Το όρος Τσούργιακα, σε υψόμετρο 1315 μέτρων, δυτικά του νομού Γρεβενών, ξεχωρίζει για τις εντυπωσιακές εσοχές και εξοχές των πετρωμάτων του, τα οποία πολύ συχνά παρομοιάζονται με ακορντεόν.
Ο ήχος που βγαίνει από τις πλαγιές του ωστόσο, δεν είναι μουσική, αλλά φτερουγίσματα. Στα απόκρημνα βράχια του πέτρινου όγκου φωλιάζουν μεγάλα σμήνη αετών. Από το πλήθος των συγκεκριμένων αρπακτικών, έχει πάρει τη σύγχρονη ονομασία του και το κοντινό χωριό Αετιά, που παλαιότερα λεγόταν Τσούργιακας και είχε δώσει το όνομά του στο βουνό.
Η ασυνήθιστη μορφολογία του όρους Τσούργιακα οφείλεται σε γεωλογικά φαινόμενα που συνέβησαν εκατομμύρια χρόνια πριν.
Πώς δημιουργήθηκε
Κατά την ύστερη Παλαιοζωική εποχή, στον πλανήτη μας υπήρχε μία ενιαία υπερήπειρος, η Παγγαία. Όταν, πριν από περίπου 175 εκατομμύρια χρόνια, αυτή ξεκίνησε να διασπάται, δημιουργήθηκε σταδιακά ένας κλειστός ωκεανός που ονομάστηκε «Τηθύς».
Εντός των νερών του, που εκτείνονταν από τα παράλια της σημερινής Αγγλίας έως και τα παράλια της Κίνας, σχηματίστηκε γεωλογικά το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Ευρώπης.
Στο πλαίσιο αυτό, έκαναν την εμφάνισή τους, επί Κρητιδικής περιόδου -80 εκατομμύρια χρόνια πριν- οι πέτρινοι όγκοι του Τσουργιάκα.
Στην αρχή, προεξέχοντας ελάχιστα από την επιφάνεια του νερού, σχημάτιζαν έναν μικρό ύφαλο. Έπειτα θάφτηκαν, εξαιτίας των ιζημάτων από τα συρρέοντα ποτάμια. Οι πτυχώσεις του βγήκαν τελικά στην επιφάνεια, μόνο όταν οι τεκτονικές πλάκες της Ευρώπης και της αρχαίας Αφρικής άρχισαν να κινούνται έντονα, προκαλώντας ρήγματα.
Η περιστροφή των πετρωμάτων είναι ορατή μέχρι σήμερα, ιδιαίτερα στο σημείο που βρίσκεται ο καταρράκτης της περιοχής.
Ένα ανεκτίμητο μνημείο της φύσης
Η περιοχή του Τσούργιακα έχει αναγνωρισθεί ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO και βρίσκεται σε καθεστώς προστασίας ορνιθοπανίδας για τα επιδημητικά πουλιά: χρυσογέρακο (falco biarmicus) και του γύπα ασπροπάρη (neophron percnopterus).
Επιπλέον η περιοχή του Τσούργιακα βρίσκεται εντός του Εθνικού Πάρκου της Βόρειας Πίνδου και της Περιφερειακής Ζώνης του, της Ζώνης Ειδικής Προστασίας «Όρη Όρλιακας και Τσούργιακας», του δικτύου Natura 2000 και του τόπου ιστορικού και ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους «Όρλιακας και Τσούργιακας».
Δείτε τις εντυπωσιακές πλαγιές του Τσούργιακα στο βίντεο drone του συνεργάτη μας, Μαρίνου Χαραλαμπόπουλου (Travel Inspiration):