Ο ελληνικός τουρισμός είναι μία από τις σημαντικότερες κινητήριες δυνάμεις για την οικονομική μεγέθυνση της χώρας μας. Η άμεση επίπτωση του τουρισμού στην ελληνική οικονομία το 2023 ήταν στα 28,5 δις ευρώ, ήτοι 13,0% του ΑΕΠ της χώρας και η έμμεση συνεισφορά του εκτιμάται στο 30%, σύμφωνα με το ΙΝSETE Intelligence. Ο τουρισμός στη χώρα μας αφορά άμεσα 190.000 επιχειρήσεις και απασχολεί 880.000 άτομα, χωρίς να υπολογίζονται οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων. Πρόκειται επομένως για μία δραστηριότητα που αλληλοεπιδρά με πολλά και διάφορα μέρη του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού.
Παρά όμως τον καταλυτικό του ρόλο στην διαμόρφωση του εισοδήματος και παρά το γεγονός ότι ο ελληνικός τουρισμός αποτελεί αποδεδειγμένα σημαντικό ανάχωμα στην ύφεση και την ανεργία δεν έχουμε προχωρήσει στις αναγκαίες υποδομές και στις απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές. Οι κυβερνητικές προτεραιότητες είναι προσανατολισμένες αποκλειστικά στις τουριστικές οικονομικές «επιδόσεις».
Αποτέλεσμα της επιλογής αυτής είναι ο ελληνικός τουρισμός σήμερα να παρουσιάζει ουσιαστικές ελλείψεις, όπως η υψηλή εξάρτηση από εξωγενείς πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες, η αδυναμία αντιμετώπισης των συνεπειών από την κλιματική αλλαγή, όπως στην περίπτωση της Θεσσαλίας και του Έβρου, η υποβάθμιση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, όπως στην περίπτωση της Ακρόπολης, η απαξίωση των υφιστάμενων υποδομών και η έλλειψη κατασκευής νέων, η ελλιπής χρηματοδότηση, ειδικά των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι δυσβάστακτες συνθήκες εργασίας και οι χαμηλές αμοιβές, με συνέπεια τη μεγάλη φυγή των εργαζομένων από τον τουρισμό, η απαξίωση της εκπαίδευσης και κατάρτισης των απασχολουμένων στον κλάδο.
Δυστυχώς, η επίκληση ενός «βιώσιμου τουριστικού μοντέλου» από την κυβέρνηση της ΝΔ γίνεται μόνο για λόγους επικοινωνιακούς. Στην πράξη όμως καθυστερεί την εκπόνηση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισμό και τη θεσμοθέτηση περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων, ενώ καταργεί και το ελάχιστο αδόμητο όριο 30 μέτρων από τη γραμμή του αιγιαλού, επιτρέποντας την πλήρη εμπορική του εκμετάλλευση, την ίδια στιγμή που άλλα κράτη-μέλη θεσπίζουν αδόμητες παράκτιες ζώνες που ξεκινούν από τα 100 μέχρι και τα 250 μέτρα από τον αιγιαλό. Παράλληλα, δεν έχει προχωρήσει καν σε λήψη μέτρων, όπως συνέστησε ο Ευρωπαίος Επίτροπος για το περιβάλλον, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, για την «προώθηση των λύσεων, που βασίζονται στη φύση με βάση το οικοσύστημα, στις εθνικές στρατηγικές, πολιτικές και σχέδια, και την παροχή επενδύσεων για την ανάπτυξή τους».
Αυτό που σήμερα προωθείται είναι μία τουριστική ανάπτυξη χωρίς όρους και κανόνες. Αντιθέτως, το νέο τουριστικό μοντέλο που εισηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ –ΠΣ αφενός ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των επισκεπτών της χώρας, αφετέρου θέτει κανόνες που προστατεύουν το περιβάλλον και λειτουργούν προς όφελος της κοινωνίας. Εξασφαλίζει βιώσιμες και πράσινες επιχειρήσεις, ικανοποιητικά εισοδήματα και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, ευημερία και ποιότητα ζωής για τις τοπικές κοινότητες, προστασία και διατήρηση του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου της χώρας μας για τις μελλοντικές γενιές.
Για εμάς, η ανθεκτικότητα και η βιωσιμότητα του ελληνικού τουρισμού είναι άμεσα συνυφασμένες με την αντιμετώπιση της εποχικότητας, με την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, με την προστασία του περιβάλλοντος, με τη διαχείριση των αποβλήτων, με την αντιμετώπιση της μόλυνσης αέρα και νερού. Λειτουργούν επίσης προς όφελος των τοπικών κοινοτήτων, καλύπτοντας παράλληλα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συνθηκών εργασίας, υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων.
Η προστασία της εργασίας αποτελεί επίσης κεντρική πολιτική μας επιλογή. Είναι επομένως απαραίτητη η θεμελίωση ενός ασφαλούς πλαισίου εργασιακών σχέσεων και η ενίσχυση του εισοδήματος των εργαζομένων, καθώς δεν νοείται βιώσιμος και ανθεκτικός τουρισμός χωρίς τους ανθρώπους του.
Αντίστοιχα, η υιοθέτηση πράσινων κριτηρίων (ESG) από τις επιχειρήσεις θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή του νέου αυτού τουριστικού μοντέλου. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση και επομένως είναι χρέος της Πολιτείας να βοηθήσει και να κινητροδοτήσει τις επιχειρήσεις του κλάδου στην υιοθέτηση και εφαρμογή τους. Η παροχή των χρηματοδοτικών και φορολογικών κινήτρων που έχει ήδη προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τις επιχειρήσεις λειτουργούν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι μέχρι σήμερα κυβερνητικές πολιτικές αποκλίνουν κατά πολύ από τους στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Με αποφάσεις που αδιαφορούν για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που αγνοούν τη στεγαστική κρίση και που, εν τέλει, προωθούν παρωχημένα μοντέλα τουριστικής ανάπτυξης, που στοχεύουν αποκλειστικά στην προσέλκυση μαζικού τουρισμού, με στρεβλή διαχείριση των φυσικών, κοινωνικών και πολιτιστικών πόρων της χώρας, δεν μπορούμε να πάμε μακριά.
Απαιτείται επομένως αλλαγή παραδείγματος και άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για την υιοθέτηση στην πράξη και όχι στα λόγια, πολιτικών που θα οδηγήσουν σε ένα καλύτερο μέλλον για όλους, βιώσιμο και ανθεκτικό.
Καλλιόπη Βέττα
Βουλευτής ΠΕ Κοζάνης,
Τομεάρχης Τουρισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Ερμηνεύτρια
