Στην Α.Π.Β. (Αρχιερατική Περιφέρεια Βελβεντού) της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, ο Άγιος Νικόλαος τιμάται με 2 ορεσίβιους Ιερούς Ενοριακούς Ναούς, στο Παλαιογράτσανο και στο Καταφύγι στα Πιέρια όρη και με 2 Ιερά Εξωκλήσια, στο Πλατανόρεμα και στο Βελβεντό, στην είσοδο του οποίου ο Άγιος υποδέχεται και κατευοδώνει τους ανθρώπους.
Οι 2 Ενοριακοί Ναοί του Αγίου Νικολάου στο Παλαιογράτσανο και στο Καταφύγι σχετίζονται και με το Ολοκαύτωμα των Πιερίων το Δεκέμβριο του 1943. Στο Παλαιογράτσανο ο Ναός του Αγίου Νικολάου πυρπολήθηκε (12 Δεκ. 1943) από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής. Στο Καταφύγι (Χριστούγεννα 1943) τον Ναό του Αγίου Νικολάου δύο φορές προσπάθησαν οι καταχτητές να τον κάψουν χωρίς να το καταφέρουν και αποχώρησαν εκνευρισμένοι. Ο Ναός γλύτωσε από την πυρά.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω Βελβεντού τιμά τον άγιο Νικόλαο με δεσποτική εικόνα στο ξυλόγλυπτο τέμπλο, τοποθετημένη δίπλα από την εικόνα του αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω, με πρωτοβουλία των κτιτόρων του Ιερού Ναού (1960-63) υπό την προεδρία του αείμνηστου π. Ιωάννη (παπα-Γιάννη) Παπαδημητρίου και αγιογραφημένη από τον επίσης αείμνηστο Βελβεντινό λαϊκό ζωγράφο Χαρίσιο Τσιουκαρδάνη.
Η Ιερά Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης (και η πόλη της Κοζάνης) έχει αφιερωμένο τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Κοζάνης στον Άγιο Νικόλαο, στον οποίο τελείται κάθε ημέρα, όλο το έτος, η Θεία Λειτουργία. Οι Κοζανίτες ευλαβούνται πολύ τον Άγιο Νικόλαο και τον αποκαλούν, ”ο παππούς μας”.
Ο άγιος Νικόλαος γεννήθηκε το 270 στα Πάταρα της Λυκίας (σημερινό Γκελεμίς Τουρκίας). Η άνοδός του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο των Μύρων της Λυκίας (σημερινό Ντεμρέ Τουρκίας) προκάλεσε την οργή των ειδωλολατρών, οι οποίοι τον συνέλαβαν και τον υπέβαλαν σε βασανιστήρια. Αποφυλακίστηκε μετά την επικράτηση του Μ. Κωνσταντίνου. Πήρε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο (325 στη Νίκαια). Εκοιμήθη στις 6 Δεκ. του 343 μ.Χ.. Ονομάστηκε ‘’μυροβλύτης’’ επειδή τα λείψανά του ανάβλυσαν μύρο. Είναι ο προστάτης των ναυτικών.
Λίγοι κέρδισαν τόση συμπάθεια στις συνειδήσεις των ανθρώπων, όσο ο άγιος Νικόλαος. Στον άγιο Νικόλαο πραγματοποιήθηκε κατά λέξη ο λόγος του Χριστού: ”Μακάριοι οι πραείς, ότι αυτοί κληρονομήσουσι την γην”. (Ματθ. ε’, 5).
Το όνομα του αγίου Νικολάου είναι γνωστό σε όλο τον κόσμο και σχεδόν δεν υπάρχει χριστιανική οικογένεια που να μην το τιμά σ’ ένα της πρόσωπο.
Η Εκκλησία τον ονομάζει ”μυροθήκην του Παναγίου Πνεύματος”, ”κανόνα πίστεως και εικόνα πραότητος”.
Γενικά η υμνολογία της εορτής του Αγίου είναι τόσο πλούσια σε πνευματικά άνθη, και ιερό ποιητικό λυρισμό, που φανερώνει ακριβώς την ευλάβεια της Εκκλησίας προς τον κατ’ εξοχήν οικογενειακό Άγιο.
Η μνήμη του αγίου Επισκόπου των Μύρων της Λυκίας Νικολάου με πολλά εγκώμια διατηρείται και σώζεται στο πέρασμα του χρόνου μέσα στις συνειδήσεις των χριστιανών.
Πόση ομορφιά, χαρά και χάρη περιέχει η παιδαγωγική (εντός και εκτός σχολείου) διαδικασία – προσπάθεια να γινόμαστε σταδιακά, μιμούμενοι τον Άγιο Νικόλαο και ενισχυόμενοι από αυτόν, εικόνες πραότητας! Και να συγκαταλεχτούμε σ’ εκείνους που μακάρισε ο Ιησούς Χριστός: ”Μακάριοι οι πραείς, ότι αυτοί κληρονομήσουσι την γην”! Είναι μια απάντηση στα όσα άγρια και απειλητικά συμβαίνουν δίπλα μας και στον κόσμο όλο. Μέσα στον οποίο ακούγεται ασταμάτητα η φωνή του Θεού: ‘’Δικαιοσύνην μάθετε, οι ενοικούντες επί τη της γης’’! (Ησ. ΚΣΤ, 9).
Απολυτίκιον. Ήχος δ’
Κανόνα πίστεως, και εικόνα πραότητος, εγκρατείας διδάσκαλον ανέδειξέ σε τη ποίμνη σου, η των πραγμάτων αλήθεια, διά τούτο εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά, τη πτωχεία τα πλούσια, Πάτερ ιεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ σωθήναι τας ψυχάς ημών.
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας
παπαδάσκαλος
7-12-2019
