Μουσείο Κρόκου στην Κοζάνη: Ένα όνειρο δεκαετιών των καλλιεργητών του μοναδικού φυτού

1 Φεβρουαρίου 2022
10:14

Πηγή https://www.lifo.gr/

Από τον 17ο αιώνα ο κρόκος καλλιεργείται στην περιοχή της Κοζάνης. Το χρυσάφι της ελληνικής γης, όπως αποκαλείται, συγκαταλέγεται στα πιο προσφιλή και πολύτιμα μπαχαρικά των αρχαίων πολιτισμών, για το άρωμα, το χρώμα, τις φαρμακευτικές και αφροδισιακές του ιδιότητες.

Οι κάτοικοι της περιοχής φυτεύουν τον κρόκο κάθε καλοκαίρι και όταν φθάσει το φθινόπωρο αφαιρούν με το χέρι τα πολύτιμα στίγματα του πανέμορφου λουλουδιού και τα αποξηραίνουν προσεκτικά για να γίνουν τα βαθυκόκκινα λεπτά νήματα. Χρειάζονται 50.000 περίπου στίγματα για να προκύψουν 100 γραμμ. κόκκινου κρόκου.

Μοναδική κροκοκαλλιεργούμενη περιοχή της χώρας μας είναι η περιοχή της Κοζάνης, σε μερικά χωριά της οποίας (Κρόκος, Άνω Κώμη, Κάτω Κώμη, Καρυδίτσα, Κοζάνη, Αγία Παρασκευή, Αιανή, Βαθύλακος, Κεσαριά, Πετρανά, Λευκοπηγή κ.λπ.) γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια συστηματική καλλιέργεια του φυτού.

Η ύπαρξη των καλλιεργούμενων εκτάσεων, αφού απειλήθηκε με εξαφάνιση κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια (1941-1950), καλύπτει σήμερα γύρω στα 3,000 στρέμματα, από τα οποία 1,000 στρέμματα είναι βιολογικής καλλιέργειας και βρίσκονται κατανεμημένα στις κτηματικές περιοχές του Νομού Κοζάνης. Η ετήσια παραγωγή κατά τα τελευταία χρόνια ήταν γύρω στα 3.000-4.000 κιλά κόκκινου κρόκου. Χίλιες οικογένειες απασχολούνται στην παραγωγή και την καλλιέργειά του.

Πριν από λίγες ημέρες υπογράφηκε η σύμβαση για την ανέγερση ενός κτιρίου περίπου 1.200 τ.μ. στον Κρόκο Κοζάνης, που θα γίνει το πρώτο μουσείο κρόκου στην Ελλάδα και το οποίο φιλοδοξεί να προσελκύσει επισκέπτες και εμπόρους από όλο τον κόσμο. Το κόστος κατασκευής ανέρχεται στα τρία εκατομμύρια ευρώ και έχει αναληφθεί από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, μέσω και ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Μιλώντας στη LiFO, ο πρόεδρος του Αναγκαστικού Συνεταιρισμού κ. Βασίλης Μητσόπουλος τόνισε ότι το έργο έρχεται μετά από ένα όνειρο και μια προσπάθεια είκοσι ετών και αποτελούσε διακαή πόθο των καλλιεργητών. «Το μουσείο θα βοηθήσει στην ανάπτυξη του κρόκου Κοζάνης σε όλη την Ελλάδα και θα διευκολύνει σε παρουσιάσεις και εκπαιδεύσεις με επισκέπτες πέρα από τα σύνορα της χώρας».

Ο χώρος στον οποίο θα ανεγερθεί το μουσείο βρίσκεται ακριβώς δίπλα από το νυν κτίριο του συνεταιρισμού. Πρόκειται για ένα μοντέρνο κτίριο με παραδοσιακά στοιχεία. Αξιοποιώντας το υγρό στοιχείο που είναι χαρακτηριστικό της περιοχής, ο εξωτερικός χώρος θα μεταμορφωθεί σε τόπο περιπάτου με κήπο, κανάλια, μικρούς καταρράκτες και αβαθείς λίμνες.

Στο εστιατόριο θα υπάρχει κουζίνα στην οποία θα γίνεται γευσιγνωσία του κρόκου. Στην παρουσίαση τονίστηκε ότι το κτίριο θα είναι μηδενικών εκπομπών και θα αντανακλά το περιεχόμενο του προϊόντος που παράγεται στην περιοχή και έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη.

Το Μουσείο Κρόκου στην Κοζάνη, ένα όνειρο δεκαετιών των καλλιεργητών του μοναδικού φυτού

Τα λουλούδια βγαίνουν κατά τα μέσα του Οκτώβρη και μαζεύονται μέσα σε ποδιές ή καλάθια.

«Το μουσείο φιλοδοξεί να γίνει», όπως λέει ο κ. Μητσόπουλος, «χώρος επισκέψιμος για να προβάλει την παράδοση της περιοχής και να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Πρόκειται για ένα έργο τέχνης με την υπογραφή του αρχιτέκτονα Αγγελή Πολυνίκη και θα ανεγερθεί με σκοπό να αναδείξει και να διαφυλάξει την κληρονομιά του μοναδικού φυτού, του κρόκου».

Τα λουλούδια που αρχίζουν να βγαίνουν κατά τα μέσα του Οκτώβρη μαζεύονται από συντροφιές, κατά κανόνα γυναικών, μέσα σε ποδιές ή καλάθια και μεταφέρονται στα σπίτια με κοφίνια. Η κοπιαστική αυτή εργασία, που χρειάζεται και σχετική δεξιοτεχνία, συνεχίζεται από την ανατολή μέχρι τη δύση σχεδόν του ήλιου και διαρκεί 20-25 ημέρες. Η ξήρανση των στιγμάτων είναι η πιο βασική και λεπτή εργασία και απαιτεί πείρα, μεγάλη προσοχή και τέχνη.

Αν ο κρόκος ξεραθεί κανονικά, διατηρεί αναλλοίωτες τις χαρακτηριστικές του ιδιότητες (χρώμα-άρωμα), ενώ παράλληλα βελτιώνεται η ποιότητά του, χωρίς να αποβάλλει τη χρωστική του δύναμη και το αιθέριο έλαιό του.

Το Μουσείο Κρόκου στην Κοζάνη, ένα όνειρο δεκαετιών των καλλιεργητών του μοναδικού φυτού

Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις καλύπτουν σήμερα γύρω στα 3,000 στρέμματα.

Μετά την αποξήρανση αρχίζει το ξεχώρισμα των κόκκινων στιγμάτων από τους κίτρινους στήμονες, τη γύρη και τις ξένες προσμίξεις. Η εργασία αυτή, που γίνεται με το χέρι, διαρκεί από 20 μέχρι και 60 ημέρες. Τέλος, το κόκκινο από το κίτρινο ξερό προϊόν τοποθετείται χωριστά σε δοχεία, έτοιμο για παράδοση.

Χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική, τη ζαχαροπλαστική, τη μαγειρική, την τυροκομία, τη μακαρονοποιία, την ποτοποιία, ακόμα δε και στη ζωγραφική. Οι Βυζαντινοί ζωγράφοι χρησιμοποιούσαν τον κρόκο αρκετά στα έργα τους. Γεγονός είναι ότι από την αρχαιότητα ακόμη αποδίδονταν στον κρόκο αφροδισιακές ιδιότητες. Πολλοί συγγραφείς, η μυθολογία μας αλλά και η Παλαιά Διαθήκη συνδέουν τον κρόκο με τον έρωτα και τη γονιμότητα.

Σήμερα σε όλες τις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες, και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση σαν άρτυμα στα διάφορα φαγητά.

Στην Ινδία χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση και ως θυμίαμα κατά τις θρησκευτικές τελετές, καθώς και ως βαφή για τους μανδύες των ιερέων, συνήθεια που την είχαν και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και οι Ρωμαίοι.

Το Μουσείο Κρόκου στην Κοζάνη, ένα όνειρο δεκαετιών των καλλιεργητών του μοναδικού φυτού

Μετά την αποξήρανση αρχίζει το ξεχώρισμα των κόκκινων στιγμάτων από τους κίτρινους στήμονες, τη γύρη και τις ξένες προσμίξεις.

Πηγή https://www.lifo.gr/

6 σχόλια

  • Χαμενα λεφτα.Αντε και σε μουσειο καρναβαλιου στην Κοζανη.Το κτιριο γιατι δεν ειναι παραδοσιακο και ειναι σαν τη βιβλιοθηκη;

  • Μηπως στον Πολυμυλο να κανουμε μουσειο πατατας , στον Πενταλοφο μουσειο καστανου και στο Τρανοβαλτο μουσειο μαρμαρου;εδω ισως να υπαρχουν και εκθεματα με εργαλεια.Στον κροκο εκτος απο φωτο και καλαθια τι αλλο μπορει να εχει ενας τεραστιων διαστασεων χωρος;α,ξεχασα, αιθουσες ενημερωσης και χωρους σεμιναριων.Καλη επιτυχια.

  • Με αυτά τα λεφτά θα μπορούσε να χρημοτοδοτηθεί μια σωστή εκστρατεία για την προώθηση του κρόκου. Μια σωστή προώθηση από άτομα που έχουν σπουδάσει το αντικείμενο και όχι από άτομα που εξυπηρετουν τα δικά τους συμφέροντα. Ωραίο το κτίριο αλλά για ρωτήστε και τους παραγωγούς να σας πούνε την άποψη τους. Για το ακριβό αυτό προϊόν τι περνούν αυτοί. Μια ακόμη φωτοβολιδα που θα ρημάξει και δεν θα προσφέρει απολύτως τπτ στην τοπική οικονομία Υ. Γ. Έρχονται και άλλες χώρες στο παιχνίδι και ας μην θέλουν κάποιοι να το πιστέψουν..

Αφήστε μία απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

*

Προσοχή!!! Για να δημοσιεύονται, από 'δω και στο εξής, τα σχόλιά σας, θα πρέπει να επιλέγετε, την παρακάτω επιλογή  "Διάβασα και αποδέχομαι τους Πολιτική απορρήτου  " που σημαίνει ότι διαβάσατε κι αποδέχεστε την πολιτική απορρήτου του kozan.gr. Αν, κάποια φορά, ξεχάσετε να το κάνετε θα λάβετε μια ειδοποίηση ότι δεν το πατήσατε (αρα δεν αποδεχτήκατε την πολιτική απορρήτου). Σε αυτή την περίπτωση, για να μη χαθεί το σχόλιο σας, πατήστε να γυρίσετε πίσω  και ξαναπατήστε "δημοσίευση", τσεκάροντας, προηγουμένως, την προαναφερόμενη επιλογή. Η συμπλήρωση των πεδίων όνομα, Ηλ. διεύθυνση και ιστότοπος, της παραπάνω φόρμας, δεν είναι υποχρεωτική.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.