρης κατακράτηση των σωματιδίων αυτών, μπορεί να γίνει η μετάγγιση του νερού στη λίμνη Ιλαρίωνα και η «λάσπη» μαζί με τα σωματίδια να ενταφιασθεί στην περιοχή. Η περιοχή της εξόρυξης διασφαλίζει την πλήρη στεγανότητα, αφού τα περιβάλλοντα πετρώματα είναι υδατοστεγή αδιαπέραστα και ως εκ τούτου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εναπόθεση στερεών προϊόντων αμιάντου υπό τις εξής αναγκαίες προϋποθέσεις :»…

Η άποψη του κ. Γρίβα, ότι «η περιοχή της εξόρυξης διασφαλίζει την πλήρη στεγανότητα, αφού τα περιβάλλοντα πετρώματα είναι υδατοστεγή αδιαπέραστα», είναι κατά τη γνώμη μου έωλη, αναληθής και τελικά παραπλανητική για τους ακόλουθους λόγους

1) Τα περιβάλλοντα πετρώματα των τελικών πλευρικών πρανών του μεταλλείου είναι σερπεντινίτες, δηλ. απόλυτα εξαλλοιωμένα υπερβασικά πετρώματα του ευρύτερου γεωλογικού συμπλέγματος του Βούρινου, εμφανίζουν δε δευτερογενές πορώδες και είναι υδροπερατά. Είναι, εξάλλου, γνωστές οι διάφορες πηγές νερού πριν ακόμη τη διάνοιξη του μεταλλείου στην εγγύς περιοχή, όπως π.χ. στη θέση «Παλιομονάστηρο», ανατολικά και σε απόσταση ~500μ.από τη μονή Ζιδανίου, πράγμα που μπορείτε να το διαπιστώσετε απευθυνόμενος σε κατοίκους του Μικροβάλτου που γεννήθηκαν πριν το 1975, κι όχι μόνο.

2) Κατά τη λειτουργία του μεταλλείου (1979-2000) και ιδιαίτερα κατά τη σταδιακή εκβάθυνσή του ήταν συνεχής η εισροή νερών στο χώρο εκσκαφής μέσω των πετρωμάτων των πλευρικών πρανών που οδήγησε στη μόνιμη εγκατάσταση αντλιών για την απομάκρυνση των νερών ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής και αποδοτική λειτουργία του διατρητικού, εκσκαπτικού, φορτωτικού και μεταφορικού εξοπλισμού της επιχείρησης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, των θερινών μηνών μη εξαιρουμένων. Κι αυτό μπορείτε να το διαπιστώσετε, κ. πρόεδρε, απευθυνόμενος σε πρώην εργαζόμενους στο μεταλλείο αμιάντου της ΜΑΒΕ ΑΕ.

3) Με την όρυξη των διατρημάτων συχνά εμφανίζονταν νερά που οδηγούσαν στην αναγκαστική πρόσθετη χρήση της υδατοανθεκτικής εκρηκτικής ύλης ζελατινοδυναμίτιδα σε υδατοστεγανή συσκευασία, επιπλέον της βασικής χύδην εκρηκτικής ύλης ΑΝΦΟ, για την εκτέλεση των ανατινάξεων, απαραίτητων για την εξόρυξη του σερπεντινίτη. Αυτό, επίσης, μπορεί να το διαπιστώσει οποιοσδήποτε συζητώντας με τους τέως εργαζόμενους στο μεταλλείο και ιδιαίτερα στη δραστηριότητα των διατρήσεων – ανατινάξεων.

4) Στην πολύμηνη διακοπή λειτουργίας του μεταλλείου το 1992 σημειώθηκε μεγάλη εισροή νερών στο χώρο εκσκαφής, γεγονός επιβεβαιούμενο από τους εργαζόμενους στο μεταλλείο, με συνέπεια την πολυδάπανη άντληση για την ασφαλή επανέναρξη των εργασιών. Τούτο αποτελεί αναντίρρητη απόδειξη της υδροπερατότητας των πλευρικών πρανών και του αξιόλογου υδατικού δυναμικού για μελλοντική αξιοποίησή του στο αρδευτικό των Καμβουνίων, που συζητείται για αρκετά χρόνια χωρίς, δυστυχώς για την περιοχή, καμιά πρόοδο.

5) Η εκτέλεση πολλών εκατοντάδων ανατινάξεων κατά την 20ετη λειτουργία του μεταλλείου επέδρασε αναπόφευκτα στη διεύρυνση υφιστάμενων ασυνεχειών (ρωγμών κ.α.) των πετρωμάτων των πλευρικών πρανών και στη δημιουργία νέων, εξαιτίας των δονήσεων ιδιαίτερα στις ανώτερες βαθμίδες του μεταλλείου αλλά και στις κατώτερες καθώς και στον πυθμένα του σε μικρότερο βαθμό. Τούτο οδήγησε στην αύξηση της υδροπερατότητας των πετρωμάτων.

6) Η ταχύτατη ανάπτυξη της υδροφορίας στο χώρο εξόρυξης μετά την οριστική διακοπή λειτουργίας του μεταλλείου (2000), γεγονός πολύ εύκολα διαπιστούμενο από αντίστοιχες χρονολογικά εικόνες της περιοχής στο διαδίκτυο, καταδεικνύει τη μεγάλη υδροπερατότητα των πλευρικών πετρωμάτων του μεταλλείου. Η τελική διαχρονική ισορροπία της στάθμης του νερού στο επίπεδο περίπου του απόλυτου υψομέτρου +505μ, με πυθμένα του μεταλλείου στο +482μ. και ελάχιστο υψόμετρο της φυσικής επιφάνειας στην ανατολική περίμετρο του μεταλλείου +585μ., αντανακλά την εξίσωση των εισροών νερού και βροχοχιονοπτώσεων από το ένα μέρος και εκροών νερού και εξάτμισης από το άλλο. Για όσους γνωρίζουν την περιοχή τα νότια- νοτιοανατολικά πρανή του μεταλλείου αποτελούν την κύρια πηγή εισροών, τα ανατολικά και βόρεια την κύρια οδό πλευρικών εκροών, αντίστοιχα.

7) Ακόμη, κάτω από τους σερπεντινίτες του μεταλλείου υπάρχουν καρστικοί ασβεστόλιθοι, τα νερά των οποίων εξέρχονται από τις πολύ μεγάλης παροχής πηγές του υγροβιότοπου των Αναβρυκών, σε απόσταση ~ 2 χλμ από το μεταλλείο και σε υψόμετρο +290μ., περιοχή που καλύπτεται πολύ συχνά από νερά της λίμνης Πολυφύτου. Είναι προφανές ότι οι ασβεστόλιθοι αυτοί τροφοδοτούνται με νερά κι από τους σερπεντινίτες του μεταλλείου της ΜΑΒΕ ΑΕ, τόσο από τις ορατές κατά το παρελθόν πηγές, όπως προαναφέρθηκε, όσο και από μη ορατές στην κυρίως μάζα του πετρώματος. Ο καρστικός χαρακτήρας των υποκειμένων ασβεστολίθων αποκαλύφθηκε μετά από σχετική αστοχία στο χώρο απόθεσης αγόνων του μεταλλείου, γεγονός επιβεβαιούμενο από στελέχη του μεταλλείου.

Μετά από όλα τα προαναφερθέντα είναι καταφανές πως ο ισχυρισμός του κ. Γρίβα Κων/νου για υδατοστεγή αδιαπέραστα πετρώματα στο μεταλλείο αμιάντου της ΜΑΒΕ ΑΕ είναι παντελώς αναληθής. Εάν τούτο περιλαμβάνεται και σε σχετική υδρογεωλογική μελέτη ας εξεταστεί σε βάθος από τους αρμόδιους!!

Εκτός των πιο πάνω υπενθυμίζεται η γειτνίαση του μεταλλείου αμιάντου με το επίκεντρο του γνωστού στο πανελλήνιο ισχυρού σεισμού της 13-05-1995, μεγέθους 6,6R στην περιοχή του Ρυμνίου, σε απόσταση μόλις τριών (3) χλμ. και με μεγάλο, ορατό σε μήκος 7χλμ. ρήγμα δυτικά του μεταλλείου σε απόσταση 4,2 χλμ, κατά μήκος της κοίτης του Αλιάκμονα ποταμού, ανάντη ακριβώς της περιοχής του φράγματος Ιλαρίωνα.

Στη συνέχεια, κ. πρόεδρε του Δ.Σ. Σερβίων, παρατίθεται απόσπασμα από το κλασσικό σύγγραμμα του καθ. Παν/μίου Πατρών, Γ. Α. Καλλέργη, ΤΟΜΟΣ Β΄-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑ, ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΑΘΗΝΑ 2000, ΚΕΦ.8: ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΝΕΡΟΥ, ΠΡΟΛΗΨΗ, ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΣΗ, παρ. 8.3.8 : Εκπόνηση μελέτης ΧΥΤΑ, σελ. 196 , όπου αναφέρονται τα ακόλουθα:

..…«ι) Αποκλείεται η δημιουργία ΧΥΤΑ σε:

-βιοτόπους απειλούμενων οικοσυστημάτων (critical habitals)

-υγροβιότοπους

-περιοχές υπερκείμενες καλυμμένου καρστ όπου υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας καταβοθρών ή ακόμα σε περιοχές με υπόγεια μεταλλευτική δραστηριότητα

-περιοχές ή ζώνες σεισμικής δραστηριότητας. Σημειώνεται ότι οι κορεσμένες άμμοι μπορεί να υποστούν ρευστοποίηση»….

Μετά τα πιο πάνω είναι φανερό ότι επιβάλλεται να αποκλεισθεί η κατασκευή και λειτουργία ΧΥΤΑΜ στο χώρο εκσκαφής του μεταλλείου των ΜΑΒΕ ΑΕ, όπου θα μεταφέρονται τα αμιαντούχα απορρίμματα όλης της χώρας, αποτρέποντας με τον τρόπο αυτό απόλυτα οποιαδήποτε τυχόν αστοχία που ενδεχόμενα θα προκαλούσε ρύπανση στη λίμνη Πολυφύτου, η αξιοποίηση των νερών της οποίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την άρδευση εκτάσεων στην περιφερειακή ενότητα Κοζάνης, Ημαθίας, ακόμη δε και την ύδρευση της Θεσ/νίκης. Αντίθετα, επιβάλλεται να αξιοποιηθούν τα νερά του μεταλλείου στο αρδευτικό Καμβουνίων, αφού κατακρατηθούν τυχόν αιωρούμενα στερεά με απλές φυσικές διεργασίες, γνωστές στους ειδικούς (υδρογεωλόγους, χημικούς μηχανικούς κ.α.) που ασχολούνται με τη διαχείριση των νερών των ορυχείων και ΑΗΣ της ΔΕΗ ΑΕ για δεκαετίες στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας. Κι αυτό, κ. πρόεδρε, μπορείτε να το διακριβώσετε απευθυνόμενος στους ειδικούς που κατοικοεδρεύουν στην περιοχή μας.

ΧΡΗΣΤΟΣ Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Μηχ/κος Μεταλλείων–Μεταλλουργός Μηχ/κος Ε.Μ.Π

τ. Δ/ντης ΛΚΔΜ/ΔΕΗ

Λευκόβρυση Κοζάνης 13/01/2021

ΠΗΓΗ http://www.mikrovalto.gr/