Π. Κουκουλόπουλος: «Σύγχρονη “Οδύσσεια” για εκατοντάδες οικογένειες της Ποντοκώμης»

Στη Βουλή φέρνει ο Πάρις Κουκουλόπουλος το αδιέξοδο που βιώνουν οι κάτοικοι της Ποντοκώμης, διεκδικώντας από όλους τους συναρμόδιους Υπουργούς συγκεκριμένες απαντήσεις, επιτάχυνση δράσεων και σαφές χρονοδιάγραμμα για κάθε παράμετρο που παραμένει εκκρεμής έπειτα από έξι ολόκληρα χρόνια διακυβέρνησης της Ν.Δ.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης που κατάθεσε ο Βουλευτής Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς:

– Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κ. Στ. Παπασταύρου

– Υπουργό Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Κ. Πιερρακάκη

– Υπουργό Εσωτερικών, κ. Θ. Λιβάνιο

– Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών, Χρ. Δήμα

Μετέωροι, υπό τη δαμόκλειο σπάθη έξωσης από τα σπίτια τους, βρίσκονται οι κάτοικοι της Ποντοκώμης για περισσότερο από μια δεκαετία. Η Κοινότητά τους κηρύχθηκε σε αναγκαστική απαλλοτρίωση και μετεγκατάσταση, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι αναγκαίες ενέργειες στο σημείο μετεγκατάστασής τους. Ο παλιός προσφυγικός οικισμός ανά πάσα στιγμή τελεί υπό την απειλή ισοπέδωσης, νέος οικισμός δεν υπάρχει ακόμα, ενώ οι κάτοικοι έχουν εγκαταλειφθεί απροστάτευτοι “στον αέρα”, έρμαια στα χέρια Ανωνύμων Εταιρειών, κινδυνεύοντας ανά πάσα στιγμή να γίνουν για 2^η φορά “πρόσφυγες” στον ίδιο τους τον τόπο. Οι αναγκαίες ενέργειες καρκινοβατούν και οι ευθύνες περιπλέκονται σε ένα “γαϊτανάκι” συναρμόδιων – αναρμόδιων που για χρόνια παίζουν “κρυφτούλι”, υποσχέσεις εύκολα δίνονται και γρήγορα ξεθωριάζουν, με την Κυβέρνηση εκκωφαντικά απούσα και με μοναδικό αποτέλεσμα “μηδέν εις το πηλίκον”.

Πρωταγωνιστική θέση με τεράστιες ευθύνες για την απαράδεκτη κατάσταση έχει η ΔΕΗ A.E. και, ως διάδοχος αυτής, ο ΑΔΜΗΕ A.E.  Στο χώρο μετεγκατάστασης της Ποντοκώμης διέρχονται πυλώνες / καλώδια υπερυψηλής τάσης. Εάν δεν απομακρυνθούν (μετατοπισθούν / υπογειοποιηθούν), δεν είναι δυνατή η νόμιμη έκδοση οικοδομικών αδειών, άρα η ανέγερση του νέου οικισμού. Ενώ, λοιπόν, η ΔΕΗ Α.Ε. / ΑΔΜΗΕ Α.Ε. για χρόνια δεν ανταποκρίνεται σε αυτό το καθήκον,  την ίδια στιγμή με περισσή προκλητικότητα ΔΕΗ  Α.Ε. – Μετάβαση Α.Ε. “απειλούν” τους κατοίκους με ισοπέδωση του οικισμού τους.

Όσο, λοιπόν, δεν γίνεται η απομάκρυνση του δικτύου υπερυψηλής τάσης, η δημιουργία του νέου οικισμού καταλήγει σε μια σισύφεια προσπάθεια άνευ αποτελέσματος. Παράλληλα, για να μπορέσει ο νέος οικισμός να καταστεί βιώσιμος και λειτουργικός, όπως ένας οποιοσδήποτε “κανονικός” οικισμός της Χώρας, παραμένουν σε εκκρεμότητα ενέργειες των συναρμόδιων Φορέων του Κεντρικού Κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε οι κάτοικοι να μην στερηθούν τις υποδομές, τις δημόσιες υπηρεσίες και εν γένει το παραμικρό στον οικισμό μετεγκατάστασης από όλα όσα διέθετε ο οικισμός προέλευσης. Την ίδια στιγμή, η ποιότητα ζωής στον παλιό οικισμό έχει πλέον υποβαθμιστεί, σε ένα ιδιόμορφο μεταβατικό καθεστώς αναμονής της μετεγκατάστασης, στο πλαίσιο του οποίου πολλές δραστηριότητες -όπως η λειτουργία στοιχειωδών και αναγκαίων επιχειρήσεων και υπηρεσιών- έχει “παγώσει”, ενώ προφανώς εξαιρούνται από προγράμματα του ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, του ΠΔΑΜ (“Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027”) κ.ο.κ.

Ταυτόχρονα, η μακρά χρονική καθυστέρηση στην επίλυση του αδιεξόδου επιτείνει την οικονομική δυσπραγία των εκατοντάδων κατοίκων. Oι αποζημιώσεις που δόθηκαν πριν χρόνια ήταν επαρκείς και αξιοπρεπείς για τα δεδομένα εκείνης της εποχής. Με την πάροδο των ετών, όμως, η πολύπλευρη εκτίναξη του κόστους ζωής (για την οποία έχουμε πραγματοποιήσει σειρά κοινοβουλευτικών παρεμβάσεων με συγκεκριμένες λύσεις που η Κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη είτε αρνείται πεισματικά είτε υιοθετεί μετά από μακρά ανεπανόρθωτη καθυστέρηση) ανέτρεψε τα οικονομικά δεδομένα και προκάλεσε ένα τελείως διαφορετικό τοπίο συνθηκών. Υπό τη σημερινή ακρίβεια των πάντων, όποιο υπόλοιπο εκείνων των αποζημιώσεων έχει απομείνει τόσα χρόνια μετά, είναι ανεπαρκές για την ανέγερση νέων κατοικιών, αφού κατά τη διακυβέρνηση της Ν.Δ. το κόστος κατασκευής νέων κατοικιών έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Στο δυσβάστακτο οικονομικό βάρος προστίθεται το κόστος θέρμανσης, καθώς κατά το πολυετές μεταβατικό διάστημα η Ποντοκώμη έχει αποκλειστεί από την τηλεθέρμανση, παροχή που είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί σίγουρα στο νέο οικισμό.

Βεβαίως γνωρίζετε σε λεπτομέρεια, ως συναρμόδια Υπουργεία, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο με τις υποχρεώσεις των υπευθύνων της υπόθεσης. Ενδεικτικά, λοιπόν, υπενθυμίζω σε τίτλους τον ν. 4956/2022 (Φ.Ε.Κ. Α’ 140) «Κύρωση της Προγραμματικής Σύμβασης της παρ. 4 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των ανωνύμων εταιρειών με διακριτικό τίτλο “ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.” και “ΔΕΗ Α.Ε.”», η οποία Προγραμματική Σύμβαση υπεγράφη κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 4 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 245) ως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 17 του ν. 4872/2021 (Φ.Ε.Κ. Α’ 247). Επιπλέον, προφανώς ξέρετε το άρθρο 13 «Μετεγκατάσταση ή μεταφορά οικισμού για κοινή ωφέλεια λόγω εξορυκτικής δραστηριότητας» του ν. 4273/2014 (Φ.Ε.Κ. Α’ 146) όπου περιλαμβάνεται αναφορά στους πόρους του άρθρου 28 του ν. 3937/2011 (Φ.Ε.Κ. Α’ 60) όπως αυτό τροποποιήθηκε και εσωτερικά αναριθμήθηκε με το άρθρο 147 του ν. 4495/2017 (Φ.Ε.Κ. Α’ 167).

Υπογραμμίζω, όμως, ότι δεν πρόκειται για κάποιο τεχνικό νομικό θέμα, αλλά για ζήτημα αμιγώς πολιτικό, καθώς η κρισιμότητα της κατάστασης χρήζει άμεσα πολιτικής απόφασης και δράσης εκ μέρους των απόντων συναρμόδιων Υπουργών. Περιττό να αναφερθεί ότι κανένα εκ των υστέρων “τέχνασμα” που θα διαχώριζε την απαλλοτρίωση και εκκένωση του παλιού οικισμού από τη μετεγκατάσταση στο νέο οικισμό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Η Ποντοκώμη ήταν Κοινότητα και θα παραμείνει Κοινότητα στο σημείο μετεγκατάστασης, κανείς δεν δικαιούται αυθαίρετα να τη σβήσει από το χάρτη της Ελλάδας, σκορπίζοντας αναγκαστικά τους κατοίκους ενός προσφυγικού χωριού σε 2^η σύγχρονη “προσφυγιά” ανά την επικράτεια. Οιαδήποτε “επινόηση” αποβολής των κατοίκων και ισοπέδωσης του παλιού οικισμού, χωρίς να είναι πλήρως έτοιμος και λειτουργικός ο νέος οικισμός, απλούστατα θα εξέθετε την αδράνεια, ανικανότητα και αναλγησία της Κυβέρνησης της Ν.Δ., που ενώ έχει στη διάθεσή της κάθε νομοθετικό και διοικητικό μέσο επίλυσης των θεμάτων, αφήνει τους συμπολίτες μας εδώ και έξι χρόνια στη μοίρα τους να εξαρτώνται από Εταιρείες.

Δεδομένων των ανωτέρω και δεδομένων σχετικών αποφάσεων αφενός μεν του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης, αφετέρου του οικείου Περιφερειακού Συμβουλίου, που έχουν ληφθεί για το ζήτημα στο πέρασμα των πολλών ετών.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1) Για ποιους λόγους, έπειτα από έξι χρόνια διακυβέρνησης, η Κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν έχει μεριμνήσει για την επίλυση κάθε εκκρεμότητας της υπόθεσης, με αποτέλεσμα εκατοντάδες οικογένειες να κινδυνεύουν με έξωση χωρίς να είναι έτοιμος ο νέος οικισμός μετεγκατάστασής τους;

2) Όσον αφορά το ζήτημα των πυλώνων / καλωδίων υπερυψηλής τάσης:

– α) Σε ποιες ενέργειες προβήκατε αυτά τα έξι χρόνια για να διασφαλίσετε ότι θα απομακρυνθούν (μετατοπισθούν / υπογειοποιηθούν) από το χώρο μετεγκατάστασης;

– β) Γιατί οι ανωτέρω (α) ενέργειές σας απέτυχαν, με αποτέλεσμα οι πυλώνες / καλώδια να είναι ακόμα εκεί, εμποδίζοντας την έκδοση οικοδομικών αδειών για την ανέγερση του νέου οικισμού;

– γ) Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβετε στο εξής για την απομάκρυνση (μετατόπιση / υπογειοποίηση) αυτών και έως πότε θα έχει επιτέλους οριστικά επιλυθεί το πρόβλημα;

3) Πέραν της ανωτέρω (2) απομάκρυνσης, υπάρχει κάποιο σχέδιο συντονισμού και επιτάχυνσης των εκκρεμών ενεργειών για το νέο οικισμό; Ειδικότερα:

– α) Ποιες συγκεκριμένες εκκρεμότητες ( έργα / ενέργειες / άδειες / εγκρίσεις κ.ο.κ. ) πρέπει να ολοκληρωθούν για έναν νέο σύγχρονο, λειτουργικό και ασφαλή οικισμό σε πλήρη ετοιμότητα;

– β) Ποιος είναι ο αρμόδιος Φορέας (Κεντρικού Κράτους, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ΔΕΗ Α.Ε. και διαδόχων σχημάτων της ή άλλος) για κάθε μία εκ των ανωτέρω (i) εκκρεμοτήτων;

– γ) Ποιος είναι ο προϋπολογισμός και ποιο το ακριβές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης για κάθε μία από τις εκκρεμότητες;

– δ) Είναι σε θέση η Κυβέρνηση να δεσμευτεί ότι σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα θα έχουν περατωθεί όλες οι ανωτέρω εκκρεμότητες και οι κάτοικοι θα μπορούν να ξεκινήσουν τη μετεγκατάστασή τους στο νέο οικισμό, χωρίς να λείπει το παραμικρό από τις δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες και εν γένει όλα όσα διέθετε ο παλιός οικισμός;

4) Μέχρι να ολοκληρωθεί και η τελευταία ανωτέρω (3) εκκρεμότητα και έως ότου εν συνεχεία παρέλθει ο αναγκαίος εύλογος χρόνος (τουλάχιστον δύο έτη) για την ομαλή περάτωση της μετεγκατάστασης, σε ποιες ενέργειες θα προβείτε:

– α) για να αρθεί η ανεπίτρεπτη ανασφάλεια που βιώνουν οι συμπολίτες μας υπό τη συνεχή απειλή αποβολής από τα σπίτια όπου κατοικούν και ισοπέδωσης του οικισμού τους;

– β) για να διασφαλισθεί η βιώσιμη ασφαλής λειτουργικότητα και η ποιότητα ζωής του παλιού οικισμού;

5) Ποια είναι η υφιστάμενη κατάσταση όσον αφορά τις οικονομικές υποχρεώσεις της ΔΕΗ Α.Ε. και των διάδοχων σχημάτων της στην υπόθεση του παλιού και του νέου οικισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο;

6) Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβετε -υπό το δεδομένο της πολύπλευρης εκτόξευσης κάθε παραμέτρου του κόστους ζωής- για να εξασφαλίσετε ότι οι κάτοικοι σε καμία περίπτωση δεν θα βγουν ζημιωμένοι από αυτήν την περιπέτεια; Προτίθεστε να τους παρέχετε πρόσθετη ειδική φορολογική μέριμνα για τις δαπάνες ανέγερσης των κατοικιών τους  και κάθε εφικτή οικονομική διευκόλυνση, ώστε τελικά να μην πληρώσουν από την τσέπη τους την αδιαφορία και τις καθυστερήσεις άλλων;

7) Είστε διατεθειμένοι -κατόπιν διαβούλευσης με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τήρησης όλων των αρχών καλής νομοθέτησης- να δρομολογήσετε κάθε αναγκαία νομοθετική ρύθμιση, ώστε επιτέλους να αρθεί η ανασφάλεια των κατοίκων και να επιταχυνθεί η πλήρης τάχιστη επίλυση και περάτωση όλων των ανωτέρω προβλημάτων και εκκρεμοτήτων;

Ο Ερωτών Βουλευτής

Κουκουλόπουλος Παρασκευάς (Πάρις)

 **** Σχόλιο kozan.gr: Να θυμίσουμε πως το kozan.gr πριν από λίγες μέρες παρουσίασε ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ με ότι η ΔΕΗ «τρέχει» τις διαδικασίες για έκδοση προκήρυξης για την εύρεση αναδόχου ισοπέδωσης κι αποκατάστασης τoυ παλιού οικισμού της Ποντοκώμης και των άλλων εδαφών που θα αποκατασταθούν προκειμένου να παραχωρηθούν στην ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.

kozan.gr: Η ΔΕΗ «τρέχει» τις διαδικασίες για έκδοση προκήρυξης για την εύρεση αναδόχου ισοπέδωσης κι αποκατάστασης τoυ παλιού οικισμού της Ποντοκώμης και των άλλων εδαφών που θα αποκατασταθούν προκειμένου να παραχωρηθούν στην ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. – Eντός του καλοκαιριού η σχετική προκήρυξη