Προσδοκίες από το νέο έτος (του Απόστολου Παπαδημητρίου)

Ο χρόνος είναι έννοια που απασχόλησε έντονα τους φιλοσόφους, πριν παραδώσουν τη σκυτάλη στους φυσικούς επιστήμονες. Εκείνο που είχε επιτύχει ο άνθρωπος στην προεπιστημονική λεγόμενη περίοδο ήταν η διαίρεσή του. Και αυτή έγινε με βάση θαυμαστές παρατηρήσεις, ώστε να αδικούμε τους προγόνους μας ισχυριζόμενοι ότι εισήλθαμε στην επιστημονική περίοδο μόλις κατά τον 19^ο αιώνα. Η περιστροφή της γης περί τον ήλιο υποστηρίχτηκε από τον αστρονόμο Αρίσταρχο τον Σάμιο (310-230 π.Χ.), δεν έτυχε όμως της δέουσας προσοχής, καθώς βάραινε πολύ η γνώμη του Αριστοτέλη. Η παρατήρηση της κίνησης της σελήνης περί την γη ήταν επίσης σημαντική για τους αρχαίους λαούς. Έτσι οδηγήθηκαν οι άνθρωποι στον σχηματισμό των ημερολογίων στους πολύ πρώιμους πολιτισμούς. Δύο χιλιάδες περίπου έτη μετά τον Αρίστραχο, ο Νικόλαος Κοπέρνικος (1473-1543 μ.Χ.), ρωμαιοκαθολικός ιερέας, εισηγήθηκε εκ νέου το ηλιοκεντρικό σύστημα, μάλιστα αποφεύγοντας να κάνει αναφορά στον πρωτοπόρο Αρίσταρχο. Ανθρώπινη αδυναμία. Την έρευνά του αφιέρωσε στον τότε πάπα, ενώ η «Ιερή εξέταση» ήταν εν πλήρει δράσει! Αιώνα αργότερα, και ενώ η Ευρώπη είχε εισέλθει στην περίοδο της λεγόμενης «Αναγέννησης», ο Γαλιλαίος Γαλιλέι (1562-1642 μ.Χ.) οδηγήθηκε το 1633 ενώπιον των «ιεροεξεταστών», επειδή υποστήριζε το ηλιοκεντρικό σύστημα όχι βέβαια του Κοπέρνικου αλλά του Αριστάρχου. Για να αποφύγει την τιμωρία, αναγκάστηκε να αποκηρύξει τις απόψεις του. Έγραψε κάποιος πολύ ορθά ότι ο επιστήμων δεν έχει κίνητρο, για να καταστεί μάρτυρας. Οι μάρτυρες υπερασπίζονται αλήθειες που θεωρούν υπέρτερες των φυσικών αληθειών. Έγινε πάντως ο Γαλιλαίος ίνδαλμα κατά την περίοδο του λεγόμενου «Διαφωτισμού» και παραμένει, καθώς με επιμέλεια αποκρύπτεται ότι προηγήθηκε ο Κοπέρνικος, που υπήρξε ιερέας και το έργο του δεν είχε ριφθεί στην πυρά.

Σύγχρονος του Γαλιλαίου υπήρξε ο Γιοχάννες Κέπλερ (1571-1630 μ.Χ.), ο οποίος ανακάλυψε τους νόμους της κίνησης των πλανητών περί τον ήλιο. Όμως οι ηγεμόνες και οι λοιποί «ευγενείς» έδειξαν πολύ μικρό ενδιαφέρον για τις ανακαλύψεις του. Τους ενδιέφερε πολύ περισσότερο να ετοιμάζει κατά καιρούς ο μεγάλος επιστήμων το προσωπικό τους ωροσκόπιο και από αυτά ο Κέπλερ έβγαζε το ψωμί του! Η ειμαρμένη των αρχαίων, το κισμέτ των μουσουλμάνων ήταν σε πλήρη άνθηση στους κύκλους των «ευγενών» και ήθελαν να τη γνωρίσουν μέσα από την κίνηση των άστρων. Βέβαια, θα σπεύσουν κάποιοι να τονίσουν, αυτά συνέβαιναν στην προεπιστημονική περίοδο. Όμως εθελοτυφλούν όταν αποφεύγουν να αναλύσουν τα συμβαίνοντα στη σύγχρονη δυτική κοινωνία. Τα ωροσκόπια φιλοξενούνται σε πλήθος από εφημερίδες και περιοδικά και αστρολόγοι δίνουν συμβουλές μέσω τηλεοπτικών εκπομπών. Άμοιροι επιστήμης είναι αυτοί, ίσως σπεύσουν να ισχυριστούν κάποιοι. Τους διαψεύδουν τα συμβαίνοντα. Ο διαπρεπής υλιστής του 20ού αιώνα Μπέρτραντ Ράσελ έγραψε: «Στον Άγιο Αυγουστίνο συναντούμε ένα επιστημονικό επιχείρημα ενάντια στην αστρολογία, που απευθύνεται σ’ έναν από τους ελάχιστους σκεπτικιστές ειδωλολάτρες. Κατά την Αναγέννηση, η πίστη στην αστρολογία έγινε γνώρισμα του κάθε ελεύθερα σκεπτόμενου ανθρώπου. Αφού η Εκκλησία την είχε αποκηρύξει, έλεγε με τον νου του, σημαίνει ότι υπάρχει αλήθεια στην αστρολογία»! Δικαιολογεί τη στάση τους, καθώς βίωναν κατά την προεπιστημονική περίοδο. Αλλά ήταν ελεύθερα σκεπτόμενοι οι «ευγενείς»; Αν σημειώσουμε ότι οι αστρολόγοι κατά τον Μεσαίωνα ενοχοποιούνταν και για την τέλεση μαγικών πράξεων, ασφαλώς πολλοί σύρθηκαν στα «ιεροεξεταστήρια». Είχαν αυτοί το κίνητρο να καταστούν μάρτυρες; Καθώς οι «ιεροεξεταστές» δεν άφηναν εύκολα να τους ξεφύγει η λεία, οι κατηγορούμενοι είχαν δύο επιλογές: ή να εμμείνουν στις απόψεις τους και να καούν στην πυρά ή να αποδεχθούν τα σφάλματά τους και να εκτελεστούν ανώδυνα! Αυτά στον σκοτεινό αποκαλούμενο Μεσαίωνα.

Αισθάνθηκα μεγάλη έκπληξη όταν σε ολοσέλιδη διαφήμιση αστρολόγου σε εφημερίδα της Αθήνας, με αναγνωστικό κοινό μορφωμένους, που την έφεραν κατά τους περιπάτους διπλωμένη, ώστε ο παρερχόμενος να βλέπει ευκρινώς τον τίτλο της,  διάβασα στο φύλλο της 12.3.1989 και το κράτησα στο αρχείο μου: «Αναρωτηθήκατε ποτέ, γιατί ο πρόεδρος Ρέηγκαν, η Μιρέιγ Ντάρκ, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Ζακ Σιράκ, ο νομπελίστας Φρανσουά Ζακόμπ καταφεύγουν στη διάσημη γαλλίδα αστρολόγο Ελιζαμπέτ Τεσσιέ, για να καταρτίσει το ωροσκόπιό τους; Και αναρωτηθήκατε, γιατί εδώ στην Ελλάδα άνθρωποι επώνυμοι από τον χώρο της τέχνης, του θεάματος και της πολιτικής απευθύνονται για τα ωροσκόπιά τους στον αναγνωρισμένου κύρους αστρολόγο Κώστα Λεφάκη; (τον διαφημιζόμενο!). Η απάντηση είναι μία: Διότι ένα ωροσκόπιο ειδικά μελετημένο, υπεύθυνα καταρτισμένο με βάση τη θέση των πλανητών, κατά τη στιγμή της γέννησης κάθε ανθρώπου, μπορεί να παίξει  καθοριστικό ρόλο στη ζωή του ανθρώπου αυτού, να γίνει το κλειδί της προσωπικής ευτυχίας και επιτυχίας του σε όλους τους τομείς»!  

Από τους αναφερόμενους εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο Γάλλος βιολόγος Ζακόμπ, ο οποίος συνέγραψε κείμενο 600 σελίδων («Η λογική του ζώντος»), για να «αποδείξει» ότι δεν υπάρχει Θεός. Τί ελαφρυντικό θα του έδινε ο Ράσελ, αφού ο νομπελίστας έζησε στον κολοφώνα της επιστημονικής προόδου; Πόσο τραγικό είναι ηγέτες, που οι αποφάσεις τους καθορίζουν το παρόν και το μέλλον λαών, να αναμένουν από αστρολόγους να τους υποδείξουν να ενεργήσουν ή να αποφύγουν ενέργειες! Αν είναι συμπατριώτες μας οι προσβλέποντες στους αστεροσκόπους –οιωνοσκόπους,, φαίνεται να αγνοούν τη θαυμάσια ρήση του Ομήρου: «Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης»! Αλλοίμονο στους λαούς που έχουν τέτοιους ηγέτες! Όσο για τους «αστέρες», του επιγείου στερεώματος, τα ινδάλματα των νέων, που οι θηλυκού γένους αποκαλούνται και ντίβες (diva στα λατινικά η θεά), επανέρχονται στη δοξασία των προγόνων μας «ανάγκα (στους αστέρες) και θεοί πείθονται».

Ο άνθρωπος πλάστηκε από τον Θεό ελεύθερος, γι’ αυτό και υπεύθυνος για τις πράξεις του και τις παραλείψεις του. Εκείνος που δέχεται ότι ο βίος του επηρεάζεται και μάλιστα δραστικά από τις κινήσεις των άστρων καταπίπτει σε οικτρή δεισιδαιμονία, ασυγχώρητη στην εποχή των επιστημονικών φώτων! Και όμως οι επιστήμονες σιωπούν στην θυελλώδη επέλαση του προεπιστημονικού σκοταδισμού. Δεν έχουν κίνητρο να καταστούν μάρτυρες της αλήθειας, την οποία διαφυλάγει η Εκκλησία. Ευτυχώς πάντως, που δεν ξεπέφτουν από ανάγκη, να συνθέσουν και οι ίδιοι ωροσκόπια υποκαθιστώντας τους τσαρλατάνους που δεν έστησαν ποτέ μάτι σε τηλεσκόπιο. Η ένοχη σιωπή τους όμως τους καθιστά ένοχους, ιδιαίτερα εκείνους που ανάλωσαν τον βίο τους να πολεμήσουν τον περί Θεού «μύθο».

Αν ο άνθρωπος δεν είναι ελεύθερος, αλλά επηρεάζεται η δράση του από υλικά συστήματα, τότε καταρρέει το οικοδόμημα της δικαιοσύνης, αυτής της ανίσχυρης, έστω, κατά το ανάλογο του ιστού της αράχνης. Μήπως δικαιώνεται ο Χίτλερ και τόσοι άλλοι ομοϊδεάτες του, τυφλά εκτελέσαντες τις διαταγές του; Και εκείνος είχε εκδηλώσει έντονη την προσήλωσή του στον αποκρυφισμό, το σύγχρονο υποκατάστατο θρησκευτικής πίστης, και είχε μάγους στο περιβάλλον του. Αστρολογία, αποκρυφισμός, μαγεία, σατανισμός η «ανοδική» πορεία προς την αλλοτρίωση του ανθρώπου. Και όμως αρκετοί πολυπράγμονες επιστήμονες αγωνίζονται να ξεριζώσουν την πίστη στον αληθινό Θεό από τις καρδιές των ανθρώπων. Θέλουν να τον κάνουν να ασχολείται αποκλειστικά με το μέλλον του σ’ αυτόν εδώ τον βίο. Και ο μεγάλος διανοητής Αλμπέρ Καμύ, υλιστής, έγραψε: «Το μέλλον είναι η μόνη υπερβεβαιότητα των ανθρώπων χωρίς θεό».

Τι όμως προσδοκά ο άνθρωπος από το μέλλον; Θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο.

                                                                           «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»